RZS Flashcards
1
Q
leki klasyczne nie będące solami złota
A
- metotreksat
- leflunomid
- azatiopryna
- mykofenolan mofetylu
- cyklofosfamid
- cyklosporyna
2
Q
mechanizm metotreksatu
A
- w RZS mniejsze dawki
- wtedy hamuje SYNTAZĘ TYMIDYLANU i TRANSFORMYLAZĘ
- więc zaburzona synteza puryn
- też upośledza chemotaksję neutrofili
3
Q
dlaczego objawy metotreksatu utrzymują się długo po odstawieniu?
A
idzie do ICF - tam poliglutaminacja - uwięźnie w cytoplazmie
4
Q
objawy uboczne metotreksatu
A
- nudności, wymioty, uszkodzenie śluzówki PP
- stopniowe, zależne od dawki uszkodzenie wątroby
- rzadko płucna reakcja nadwrażliwości
- podatność na zakażenia
- teratogenność
5
Q
leflunomid - mechanizm działania
A
- aktywny metabolit - teriflunomid
- hamuje dehydrogenazę kw. dihydrooctowego
- jest krytyczna dla syntezy pirymidyn w LB i LT
- hamuje ich proliferację
- hamuje syntezę IG
- hamuje TNF alfa
- promuje iL 10
6
Q
leflunomid - aktywny metabolit
A
teriflunomid
7
Q
kiedy stosujemy leflunomid?
A
w przypadku nietolerancji/nieskuteczności metotreksatu
8
Q
leflunomid - skutki uboczne
A
- luźne stolce, biegunka
- uszkodzenie wątroby
- wyłysienie
- wzrost masy ciała
- wzrost CTK
- silnie teratogenny
9
Q
któremu lekowi trzeba zmniejszyć dawkę gdy stosujemy inhibitory oxydazy ksantynowej?
A
azatiopryna
-jest metabolizowana przez tę oxydazę
10
Q
lek rezerwowy w rzs
A
azatiopryna
11
Q
azatiopryna - mechanizm
A
- przekształcana do 6-tioguaniny
- hamuje syntezę puryn
12
Q
azatiopryna - skutki uboczne
A
- żołądkowo-jelitowe
- mielosupresja (0,3% wolno metabolizuje azatioprynę i jest bardziej narażona na uszkodzenie szpiku)
- wysypki
13
Q
enzymy krytyczne dla syntezy puryn i pirymidyn w LB i LT i co je hamuje?
A
- puryny - 2 typ dehydrogenazy monofosforanu inozyny -> hamuje kwas mykofenolowy
- pirymidyny - dehydrogenaza kwasu dihydrooctowego -> hamuje teriflunomid
14
Q
mykofenolam mofetylu - aktywny metabolit
A
kwas mykofenolowy
15
Q
mykofenolan mofetylu - mechanizm działania
A
- > kwas mykofenolowy
- hamuje 2. dehydrogenazę monofosforanu inozyny
- hamuje syntezę puryn w LB i LT
- hamowanie proliferacji
- też hamuje zapalenie w śródbłonku
16
Q
mykofenolan mofetylu - skutki uboczne
A
- żołądkowo-jelitowe
- mielosupresja
- hepatotoksyczność
17
Q
cyklofosfamid - mechanizm
A
- alkilacja DNA
- hamuje proliferację LB i LT
- a w mniejszych dakach immunostymulacja przez hamowanie Treg
18
Q
który z leków na rzs może działać immunostymulująco?
A
cyklofosfamid w mniejszych dawkach
-bo hamuje Treg
19
Q
cyklofosfamid - skutki uboczne
A
- mielosupresja
- wyłysienie
- krwotoczne zapalenie pęcherza
- rzadziej rak pęcherza
20
Q
leki wiążące immunofilinę i Ig przeciw rec IL 2
A
- głownie cyklosporyna
- u pacjentów nieodpowiadających na inne leki
21
Q
kiedy dajemy cyklosporynę?
A
- gdy brak odpowiedzi na inne leki
- bo silnie nefrotoksyczna
22
Q
leki klasyczne (nie sole złota) powodujące hepatotosyczność
A
- metotreksat
- leflunomid
- mykofenolan mofetylu
23
Q
leki klasyczne (nie sole złota) powodujące mielosupresję?
A
- azatiopryna
- mykofenolan mofetylu
- cyklofosfamid
24
Q
denozumab
A
- wiąże RANKL
- przez to zapobiega aktywacji osteoklastów
- zmniejsza uszkodzenie chrząstki i kości
25
przeciwciało wiążące RANKL
denozumab
26
głowne GKS w RZS
- prednizon
| - metyloprednizolon
27
częściej NLPZ czy paracetamol?
- NLZP
| - ze wzgledu na komponentę przeciwzapalną
28
klasyczne leki a biologiczne - różnica w kinetyce?
- działanie klasycznych rozwija się z kilkutygodniowym(miesięcznym) opóźnieniem
- a biologicznych szybciej
29
leki od soli złota
- sole złota:
- aurotiojabłczan sodu
- aurotioglukoza
- auranofina
- penicylamina
- sulfasalazyna
- chlorochina, hydroksychlorochina
- minocyklina
30
które leki są mało popularne ze względu na toksyczność
- sole złota
| - penicylamina
31
sole złota - mechanizm
- gromadzą się w monocytach, makrofagach
- hamuja wydzielanie IL, chemokin, eiko prozapalnych
- upośledzenie chemotaksji neutrofili
- hamowanie uwalniania histaminy z mastocytow
32
jakie badania okresowo przy solach złota?
- morfo krwi
| - mocze
33
sole złota - skutki uboczne
- wysypki skórne z eozynofilią
- zapalenie śluzówki jamy ustnej
- leukopenia, trombocytopenia, pancytopenia
- rzadziej anemia aplastyczna
- uszkodzenie nerek z białkomoczem
- z. nerczycowy
34
sole złota - sposób podawania
- aurotiojabłaczan sodu, aurotioglukoza - domięśniowo
| - auranofina - doustnie
35
jaki lek ma objawy uboczne podobne do nitrogliceryny i jakie to objawy?
- aurotiojabłczan sodu
- bóle głowy
- zmiany naczynioruchowe
- pocenie się
36
penicylamina - mechanizm
- chelator miedzi
- hamuje wytwarzanie IL1
- hamuje LT
37
penicylamina - uboczne
- wysypki skórne, świąd
- anafilaksja (bo pochodna penicyliny)
- toczniopochodne uszkodzenie nerek
- pancytopenia (dłuższe stosowanie)
- niedobór pirydoksyny
38
jaki lek powoduje toczniopochodne uszkodzenie nerek?
penicylamina
39
sulfasalazyna - komponenty
- kwas 5-aminosalicylowy (5-ASA)
| - sulfapirydyna
40
sulfasalazyna - która komponenta aktywna
- zapalenie jelita grubego - 5-ASA
| - RZS -5-ASA + sulfapirydyna
41
sulfasalazyna - mechanizm
- hamuje LT i LB
| - spadek wytwarzanie eiko, ROS
42
sulfasalazyna - w jakiej fazie RZS
początkowej
43
sulfasalazyna - uboczne
- wysypki skórne
- żółądkowo-jelitowe
- niedokrwistość aplastyczna, hemolityczna
- granulocytopenia
44
chlorochina, hydroksychlorochina - efekt na stawy
- brak dowodów, że zapobiega uszkodzeniom
| - ale zmniejsza objawy
45
chlorochina, hydroksychlorochina - kiedy efekty?
po 3-6 miesięcznej terapii
46
chlorochina, hydroksychlorochina- kiedy dajemy?
- początkowy okres
| - przy małym nasileniu
47
chlorochina, hydroksychlorochina - uboczne
-odwracalne uszkodzenie plamki
-fototoksyczność - trzeba unikać światła
-żołądkowo-jelitowe
-osutka
bardzo rzadko:
-miopatia
-zmiana pigmentacji skóry, błon śluzowych
-polineuropatia
48
jakie badania zalecane przy przyjmowaniu chlorochiny?
okulistyczne (monitorowanie plamki)
49
minocyklina - co robi
-hamuje MMB
50
minocyklina- komu ją dajemy?
pacjentom z niedużym nasileniem choroby
51
Który lęk zwieksza zapotrzebowanie na B6?
Penicylamina
52
Antybiotyk makrolidowy
Minocyklina
53
kiedy można podawać leki biologiczne?
gdy pół roku leczenia klasycznymi nie daje poprawy
54
leki blokujące TNF alfa
- infliksymab
- golimumab
- adalimumab
- etanercept
- certolizumab pegol
55
leki blokujące TNF alfa - skutki uboczne
- podatność na zakażenia zależne od makrofagów - gruźlica
- wzrost ryzyka nowotworów
- ryzyko chorób demielinzayjnych
- zapalenie n II
- toczeń polekowy (nasilenie reakcji autoimmuno
- nie można dawać szczepionek atenuowanych
- rzadko zapalenie naczyń, leukopenia
- uczulenie w miejscu wstrzyknięcia (głownie infliksymab)
56
leki na TNF przeciwwskazania
- czynna,utajona gruźlica
- aktywne zakażenie VZV
- ostra faza wirusowego zapalenia górnych dróg oddechowych
- aktywne zakażenie grzybicze
- choroby demielinizacyjne
- ciąża
57
który z leków na TNF alfa ma największe ryzyko uczuleń?
infliksymab
58
infliksymab
hamuje TNF alfa
59
adalimumab
hamuje TNF alfa
60
golimumab
hamuje TNF alfa
61
certolizumam pegol
hamuje TNF alfa
62
etanercept
hamuje TNF alfa
63
leki związane z IL 1 beta
- anakinra - hamuje rec
| - rylonacept - neutralizuje IL 1 zanim połączy się z rec
64
anakinra
-antagonista rec dla IL 1 beta
65
rylonacept
hamuje IL 1 przed połączeniem z rec
66
inhibitor rec IL 6
tocylizumab
67
tocylizumab
inhibitor rec IL 6
68
tocylizumab - skutki uboczne
- wzrost ryzyka zakażeń
- uszkodzenie wątroby
- przejściowe zaburzenie lipidogramu (zwiększenie cholesterolu, TAG)
- neutropenia
69
inhibitor kinazy JAK
tofacytynib
70
tofacytynib
inhibitor kinazy JAK
71
tofacytynib - skutki uboczne
- zakażenia
- podwyższenie transaminaz
- hiperlipidemia
72
rylonacept - króko czy długo działa?
długo
73
inhibitor kostymulacji
abatacept, belatacept
74
abatacept
inhibitor kostymulacji
| -białko z ludzkiej CTLA 4 połączone z ludzkim fragmentem Fc IgG1
75
który lek zwiększa ryzyko uaktywnienia wirusa JC i wystąpenie postępującej wieloogiskowej leukoencefalopatii
rytuksymab
| Ab anty CD20
76
rytuksymab
- Ab anty CD 20
- +aktywację dopełniacza i lizę komórek
- eliminuje kom B
77
głowne zastosowanie rytuksymabu
-terapia nowotworów (b - komórkowy chłoniak nieziarniczy)
78
jak stosujemy rytuksymab?
- z metotreksatem
- gdy oporność na inne leki
- i zawsze przed dajemy paracetamol i antyhistaminiki
79
rytuksymab - skutki uboczne
Zespół uwalniania cytokin
- dreszcze
- gorączka
- ból głowy
- sztywność mięśniowa
- cechy uszkodzenia płuc
- nudności, wymioty
- obrzęk naczynioruchowy
- pokrzywka
- może nawet zatrzymanie krążenia
80
jaka klasa leków biologicznych może powodować toczeń polekowy?
przeciw TNF alfa
81
Ab anty CD 20
- rytuksymab
- okrelizumab
- ofatumumab
- obinutuzumab
82
zastosowania azatiopryny poza RZS
- łuszczyca
- choroba Behceta
- zapalenie wielomięśniowe
- toczeń
83
do czego jest głównie stosowany mykofenolan mofetylu
- zapobieganie odrzucaniu przeszczepu
| - leczenie nerek w toczniu
84
jak się zapobiega powikłaniom cyklofosfamidu w pęcherzu (zapalenie krwotoczne, rak)?
- dobre nawodnienie
| - dawanie donorów -SH
85
rzadkie powikłania soli złota
- polineuropatia
- złogi złota w rogówce
- żóltaczka cholestatyczna
86
leki z grupy wiążącej immunofilinę i Ab przeciw Il 2
- cyklosporyna
- takrolimus
- syrolimus
- ewerolimus
- daklizumab
- bazyliksymab
87
głowne zastosowanie penicylaminy
- leczenie choroby Wilsona
| - zatrucia miedzią
88
głowne zastosowanie chlorochiny, hydroksychlorochiny
malaria
89
który klasyczny lek jest stosunkowo bezpieczny w ciąży?
chlorochina, hydroksychlorochina
90
lek biopodobny do infliksymabu
CT-P13
91
lek o podobnym działaniu co tocylizumab w zaawansowanej fazie przedklinicznej
sirukumab
92
sirukumab
lek o podobnym działaniu co tocylizumab w zaawansowanej fazie przedklinicznej
93
anakinra, rylonacept - skutki uboczne
- ryzyko zakażeń
- uczulenie w miejscu wstrzyknięcia
- ból głowy
- neutropenia
94
wspólny skutek uboczny anakinry, rylonaceptu i tocylizumabu
neutropenia
95
leki o podobnym działaniu do tofacytynibu w fazie przedklinicznej
- baricitinib
| - decernotynib
96
baricitinib
leki o podobnym działaniu do tofacytynibu w fazie przedklinicznej
97
decernotynib
leki o podobnym działaniu do tofacytynibu w fazie przedklinicznej
98
jak jest podawany abatacept?
wstrzyknięcia
99
abatacept - skutki uboczne
- infekcje
| - tendencja do chłoniaka (brak istotności statystycznej)
100
co może nasilić rytuksymab?
- chorobą wieńcową
- niewydolność serca
- ciężka niewydolność serca jest przeciwwskazaniem)
101
przeciwwskazania rytuksymabu
- nadwrażlwiość na białko mysie
- czynne zakażenie
- ciężka niewydolnosć serca
102
jak występuje zespól uwalniania cytokin?
- do 50% pacjentów
- najczęściej przy pierwszym podaniu
- w ciągu 2 h od wstrzykniecia
