Britse regering Flashcards
wat zijn de constitutionele verhoudingen in de Britse regering?
Het Britse staatsrecht kent geen geschreven grondwet. Er is wel zoiets als een constitutie, het bredere pallet aan constitutionele regels in de vorm van ongeschreven regels (conventions). Daarnaast wordt het Britse staatsrecht gedomineerd door het beginsel van Sovereignty of Parliament
sovereignty of parliament
1) de wetgever wordt niet beperkt door de (on)geschreven regels, hij is vrij om de regels op te stellen zoals hij wil
2) geen ambt is daarnaast bevoegd om wetgeving, vastgesteld door het parlement, buiten toepassing te laten of te vernietigen (wetten zijn onschendbaar).
bronnen van Brits staatsrecht
- acts of parliament: wetten in formele zin (hoogste regelgeving) ➞ verdragen worden ook omgezet via een act want geen dualistisch stelsel
- lagere regelgeving
- case law: rechtsrpaak
- law and costums of parliament
- conventions: ongeschreven recht
- doctrine: staatsrechtelijke literatuur
positie regering (in parlement) ➞ VK
bestaat uit: Prime minister, Cabinet en Cabinet committees en ministers
de leden van de regering zijn lid van EEN vna beide kamers van het parlement (monisme) ➞ volgt uit convention
- politieke ministeriële verantwoordelijkheid voor ministers aan het parlement
- ministers moeten dus lid zijn van het parlement om verantwoording af te leggen (groot verschil met NL ➞ art 57 Gw)
regering gevormd door (VK)
altijd gevormd door de meerderheidspartij in het House of Commons ➞ de politieke leider van de meerderheidspartij wordt prime minister
- geldt een districtenstelsel met een relatief meerderheidsstelsel ➞ meeste stemmen wint
- bij overlijden van de winnaar in het district, wordt een nieuwe verkiezing binnen dat district gehouden
leiderschapsbeginsel: prime minister
dit ambt wordt beheerst door conventions (ongeschreven recht) ➞ ontwikkeld in de loop van de 18e eeuw vanuit de gedachte dat iemand voorzitter moet zijn van het cabinet
taken en bevoegdheden van Prime Minister
1. first lord of the treasury: formeel gezien de eerste die over de financiën gaat
2. benoeming/ontslag ministers + portefeuilleverdeling
- PM benoemt de facto zijn eigen ministers (contraseign), formeel doet de koning dat
3. ontbinding parlement
- Koning is formeel bevoegd tot ontbinding van het parlement, de facto besluit de PM tot ontbinding van het parlement
- artikel 3: rechter mag niet treden in deze beslissing
4. voorzitter cabinet
- bepaald agenda en formuleert de besluiten die het Cabinet heeft genomen (gelijk aan NL)
5. bevoegd tot besluitvorming buiten Cabinet om
6. eerste woordvoerder regering in House of Commons (en in de media)
7. regeringsleider in het buitenland
8. talloze benoemingen
PM positie en hoe minder macht?
Positie van de PM is dus zeer sterk, omdat hij regeringsleider is en al die bovenstaande bevoegdheden heeft. Hij heeft een centrale verhouding met het parlement, de verantwoording concentreert zich op hem en hij kan overgaan tot ontbinding van het parlement.
Cabinet, Parliament, partij en het volk kunnen macht van PM beperken:
- Cabinet: PM moet vertrouwens van zijn ministers hebben, maar tegelijkertijd kan hij deze zelf ook gewoon ontslaan
- Parliament: steun binnen eigen partij en meerderheid is niet vanzelfsprekend
- Partij: als eigen partijleden kritisch worden, kan dat de PM nog wel flink dwarsbomen
Collegialiteitsbeginsel: Cabinet & cabinet committees
Leden van Cabinet (House of Commons)horen bij de meerderheidspartij. Cabinet heeft vak 20-30 leden. Dit zijn vaak de ministers met de belangrijkste portefeuilles. Er wordt binnen Cabinet veel gedelegeerd aan committees
- in 18e eeuw ontstond het Cabinet als soort beleidscoördinerend orgaan
Ressortsbeginsel: ministers
Er zijn zo’n 100 ministers, waarvan dus 20-30 Cabinet-ministers. De rangorde is:
1. Cabinet ministers (minister van een van de grootste departementen)
2. Ministers, niet behorend tot het Cabinet
3. talloze vormen van onderministers zoals ministers of state, under-secretaries of state, parliamentary secretaries etc
4. Law Officers of the Crown.
➞ Dit beginsel is zwak ontwikkeld in het Britse staatsrecht
