PCOS Flashcards

1
Q

Cechy PCOS

A
  • Zaburzenia miesiączkowania i płodności
  • Podwyższone stężenie androgenów
  • Otyłość i insulinooporność
  • Najczęstsza przyczyna hiperandrogenizacji i zaburzeń owulacji u kobiet
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Epidemiologia

A
  • 4-12% kobiet w wieku rozrodczym
  • najcz. przyczyna hiperandrogenizacji (65-80%)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Występowanie rodzinne PCOS

A

W przypadku pacjentek z PCOS
- 20-30% sióstr ma PCOS
- 25-50% matek ma PCOS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

KIedy występuje?

A

Najczęściej w wieku rozrodczym ale występuje w każdym wieku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Przyczyny

A

Być może zwiększone wydzielanie LH i zwiększona odpowiedź kom. tekalnych na tę stymulację

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zaburzenia hormonalne

A

Hiperandrogenemia (pochodzenia jajnikowego i nadnerczowego)
Hiperestrogenizm
Wysokie LH
Niskie FSH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Czemu hiperestrogenizm?

A

Brak owulacji -> Niski progesteron -> hiperestrogenizm względny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Zaburzenia metaboliczne

A
  • Hiperinsulinemia i insulinooporność 70% pacjentek
  • otyłość 50%
  • IGT i DM2
  • Wysokie TG
  • Niski HDL
  • rogowacenie ciemne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Nadmiar androgenów - skutki

A
  • Wzrost liczby pęcherzyków i zatrzymanie ich dojrzewania
  • Zahamowanie przemiany androgenów w estrogeny
  • Zaburza wydzielanie GnRH
  • Odpowiada za wirylizacje
  • Sprzyja otyłości brzusznej, insulinooporności i zaburzeniom lipidowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy

A
  • Zaburzenia miesiączkowania
  • Hiperandrogenizacja
  • Nadwaga i otyłość
  • Zaburzenia metaboliczne
  • Zwiększone ryzyko miażdżycy i chorób CVS
  • Niepłodność
  • Rozrost i rak endometrium
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zaburzenia miesiączkowania

A

Typ II WHO
* Oligomenorrhea (70%)
* Amenorrhea

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hiperandrogenizacja - definicja

A

Zespół objawów wynikających z hiperandrogenemii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hiperandrogenizacja
przyczyny

A
  • jajnikowe (PCOS, guzy jajnika)
  • nadnerczowe (WPN, z. Cushinga, gruczolak/rak kory)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hiperandrogenizacja
Objawy

A
  • Hirsutyzm - 80-90% pacjentek
  • Trądzik, łojotok, przetłuszczanie się włosów
  • Niepłodność
  • Łysienie typu męskiego
  • Zaburzenia miesiączkowania i owulacji
  • Wirylizacja
  • przerost łechataczki
  • przyrost masy mięśniowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wirylizacja

A

Ciężka postać hiperandrogenizacji:
- Powiększenie łechataczki
- obniżony tembr głosu
- rozwój muskulatury typu męskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Skala Ferrimana i Gallweya

A

Ocena hirsutyzmu
>8 pkt wskazuje na hirsutyzm

17
Q

Badania labolatoryjne

A
  • Wzrost testosteronu całkowitego i wolnego, DHEA, androstedionu
  • Indeks wolnych androgenów (Testosteron całkowity i wolny i SHBG)
  • HiperPRL
  • Hiperinsulinemia i insulinooporność
  • Spadek SHBG
  • IFG, ITG
  • wysokie stężenie LH
18
Q

Diagnostyka w kierunku cukrzycy

A

Zwiększone ryzyko DM2 i hiperglikemii w ciąży
Raz w roku niezależnie od wieku test przesiewowy w kierunku cukrzycy (OGTT lub glikemia na czczo)
U ciężarnej z PCOS jak najszybciej OGTT

19
Q

Kryteria Rotterdamskie

A

2 z 3:
- kliniczne objawy hiperandrogenizacji lub hiperandrogenemia w biochemii
- rzadkie występowanie lub brak owulacji
- w USG obraz policystycznych jajników

20
Q

Obraz USG

A
  • ≥12 pęcherzyków antralnych o średnicy 2-9mm podosłonkowo (sznur pereł)
  • lub objętość jajnika >10ml

Taki obraz może być nawet u >20% kobiet zdrowych

21
Q

Zmodyfikowane kryteria NIH

A

Spełnione obydwa:
- kliniczne/biochemiczne cechy hiperandrogenizacji
- oligo-/anowulacja lub obraz PCOS w USG

22
Q

Nowe zalecenia USG

A

Wiek 18-35 lat
⩾ 25 pęcherzyków lub objętość jajnika >10 ml

23
Q

Diagnostyka różnicowa

A

Postać nieklasyczna WPN
Z. Cushinga
Hiperprolaktynemia
Akromegalia
Niedoczynność tarczycy
Guzy wydzielające androgeny

24
Q

Rozpoznanie PCOS w wieku młodzieńczym

A

Konieczne stwierdzenie
1. Oligomenorrhoea lub pierwotny/wtórny brak miesiączki
2. Hiperandrogenizm kliniczny i biochemiczny
3. Objawy trwają ⩾2 lata

25
Q

Powikłania

A
  • niepłodność
  • choroby CVS
  • rak endometrium
  • poronienia, cukrzyca ciążowa, NT w ciąży, stan przedrzucawkowy
26
Q

Cele leczenia

A
  • Zmniejszenie hiperandrogenizacji
  • Regulacja cyklu - mniejsze ryzyko rozrostu i raka endometrium
  • Profilaktyka i leczenie zaburzeń metabolicznych
  • Przywrócenie owulacji i możliwości ciąży
  • Zapobieganie rozrostu i raka endometrium
27
Q

Leczenie

A

Modyfikacja stylu życia
Miejscowe leczenie hirsutyzmu (depilacja laserowa/krem z eflornityną)
Farmakologia

28
Q

Leczenie farmakologiczne

A

1.Dwuskładnikowa anykoncepcja
2. Terapia gestagenna
3. metformina
4. leki antyandrogenne

29
Q

Leki pierwszego rzutu

A

Dwuskładnikowa antykoncepcja
- ma działanie antyandrogenne (zwiększa synteze SHBG i hamuje wydzielanie LH)
- reguluje cykl miesiączkowy - mniejsze ryzyko rozrostu i raka endometrium

30
Q

Progestageny

A
  • zapobiegają rozrostowi endometrium, mniejsze ryzyko raka
  • przy p/wskaz do 2skł antykoncepcji
  • brak istotnego wpływu antyandrogennego
  • podwawane cyklicznie przez 10-14 dni lub wkładka z lewonorgestrelem
31
Q

Leki antyandrogenne

A

U pacjentek z p/wskaz do 2skł anty
1. Blokujące receptor androgenowy:
cyproteron, drospirenon, spironolakton, flutamid
2. Hamujące aktywność 5alfa-reduktazy: finasteryd

Powinny być stosowane z antykoncepcją - teratogenne dla płodów męskich

32
Q

Metformina

A

Lek I rzutu przy PCOS z DM2 lub IGT/IFG
- zmniejsza insulinooporność
- regulacja cyklu
- zmniejsza stężenie testosteronu

1500-2000 mg

33
Q

Indukcja owulacji

A
  • Klomifen
  • Letrozol
  • gonadotropiny i analogi GnRH
34
Q

Inne formy leczenia niepłodności

A
  • Laparoskowa elektrokauteryzacja jajników
  • IVF