Rak tarczycy Flashcards
1
Q
Epidemiologia
A
90% raki zróżnicowane:
1. Brodawkowaty
2. Pęcherzykowy
2
Q
Czynniki ryzyka
A
- K
- > 40rż
- podaż jodu:
niedobór - pęcherzykowy
nadmiar - brodawkowaty - promieniowanie - brodawkowaty
- onkogeny
- dziedziczne - 1/4 rdzeniastych
3
Q
Onkogeny
A
- BRAF - brodawkowaty
- RET - rdzeniasty (MEN2)
4
Q
Rak brodawkowaty
A
- najcz. neo złośliwy tarczycy (70-80%)
- zw. z napromienianiem szyi w dzieciństwie
- przerzuty drogą naczyń chłonnych
- rzadko po 40 rż.
5
Q
Rak brodawkowaty
BAC
A
- jądra z matowego szkła/oczy sierotki Ani
- pseudowtręty
6
Q
Mikrorak brodawkowaty
A
- pojedyncze ognisko ≤1cm
- rozpoznany w badaniu pooperacyjnym
- brak przerzutów
- nie wymaga leczenia
- kontrola USG po 6 i 12 msc. potem co 12msc.
- monitorowanie Tg
7
Q
Rak pęcherzykowy
A
- ok. 15%
- niedobory jodu
- przerzuty krwią - płuca, kości, wątroba
- konieczne badanie histologiczne (nie BAC)
- 30-50 rż
8
Q
Rak pęcherzykowy
odróżnienie od gruczolaka pęcherzykowego
A
W histpat:
naciekanie naczyń i torebki
9
Q
Rak rdzeniasty
A
- z kom C
- wydziela kalcytoninę
- może też wydzielać: ACTH, VIP, serotonine, somatostatyne CEA - często biegunki
- 75% sporadyczny
10
Q
Rodzinny rak rdzeniasty
A
- bez zw. z chorobami uk. wewnwydz.
- MEN2A (+ guz chromochłonny, nadczynność przytarczyc),
- MEN2B (+ guz chromochłonny, nerwiaki błon śluzowych).
11
Q
Mutacja RET
A
- nosicielstwo - wskaz. do profilaktycznej tyreoidektomi (ryzyko rozwoju raka rdzeniastego >95%)
- badanie w kier. mutacj u wszystkich krewnych I°
12
Q
Rak anaplastyczny
A
- bardzo szybki wzrost
- zgon w 6-12msc. od objawów
- brak możliwości leczenia radiojodem
- bolesne powiększenie tarczycy
13
Q
Diagnostyka guzków tarczycy
A
- u ok. 50% zdrowych osób
- w 95% łagodne
- zmiany gorące zazw. są łagodne
14
Q
Czynniki ryzyka złośliwości
A
- pow. wch. szyi
- przerzuty
- powiększanie się zmiany ogniskowej
- guzek twardy, zrośnięty z otoczeniem
- wielkość guzka>4cm
- chrypka
- promieniowanie w wywiadzie
- wywiad rodzinny - rak rdzeniasty
- wiek <20 i >60 lat
15
Q
Wskazania do BAC zmiany ogniskowej
A
- każda wielkość i: przerzuty/wysokie stęż kalcytoniny/nosicielstwo RET
- EU-TIRADS-PL 3 przywielkości > 20 mm;
- EU-TIRADS-PL 4 przy wielkości > 15 mm,
- EU-TIRADS-PL 5 przy wielkości > 5 mm.
BAC pozwala na rozp. raka brodawkowatego, NIE pęcherzykowego
