neuroleptyki Flashcards
na co głównie działają leki typowe a na co atypowe?
-typowe - antagonizm rec D2
-atypowe - antagonizm rec 5-HT 2
(ale hamują też trochę na odwrót)
czym różnią się leki atypowe od typowych?
- atypowe hamuj głónie 5-HT2, a typowe D2
- atypowe mają wiele mechanizmów działania
- atypowe mają mniej objawów ubocznych pozapiramidowych
- są skuteczne u pacjentów opornych na leki typowe
lumateperon
- najnowszy lek w próbach klinicznych
- antagonista 5-HT2A
- agonista D2 presynaptycznych
- antagonista D2 postsynaptycznych
- bloker transportera serotoninowego
najnowszy lek w próbach klinicznych
lumateperon
typowe leki
- promazyna
- chlorpromazyna
- lewomepromazyna
- perazyna
- prochlorperazyna
- flufenazyna
- haloperidol
- flupentyksol
- zuklopentyksol
- chlorprotyksen
leki atypowe
- klozapina
- olanzapina
- kwetiapina
- sulpiryd
- amisulpryd
- tiapryd
- arypiprazol
- brekspiprazol
- sertyndol
- zyprazydon
- rysperyndon
- karyprazyna
preparaty depot
-jedno wstrzyknięcie domięśniowo np raz na 2 tygodnie i się powoli uwalnia
problemy z lekami typowymi
- brak skuteczności u 1/3 pacjentów
- objawy uboczne zw z rec D - pozapiramidowe
- i z innymi receptorami
- niewielki wpływ na objawy ujemne
od czego zależy siła działania neuroleptyków typowych?
od zdolności wiązania z D2
neuroleptyki typowe o słabym działaniu
- chlorpromazyna
- tiorydazyna
neuroleptyki typowe o silnym działaniu
- haloperidol
- flufenazyna
promazyna
neuroleptyk typowy
sulpiryd
neuroleptyk atypowy
haloperidol
neuroleptyk typowy
olanzapina
neuroleptyk atypowy
lewomepromazyna
neuroleptyk typowy
flupentyksol
neuroleptyk typowy
chlorprotyksen
neuroleptyk typowy
klozapina
neuroleptyk atypowy
chlorpomazyna
neuroleptyk typowy
amisulpryd
neuroleptyk atypowy
tiapryd
neuroleptyk atypowy
kwetiapina
neuroleptyk atypowy
rysperydon
neuroleptyk atypowy
karyprazyna
neuroleptyk atypowy
arypiprazol
neuroleptyk atypowy
zyprazydon
neuroleptyk atypowy
amisulpryd
neuroleptyk atypowy
brekspiprazol
neuroleptyk atypowy
sertyndol
neuroleptyk atypowy
skutki uboczne pozapiramidowe leków typowych
- parkinsonizm polekowy
- dystonie
- akatyzje
- dyskinezy późne (powtarzające się ruchy języka i warg)
skutki uboczne pozapiramidowe leków typowych
- parkinsonizm polekowy
- dystonie
- akatyzje (stałe wykonywanie ruchów np stóp)
- dyskinezy późne (powtarzające się ruchy języka i warg)
z czego wynikają dyskinezy późne?
z regulacji w górę postsynaptycznych rec. dopaminowych
objawy pozapiramidowe które objawiają się do miesiąca
- parkinsonizm polekowy
- dystonie
- akatyzje
objawy pozapiramidowe które objawiają się do miesiąca
- parkinsonizm polekowy
- dystonie
- akatyzje
objawy pozapiramidowe które objawiają się po kilku, kilkunastu miesiącach
- dyskinazy późne
- złośliwy zespół neuroleptyczny
- drżenie mięśni ust (zespół króliczy)
złośliwy zespół neuroleptyczny
- sztywność mięśniowa
- gorączka
- mioglobinuria
jak się leczy dystonie?
leki na parkinsona
co dajemy na akatyzje?
- klonazepam
- propranolol
co się robi w przypadku złóśliwego zespołu neuroleptycznego?
natychmiastowe zaprzestanie leków przeciwpsychotycznych
- dantrolen
- bromokryptyna
jak się leczy zepsół króliczy?
leki na parkinsona
objawy uboczne leków typowych
- związane ze szlakie dopaminy
- pozapiramidowe
- hiperprolaktynemia -> ginekomastia, zaburzenia płodności kobiet - poza klasą
- hamowanie alfa 1 -> hipotonia ortostatyczna
- hamowanie muskarynowych -> suchość w ustach, hamowanie perystaltyki, zaburzenia akomodacji
- hamowanie H1 -> sedacja
który z leków atypowych jest częściowym agonistą D2?
arypiprazol
skutki uboczne klozapiny
- agranulocytoza
- hamowanie rec adrenergicznych i cholinergicznych
czy olanzapina hamuje rec choli i adreno?
nie
skutki uboczne olanzapiny
- wzrost masy ciała
- zespół metaboliczny
skutki uboczne arypiprazolu?
nadmierne pobudzenie
co jest ciekawego w bekspiprazolu?
- częsciowy agonista 5-HT 1 A
- dlatego też zarejestrowany do leczenia depresji
neuroleptyki 3 generacji
- arypiprazol
- brekspiprazol
- karyprazyna
karyprazyna- charakterystyka
- szczególne powinowactwo do rec. D3
- więc może być skuteczna w leczeniu deficytów poznawwczych
skutki uboczne karyprazyny
- objawy pozapiramidowe
- akatyzje
- pobudzenie
- wzrost masy ciała
które leki wydłużją QT co powoduje arytmie
- sertyndol
- zyprazydon
- rysperydon
który neuroleptyk jest też do leczenia depresji?
bekspiprazol
zyprazydon - skutki uboczne
-wydłuża QT -> arytmie
jakie szlaki są zaburzone w schizofrenii?
- dopaminergiczny
- serotoninergiczny
- glutaminergiczny
wycofany lek atypowy, który działał bardziej na rec D2 niż na 5-HT2
molindon
zastosowanie leków przeciwpsychotycznych
- przede wszystkim schizofrenia
- depresja
- autyzm
- jadłowstręt, bulimia
- przewlekła czkawka
sposób podawania neuroleptyków?
- zwykle doustnie
- w nagłych stanach psychozy domięśniowo, dożylnie
cacha wspolna karyprazyny i brekspiprazolu
- 3 generacja
- działanie częściowo agonistyczne na rec 5-HT1A, D2 i D3
jak leki atypowe znoszą objawy ujemne schizofrenii?
-blok rec 5-HT2 w korze -> nasila to uwalnianie tam DA -> zniesienie objawów negatywnych
neuroleptyki atypowe - skutki uboczne
- zaburzenia neurologiczne
- hiperprolaktynemia
- wzrost masy ciała
- zaburzenia metaboliczne i hematologiczne
neuroleptyki w ciąży
- nie powinno się podawać
- jak nie ma wyjścia to najmniejsze dawki
który lek atypowy nie hamuje 5-HT2?
amisulpryd
lurazydon
- lek atypowy
- agonista D2 i 5-HT2
- częściowy agonista 5-HT1a
perfenazyna
-lek typowy
neuroleptyki a drgawki?
neuroleptyki obniżają próg drgawkowy -> drgawkotwórczość
