kolos 1 Flashcards
jak się nazywał wcześniej NO
EDRF
endotelium derives relaxing factor
gdzie jest iNOS
- makrofagi
- kom mięśni gładkich
jak statyny przeciwdziałają dysfunkcji śródbłonka
- hamują prenylację kalweoliny 1
- traci hydrofobową kotwicę
- odłącza się od niej eNOS
- i produkuje NO
ADMA
- asymetryczna dimetyloarginina
- endogenny kompetytywny inhibitor eNOS
czego czynnikiem ryzyka jest ADMA
miażdżycy
jakie mediatory mogą aktywować eNOS?
- Ach
- histamina
- bradykinina
- serotonina
- substancja P
- trombina
działanie NO na cyklazę guanylową
- działa na cytozolową, rozpuszczalną cyklazę
- aktywuje ją, przez utworzenie 6 wiązania koordynacyjnego z Fe2+ w hemie
rodzaje cyklazy guanylowej
- rozpuszczalna cytozolowa - dla NO
2. nierozpuszczalna błonowa - dla ANP
co bezpośrednio aktywuje eNOS
Ca2+ - kalmodulina
co i gdzie się dzieje z nitrogliceryną?
- wjeżdża do mięśni gładkich
- biotransformacja leku
- redukcja (GSH) do S-nitrozotiolu, który jest dawcą NO
- są potrzebne reduktazy i kofaktory
czego nie wymaga uzyskanie No z molsydominy?
reduktaz i kofaktorów
aktywny metabolit molsydominy
SIN-1A
kiedy się stosuje molsydominę?
zapobieganie bólom wieńcowym w przerwie od stosowania azotanów
nitroprusydek sodu - zastosowanie
szybkie obniżenie ciśnienia w przypadku przełomu nadciśnieniowego
nitroprusydek sodu - jak się rozkłada
na świetle
nitroprusydek sodu - skutki uboczne
- wymioty
- nudności
- kurcze mięśni
- zatrucie cyjankami i tiocyjankami (rodankami)
No - zastosowanie
- wziewnie
- nadciśnienie płucne (zwlaszcza dzieci)
- ARDS
arginina - zastosowanie
- chromanie przestankowe
- objawy rzucawki okołoporodwej
budowa syldenafilu
-podobna do cGMP
co jest podstawą tworzenia blaszki miażdżycowej?
dysfunkcja śródbłonka
- czyli upośledzenie wazodylatacji
- i zmiany prozakrzeowe, prozapalne śródbłonka
co odgrywa fundamentalną rolę w dysfunkcji śródbłonka?
- stres oxydacyjny!
- ROS -> +cytokiny promiażdżycowe (IL 12, INF)
- > hamowanie eNOS
co się pojawia z śródbłonku z dysfunkcją?
- czynnik tkankowy
- PAI
- cz. von Willebranda
- pod wpływem AngII produkcja endoteliny
przeciwwskazanie syldenafilu
donory NO
autakoidy lipidowe - z jakich lipidów powstają
- lipidy otoczki jądrowej
- ER gładkie
- lipoproteiny krwi (mniej)
jak jest syntezowany PAF
- konstytutywnie w małych ilościach
- szlak de novo obecny przede wszystkim w OUN i nerkach
- w większych ilosciach w czasie r. zapalnej
gdzie jest głownie szlak de novo syntezy PAF
- OUN
- nerki
co prowadzi do aktywacji PLA2
- LPS
- cytokiny prozapalne
- bodźce mechaniczne, chemiczne, termiczne
- wzrost Ca2+ w cytoplazmie
jakie komórki syntezują PAF?
- płytki krwi
- komórki zapalne
- komórki śródbłonka
- neurony
czy PAF to silny autakoid?
- tak
- działa w stężeniach mniejszych niż 10^-11 M
PAF - jaki rec
sprzężony z Gq
działanie PAF
- aktywacja PLT i agregacja
- pobudzenie kom zapalnych
- rozkurcz naczyń, wzrost przepuszczalności
- pobudzenie zapalne śródbłonka
- skurcz mm oskrzeli, aktywacja zapalna nabłonka oskrzeli
- skurcz PP, pobudzenie zapalne nabłonka jelit
- skurcz macicy
- wzmacnianie transmisji neuroprzekaźników pobudzających
antagoniści rec dla PAF
- apafant
- bepafant
- leksypafant
- rupatadyna
- gingkolidy
antagoniści rec dla PAF - potencjalne zastosowania
- astma
- choroba zapalna jelita grubego
badania nad zastosowaniem leksypafantu
- zapobieganie uszkodzeniom wielonarządowym u pacjentów poddawanych pomostowaniu aortalno-wieńcowemu
- neuroprotekcja po udarze niedokrwiennym
- zaburzenia poznawcze i ruchowe przy AIDS
- OZT
darapladib
- inhibitor PLA2 zależnej odl ipoprotein osocza
- w odelach ma działanie przeciwmiażdżycowe
- nie wykazano go u ludzi
monoalid
- inhibitor PLA2
- próby leczenia łuszczycy
inhibitory PLA2
- darapladib
- monoalid
PAF w dużych ilosciach
neurotoksyczny
lipoksyny powstają w jakim szlaku?
- LOX
- ale też COX
produkty szlaku LOX
- LT
- LX
- hepoksyliny
- kw. hydroksyeikozatetraenowy HETE
czy występuje konkurencja szlakow o kwas arachidonowy?
z reguły nie
transcellularny metabolizm LT
- kom śródbłonka, PLT -> LTC4
- RBC, LT -> LTB4
COX - jakw chodzą substraty, wychodzą produkty
-oba przez kanał hydrofobowy
ocena powstawania produktów COX in vivo
stężenie nieaktywnych metabolitów
co wychodzi przez kanał hydrofobowy COX?
PGH2
eikozanoidy to pochodne?
niewystępującego w naturze kwasu prostanowego
od czego zależy ilosć wiązań podwójnych w eikozanoidzie?
od wyjściowego subtrastu (głownie kwas arachidonowy)
przeciwmiażdżycowe właściwości EPA?
TXA3 słabiej stymuluje płytki niż TXA2
na bazie jakiego transkryptu powstaje COX 3
na bazie transkryptu dla COX 1
co może zwiększyć ekspresję COX1?
- cytokiny prozapalne
- LPS
występowanie COX 2
- wszystkie jądrzaste komorki zapalne (makrofagi, fibroblasty, synowiocyty, chondrocyty)
- indukowany przez hormony w jajnkichach
- a konstytutywnie w:
- śródbłonek,
- nerki
- jądra
- nabłonek oskrzeli
- mózg
jak powstaje LTC4
- głownie w mastocytach i eozynofilach
- endotelium, pLT
- pod wpływem syntazy LTC4
- dołączenie glutationu do LTA4
co głownie produkuje LTB4?
- neutrofile, makrofagi
- RBC, LT
jak powstają LX?
- w PLT
- LOX 12
- z LTA4
acetylacja COX 2
- powstają 15-epi LTA4/LTB4 (ATL)
- podobne do LX i analogiczne działanie
- działają dłuzej, odporne na rozkład
produkty szlaku epoksygenaz
- EET, DHET
- regulacja funkcji nerek
- w większości przeciwzapalne
- otwieranie kanału potasowego na mm gładkich
- utożsamiane z EDHF
czy NLPZ działają na izoprostany?
nie, bo powstają nieenzymatycznie
działanie izoprostanów
- pobudzają rec dla TXA2
- skurcz naczyń
- promowanie miażdżycy
czy jeden eikozanoid pobudza tylko 1 receptor?
nie, wiele eikozanoidów może pobudzać wiele receptórów
które PG rozkurczają naczynia?
PGD2, PGE2, PGI2
jaka COX 2 bierze udział w utrzymaniu drożnosci Botalla?
COX2
PGE2 i PGI 2 na nerki
- zwrost reniny
- wzrost filtracji
- rozkurcz naczyń
- natriuretycznie
TXA 2 na nerki
- kurczy naczynia
- działanie podobne do ADH
PG w żołądku
- PGE2, PGI2
- wzrost GMBF
- hamowanie wydzielania HCl
- wzrost perystaltyki, rozkurcz zwieraczy
- wzrost wydzielania elektro do jelita
zwiększanie karcinogenezy w jelicie
- TXA2, PGE2, PGI2
- nasilają profliferację, angiogenezę
- hamują apoptoze
kurczenie macicy
- PGF2
- słabiej TXA2 i PGE2 (w ciąży, bo bez ciąży PGE2 rozkurcza macicę)
co odpowiada za zanik corpus luteum?
PGF2
PGD 2 przez DP1
- wzrost cAMP
- rozkurcz mm gładkich oskrzeli
- wazodylatacja
- hamowanie agregacji
- pobudzenie zapaplne oskrzeli
- sen
PGD 2 na DP 2
- -wzrost Ca
- hamowanie aktywacji zapalnej oskrzeli
PGE 2 na EP1
- wzrost IP3
- skurcz oskrzeli i PP
- karcinogeneza j. grubego
PGE 2 na EP2
- wzrost cAMP
- rozkurcz oskrzeli
- wazodylatacja
- regulacja filtracji nerkowej
- owulacja, zapłodnienie
- hamowanie powstawania LT w EOS
przez który rec PGE2 wpływa na owulację i zapłodnienie?
EP2
eiko a ból
- PGE2, PGI2, LTB4 - uczulanie na ból
- fosforylacja kanałów bólowych na zakończeniach, w rogach tylnych
- też wyżej
PGD 2 w płucach
-udział w reakcjach alergicznych w płucach
PG a kości
- PGE 2 nasila tworzenie i resorbcję kości
- hamowaniew modelachCOX 2 -> upośledzenie gojenia złamań
- PG biorą udział w proliferacji miocytów (NLPZ mogą uopśledzać gojenie mięśni)
PG a komórki zapalne
-hamowanie proliferacji i pobudzenia limfocytów
Lipoxyny a kom zapalne
- hamowanie akt LT, EOS, neutrofili
- pobudzanie monocytów
eiko a hormony
- PGE 2 -> + wydzielanie z przedniego płata przysadki
- LTC4. LTD4 -> + z podwzgórza GnRH, LH
- 12-HETE -> + aldosteronu z kory nadnerczy
PG a oko
- PGE2, PGF 2 -> spadek ciśnienia w gałce
- zalezy od obu izoform
- prawdopodobnie ułatwiają odpływ cieczy z komory przedniej
PGE 2 na Ep3
- różne np spadek cAMP
- termoregulacja
- hamowanie sekrecji żołądkowej
- skurcz mm podłużnych PP
- nasilenie sekrecji jelitowej
PGE 2 na EP 4
- wzrost cAMP
- przyrost masy kostnej
- utrzymanie drożności Botalla
- carcinogeneza
- hamowanie reakcji zapalnych jelita grubego
która Pg hamuje reakcję zapalną jelita grubego?
PGE 2 na rec EP4
który eiko ma udział w dojrzewaniu tymocytów?
TXA2
jakie eikozanoidy powstają w większych ilosciach w schyłkowej fazie odczynu zapalnego?
- LXA4, LXB4
- PGJ2
acetylowana COX 2 substraty
- kwas arachidonowy
- kwas eikozapentaenowy (EPA) -> resolvina E1
- kwas dokozaheksaenowy (DHA) -> resolvina D1, neuroprotektyna
- wszystkie są przeciwzapalne i promują gojenie
dinoproston - zastosowania
- przerwanie ciąży
- po obumarciu płodu
- ułatwienie rozwarcia szyjki macicy
- aborcja
- poporodowa atonia macicy
leki stosowane do aborcji, ułatwienia rozwarcia szyjki, poporodowej atonii
- gemeprost
- dinoproston
- sulproston
- dinoprost
dinoprost - zastosowania
- obumarcie płodu
- zakończenie ciaży w II trymestrze
- aborcja
jak podajemy dinoproston a jak dinoprost?
- dinoproston - do szyjki macicy
- dinoprost - doowodniowo
LTC4 i lTD4 a płuca
- LTC4 - nasila procesy zapalne i włóknienie w płucach
- LTD4 - hamuje procesy zapalne i włóknienie w płucach
LTC4 i lTD4 a naczynia
-pobudzają skurcz naczyń wieńcowych
nadciśnienie płucne - jak stosujemy - jak podajemy NO, epoprostenol i seleksipag?
- NO - wziewnie
- epoprostenol +analogi - wlewy dożylne
- seleksipag - doustnie
inhibitory 5-LOX
- zyleuton
- genleuton
- mesalazyna
inhibitor 5-LOX do leczenia astmy
-zyleuton
zyleuton
- inhibitor 5-LOX
- do leczenia astmy
- ale zła farmakokinetyka
- krtókie działanie
- liczne interakcje
mesalazyna
- kwas 5-aminosalicylowy
- hamuje 5-LOX
- hamuje COX
- hamuje syntazę PGE2
- w leczeniu choroby zapalnej jelita grubego
antagoniści rec cysteinylowych
- zafirlukast
- montelukast
- cynalukast
- pranlukast
- leczenie astmy (skuteczne zwłaszcza w aspirynowej)
- leczenie alergicznego nieżytu nosa
inhibitory FLAP
-MK-886
-DG-031
VIA-2291
-mogą się okazać skuteczne w leczeniu miażdżycy i choroby zapalnej jelita grubego
hamowanie syntazy TXA2
- ozagrel
- pirmagrel
- furegrelat
- rydogrel
- jako nowe przeciwpłytkowe
hamowanie rec TP
- domitroban
- ramatroban
- seratrodast
- rydogrel
hamowanie syntazy TXA2 i rec TP
rydogrel
likofelon
-hamuje 5-LOX
-hamuje COX
może to być korzystne zwłaszcza w osteoarthritis
PGI2 a NO
PGI2 stymuluje wydzielanie NO
możliwa droga inaktywacji PAF
PAF -> acetylotransferaza -> lizoPAF -> acylotransferaza -> acylo-PAF
przez który receptor PGE2 powoduje hamowanie lipolizy?
EP3
co pobudza FLAP?
- kw. arachidonowy -> 5-HPETE
2. 5-HPETE -> LTA4
inhibitory FLAP
- MK-886
- weliflapon
- pozytywne wyniki prób leczenia astmy
gdzie jest stosowany zyleuton?
- tylko w USA
- do astmy
skutki uboczne zyleutonu?
- uszkodzenie wątroby
- obj. neuropsychiatryczne
