opioidowe leki przeciwbólowe Flashcards
1
Q
jak działają rec opioidowe?
A
- hamowanie cyklazy adenylowej (Galfa i)
- hamowanie napływu wapnia, indukowanie wypływu potasu (Gbetagamma)
2
Q
podział egzogennych opioidów
A
- czyści agoniści
- agoniści/antagoniści
- antagoniści
3
Q
kiedy stosujemy opioidy będące antagonistami?
A
- zatrucie opioidami
- opioidowy zespół abstynencyjny
4
Q
czyści pełni agoniści
A
- morfina
- dihydrokodeina
- oksykodon
- petydyna
- fentanyl
- sufentanyl
- alfentanyl
- remifentanyl
- metadon
- loperamid
5
Q
efekty działania opioidów na OUN
A
- przeciwbólowe
- uspokajające, nasenne
- euforyzujące
- przeciwkaszlowe
- zwężenie źrenicy
- depresja ośrodka oddechowego
6
Q
który z efektów opioidów na OUN nie podlega tolerancji?
A
zwężenie źrenic
7
Q
efekty działania opioidów na układ sercowo-naczyniowy
A
- rozszerzenie naczyń, w tym wieńcowych (wyrzut histaminy)
- spadek CTK
- spadek zapotrzebowania serca na tlen
8
Q
efekty działania opioidów na PP
A
- biegunka, wymioty (pobudzenie area postrema)
- zaparcia (napiecie mm jelita)
- wzrost napięcia bańki wątrobow-trzustkowej, wzrost ciśnienia żółci
9
Q
który z opioidów nie powoduje zwężenia źrenicy?
A
petydyna
10
Q
efekty działania opioidów na układ moczowo-płciowy
A
- retencja moczu
- przedłużenie porodu
11
Q
który opioid jest bezpeczniejszy przy porodzie?
A
petydyna
12
Q
efekty działania opioidów na hormony
A
- hamowanie wydzielania LH -> spadek płodności
- pobudzanie wydzielania ADH i PRL
13
Q
efekty działania opioidów na immuny
A
zahamowanie funkcji NK
14
Q
efekty działania opioidów na skórę
A
związane z wyrzutem histaminy
- porzywka
- zaczerwienienie
- świąd
15
Q
metabolzim morfiny
A
- glukuronidacja
- powstaje czynny metabolt
- ma silniejsze i dłuższe działanie od morfiny
16
Q
jak podajemy morfinę?
A
- doustnie
- do krwi
- plastry naskórne
17
Q
kiedy stosujemy morfinę?
A
- ciężkie urazy
- zawał serca
- nowotwory
18
Q
heroina
A
- diacetylomrfina
- szybko przenika do OUN
19
Q
opioidy półsyntetyczne
A
- dihydrokodeina - silne działanie
- oksykodon - słabsze działanie
20
Q
oksykodon - zastosowanie
A
często podawany z NLPZ/paracetamolem
21
Q
dlaczego petydyna nie powinna być stosowana przez dłuższy czas?
A
jest metabolizowana do toksycznej norpetydyny
22
Q
cechy petydyny
A
- brak działania przeciwkaszlowego
- słabiej kurczy mm gładkie
- nie kurczy źrenicy
- bezpieczniejsza w przypadku porodu i schorzeń dróg żółciowych
23
Q
petydyna - do jakich bóli?
A
krókie ostre bóle
24
Q
fentanyl, sufentanyl, alfentanyl, remifentanyl - zastosowanie
A
dożylnie w bóle pre- i postoperacyjnym
25
fentanyl, sufentanyl, alfentanyl, remifentanyl - są podowane dożylnie, ale jeden moze być w plastrach - który?
fentanyl
26
remifentanyl - działanie
- ultraszybko
| - ultrakróko (kilka min)
27
metadon -działanie
-długo działa
28
metadon -sposób podania?
doustny
29
czyści agoniści częściowi
- kodeina
- hydrokodon
- dekstropropoksyfen
30
jak podajemy agonistów czystych częściowych?
-doustnie
31
agoniści czyści częściowi - w jakim bólu?
- ból o umiarkowanym nasileniu
| - najczęściej w połączeniu z NLPZ i paracetamolem
32
agoniści czyści częściowi - które mają właściwości przeciwkaszlowe?
- kodeina
| - hydrokodon
33
agoniści czyści częsiowi - któy ma najsłabsze działanie?
dekstropropoksyfen
34
mieszani agoniści antagoniści
- buprenorfina
- butofranol
- nalbufina
- pentazocyna
35
buprenorfina - mechanizm
- agonista u
- antagonista K
- dłuższe działanie przeciwbólowe
36
buprenorfina - zastosowanie
- ból
| - leczenie osób uzależnionych od morfiny
37
który z agonistów-antagonistów może być stosowany w sprayu do nosa?
butofranol
38
butofranol, nalbufina - mechanizm
- agoniści K
- antagoniści u
- mniejsza skłonność do uzależnień i niewydolności oddechowej
39
pentazocyna - mechanzim
- agonista K
- agonista pseudoopioidowych rec o
- słabo działa
40
czy pentazocyna jest silnym lekiem?
- jest słaba
| - 7% działania morfiny
41
co dajemy do tabletek, na wypadek gdyby pajent je rozpuścił i dał do żyly?
- nalokson
- antagonista rec opioidowych
- a jak jest brany do ustnie to się nie wchłania
42
agoniści o szczególnym działaniu?
- dekstrometorfan
- difenoksylat
- loperamid
- tramadol
43
dekstrometorfan - mechanizm
- agonista opioidowych
| - antagonista NMDA
44
desktrpmetorfan - zastosowanie
- lek przeciwkaszlowy
- nie jako przeciwbólowy
- kontrolowanie afektu (razem z chinidyną)
45
w połączeniu z jakim lekiem dekstrometorfan kotroluje nietrzymanie afektu?
chinidyna
46
difenoksylat, loperamid - zastosowanie
-przeciwbiegunkowe
| silnie działają na mm jelit
47
tramadol - mechanizm
- agonista opioidowych
| - bloker wychwytu NA i serotoniny
48
tramadol - zastosowanie
średnio nasilone bóle przewlekłe
49
czyści anatgoniści
- nalokson
- naltrekson
- alwimopan
50
zastosowanie czystych antagonistów
- zatrucie opioidoami
| - uzależnienie od opioidów
51
nalokson, naltrekson - czas działania
- nalokson - krtótki
| - naltrekson - długi
52
nalokson - podanie
dożylnie
53
naltrekson - podanie
- dosutne
| - zastrzyki o powolnym uwalnianiu
54
alwimopan - działanie
wyłącznie obwodowe (nie przekracza BBB)
55
alwimopan - zastosowanie
- pooperacyjne niedrożność porażenna jelit
| - zaparcia wywołane chronicznym stosowaniem opioidów
56
inne leki przeciwbólowe (np na ból neuropatyczny, fantomowy)
- przeciwdepresanty
- przeciwpadaczkowe
- antagoniści NMDA
- agoniści alfa 2
57
kodeina
czysty agonista częściowy
58
nalokson
czysty antagonista
59
nalbufina
agonista/antagonista
60
morfina
czysty pełny agonista
61
alwimopan
czysty antagonista
62
oksykodon
czysty pełny agonista
63
sufentanyl
czysty pełny agonista
64
buprenorfina
agonista/antagonista
65
dihydrokodeina
czysty pełny agonista
66
metadon
czysty pełny agonista
67
difenoksylat
o szczególnym działaniu
68
alfentanyl
czysty pełny agonista
69
naltrekson
czysty antagonista
70
dekstropropoksyfen
czysty agonista częścowy
71
fentanyl
czysty pełny agonista
72
petydyna
czysty pełny agonista
73
pentazocyna
agonista/antagonista
74
dekstrometorfan
o szczególnym działaniu
75
remifentanyl
czysty pełny agonista
76
tramadol
o szczególnym działaniu
77
butofranol
agonista/antagonista
78
nalbufina
agonista/antagonista
79
które z opioidów są przeciwbiegunkowe?
- deifenoksylat
| - loperamid
80
w jakiej grupie występuje efekt pułapowy?
agoniści/antagoniści
81
efekt pułapowy
- agoniści/antagoniści
- ze wzrostem dawki zwiększa się siła działania ale tylko do pewnego poziomu
- dalsze zwiększanie nie zwiększa analgezji, a zwiększa ryzyko objawów niepożądanych
82
opioidy a ICP
wzrost ICP
83
zastosowanie opioidów w biegunkach?
- leczenie biegunek bez podłoża infekcyjnego i zapalnego
| - loperamid, difenoksylat
84
mechanizmy tolerancji dla opioidów?
- wzrost gęstości rec. dla neuroprzekaźników
- wzrost ekspresji cyklazy adenylowej
- kompensacja przez drogi nerwowe, które nie są pod wpływem opioidów
- spadek wytwarzania endogennych opioidów i rec dla nich
85
po jakich operacjach jest stosunkowo często przetrwały ból pooperacyjny?
- mastektomia
- torakotomia (najczęściej)
- cholecystektomia
86
analgezja multimodalna
zastosowanie kilku leków przeciwbólowych o różnych mechanizmach działania
87
jaka droga podania opioidu jest zalecana w okresie pooperacyjnym?
dożylna
88
co może zmniejszyć zapotrzebowanie na opioidy?
NLZP (nawet o 60%)
| LZM (zmieniają konformację receptorów opioidowych)
89
znieczulenie zewnątrzoponowe - miejsce wkłócia a efekt analgetyczny
- opioidy lipofilne (fentanyl, sufentanyl) - mała zdolność rozprzestrzeniania w PMR -> miejsce wkłócia istotne dla efektu analgetycznego
- opioidy hydrfilne (morfina) - duża zdolność rozprzestrzeniania się w PMR - analgezja skuteczna w miejscach oddalonych od miejsca podania
90
co dajemy w zatruciu petydyną?
- nie nalokson!
| - coś przeciwdrgawkowego
91
stosowanie agonistów/antagonistów w połączeniu z innymi opioidami?
- jak są stosowane same -> właściwości agonistyczne
| - w połączeniu z czystymi agonistami -> zespół odstawienia
92
którego agonisty/antagonisty nie należy stosować w bólach nowotworowych?
pentazocyny
