Tweekamerstelsel Flashcards
VK tweekamerstelsel
= House of Commons & House of Lords
Hoc & HoL
Het VK is een eenheidsstaat, ook al zijn wales en Schotland aparte landen
- HoC heeft 651 zetels, welke worden verdeeld in 651 districten via een relatieve meerderheid ➞ gevolg hiervan is een tweepartijenstelsel
- HOL bedoeld voor de adel en ging voorheen uit van erfelijk adel
➞ zijn nu drie categorieën leden HoL:
1. Hereditary peers (erfelijk)
2. Life peers (benoemd voor het leven op voordracht van de PM)
3. Bisschoppen van Anglicaanse kerk
Wetgeving Verenigd Koninkrijk
- het initiatief ligt bij de regering, zij kunnen kiezen in welke kamer zijn indienen (zelfde als FR en DL)
- first, second en third reading = gedachtewisseling over het wetsvoorstel (1), daarna onderzoek door standing committees en beide kamers kunnen amendementen voorstellen (2), stemming (3)
- er kunnen conflicten ontstaan tussen kamers , en het VK kent geen conflictenregeling maar: parliaments act 1911 ➞ HoL kan max 2x wetsvoorstellen tegenhouden door te verwerpen & parliaments act 1949 ➞ HoL heeft suspensief vetorecht, verwerpen kan maar 1 jaar
➞ politiek primaat van HoC, in het HoL zit echter wel heel veel deskundigheid wat gewaardeerd wordt
Tweekamerstelsel Duitsland
= Bundestag (bondsdag) en Bundesrat (bondsraad)
Bundestag en bundesrat
Duitsland is een federale staat, de bevoegdheden worden door de constitutie verdeeld tussen de landen en de federale staat. De Bondsdag, minimaal 598 leden, zetelverdeling door evenredige vertegenwoordiging met een kiesdrempel, wie op de zetel komt te zitten gaat via het districtenstelsel. De Bondsdag is dus de volksvertegenwoordiging
De Bondsraad is bedoeld als vertegenwoordiging van de deelstaten en heeft 68 leden, drie zetels voor kleine deelstaten, maximaal 6 voor grote deelstaten. (51 GG) De vertegenwoordiging bestaat uit delen van de regeringen van de deelstaten, deze regeringen per deelstaat kennen het beginsel van eenheid van stemmen (51 lid 3 GG).
Wetgeving DL langs de kamers
- intiatief vaak bij bondsregering - art 76 GG
- eerst naar bondsraad zij moeten dan een stelling innemen, MAAR als lid van bondsdag intiatief wetsvoorstel heeft, dan niet eerst naar de bondsraad
- Behandeling in Bondsdag: uitgebreid commissiestelsel (soms ad hoc commissies die zelfstandig onderzoek gaan doen). Partijpolitiek speelt bij die commissies niet echt een rol, want vooral gericht op waarheidsvinding.
Bondsdag heeft initiatiefrecht en amendementsrecht. - Tweede keer naar de Bondsraad: Bondsraad heeft ook initiatiefrecht en amendementsrecht. Je hebt wel twee soorten wetgeving:
1. Zustimmungsgesetze: vetorecht Bondsraad bij bijvoorbeeld wetgeving die deelstaten raakt (denk aan de Grondwetherziening die de bevoegdheden van deelstaten kan uithollen). Hierbij moet de Bondsraad dus toestemming geven. Bondsraad kan een conciliatiecommissie instellen om te bemiddelen.
2. Einspruchgesetze: Bondsraad kan enkel bezwaar maken, maar niet tegenhouden. Verplichte bemiddelingscommissie. - Eindstemming in de Bondsdag
Conflictenregeling DL
Duitsland kent een conflictenregeling voor de twee kamers (bv. bij conflict door amendement een van beide kamers). Er wordt dan een Vermittlungsausschuss ingesteld (bemiddelingscommissie, 16 leden van beide kamers), zij gaan een compromis wetsvoorstel voordragen. Bondsdag heeft dan wel het laatste woord. In de regel wordt advies van de commissie overgenomen door de Bondsdag. Als de commissie er niet uitkomt, dan heeft de Bondsdag toch laatste woord. Overigens komt een veto van de Bondsraad niet vaak voor, primaat bij Bondsdag.
Frankrijk tweekamerstelsel
= Assemblee en Senat
FR: assemblee en senat
Frankrijk is een echte eenheidsstaat, gemeenten en dergelijke hebben maar weinig autonomie. De Assemblée nationale is de volksvertegenwoordigingskamer en heeft 577 leden welke voor 5 jaar zitten, welke gekozen worden via een absoluut meerderheidsstelsel
De Sénat heeft 348 leden die een zittingstermijn van 6 jaar hebben, om de drie jaar wordt de helft opnieuw gekozen. Dit systeem kende Nederland tot 1983
Welke personen mogen er nou stemmen voor de Sénat (24 Const)?
- Leden van de Assemblée en de Sénat uit de regio’s waar gestemd moet worden
- Leden van regionale Assemblée
- Leden departementaire Assemblée
- Gedelegeerden van gemeenteraden
Wetgeving Frankrijk (twee kamers)
Assemblée en Sénat hebben vrijwel gelijke positie: allebei amendementsrecht en initiatiefrecht.
- Meestal worden wetsvoorstellen ingediend door de regering (39 C), bij 1 van de kamers
- In de Kamers volgt een uitgebreid onderzoek in een commissie (lijkt op Duitsland)
- Regering heeft t.o.v. Nederland een veel belangrijkere rol in wetgevingsproces. Regering kan ingrijpen en haar zin doordrukken:
1. Regering amendement ontoelaatbaar achten (44): want bijvoorbeeld te duur
2. 44 lid 3: amendering van een van de kamers kan teruggedraaid worden door de regering, en vervolgens hele wetsvoorstel meteen in stemming gebracht
3. 49 lid 3 C: minister-president kan een wet als aangenomen beschouwen, als een motie van wantrouwen is aangenomen
4. Beide kamers hebben amendementsrecht dus wetsvoorstel kan de hele tijd over en weer gaan: daarom conciliatieprocedure in 45 lid 2 C. Het conflict wordt voorgelegd aan een commissie (7 leden van beide kamers). Commissie stelt dan een wetsvoorstel voor, precies hetzelfde als bemiddelingscommissie in Duitsland. Als commissie er niet uitkomt, dan heeft het Assemblée het laatste woord.
5. Als beide kamers voorstel hebben aangenomen gaat voorstel naar President: kan wet afkondigen, hernieuwde behandeling of voorleggen ter toetsing aan CC.
Dit is precies een spiegelbeeld van Nederland. EK heeft juist wel vetorecht, maar geen initiatief- of amendementsrecht.
➞ Ogenschijnlijk is de Sénat heel sterk, maar ze trekken aan het kortste eind bij conflicten
Tweekamerstelsel VS
Wetgevende macht ligt bij het Congress en bestaat uit twee huizen = senate & house of representatives
Senate & House of Representatives (art 1 USC)
Het Huis van Afgevaardigden is de Tweede Kamer, bestaat uit 435 leden die worden gekozen in enkelvoudige kiesdistricten volgens een meerderheidsstelsel (volgens VK). Deze leden worden gekozen voor twee jaar
De Senaat heeft 100 leden en worden per twee gekozen in elke deelstaat, hun ambtstermijn duurt 6 jaar. Om de twee jaar wordt een derde opnieuw gekozen. Opvallend is dat in beide kamers de leden direct worden gekozen, in tegenstelling tot FR, VK, NL, DU
Kenmerken VS tweekamerstelsel (Senate & HoR)
Kamers zijn gelijkwaardig, want beide democratisch gelegitimeerd. Rechtstreeks gekozen en gelijke bevoegdheden.
Verschil is dat in huis van afgevaardigden een strikte procedure geldt en in de Senaat juist veel vrijheid & ambtstermijn verschil
Politieke verhoudingen
Er zijn twee partijen: republikeinen en democraten. Er is alleen wel geringe partijdiscipline want hebben partijen zijn heterogeen (hebben een linker en rechter vleugel). Doordat er niet echt veel met de partijen wordt gedaan, zijn de volksvertegenwoordigers onafhankelijker, maar het wordt ook moeilijker om meerderheden te vinden bij wetsvoorstellen. Per partij heb je voorzitter (meerderheidspartij)/minority leader (minderheidspartij) en een Chief Whip.
Wetsprocedure VS
Voor een wetsvoorstel (bill of joint resolution) geldt dat dat wordt behandeld en aangenomen door beide huizen, waarna het wordt voorgelegd ter ondertekening door de president. Alleen de leden van het Congres mogen wetsvoorstellen indien, de regering mag dus geen wetsvoorstellen indienen! Je ziet hier dus heel goed de machtenscheiding terugkomen.
1. Indienen
**2. Voorzitter verwijst wetsvoorstel naar een standing committee voor voorbereidend onderzoek): 20-25 leden
3. Voorbereidend onderzoek
4. Doorzending naar beide kamers
5. Wetsvoorstel gaat naar de president ter ondertekening: 3 opties ➞ a) tekenen, b) veto met 10 dagen de tijd of c) 10 dagen niks doen = aangenomen
