PCOS Flashcards
Cechy PCOS
- Zaburzenia miesiączkowania i płodności
- Podwyższone stężenie androgenów
- Otyłość i insulinooporność
- Najczęstsza przyczyna hiperandrogenizacji i zaburzeń owulacji u kobiet
Epidemiologia
- 4-12% kobiet w wieku rozrodczym
- najcz. przyczyna hiperandrogenizacji (65-80%)
Występowanie rodzinne PCOS
W przypadku pacjentek z PCOS
- 20-30% sióstr ma PCOS
- 25-50% matek ma PCOS
KIedy występuje?
Najczęściej w wieku rozrodczym ale występuje w każdym wieku
Przyczyny
Być może zwiększone wydzielanie LH i zwiększona odpowiedź kom. tekalnych na tę stymulację
Zaburzenia hormonalne
Hiperandrogenemia (pochodzenia jajnikowego i nadnerczowego)
Hiperestrogenizm
Wysokie LH
Niskie FSH
Czemu hiperestrogenizm?
Brak owulacji -> Niski progesteron -> hiperestrogenizm względny
Zaburzenia metaboliczne
- Hiperinsulinemia i insulinooporność 70% pacjentek
- otyłość 50%
- IGT i DM2
- Wysokie TG
- Niski HDL
- rogowacenie ciemne
Nadmiar androgenów - skutki
- Wzrost liczby pęcherzyków i zatrzymanie ich dojrzewania
- Zahamowanie przemiany androgenów w estrogeny
- Zaburza wydzielanie GnRH
- Odpowiada za wirylizacje
- Sprzyja otyłości brzusznej, insulinooporności i zaburzeniom lipidowym
Objawy
- Zaburzenia miesiączkowania
- Hiperandrogenizacja
- Nadwaga i otyłość
- Zaburzenia metaboliczne
- Zwiększone ryzyko miażdżycy i chorób CVS
- Niepłodność
- Rozrost i rak endometrium
Zaburzenia miesiączkowania
Typ II WHO
* Oligomenorrhea (70%)
* Amenorrhea
Hiperandrogenizacja - definicja
Zespół objawów wynikających z hiperandrogenemii
Hiperandrogenizacja
przyczyny
- jajnikowe (PCOS, guzy jajnika)
- nadnerczowe (WPN, z. Cushinga, gruczolak/rak kory)
Hiperandrogenizacja
Objawy
- Hirsutyzm - 80-90% pacjentek
- Trądzik, łojotok, przetłuszczanie się włosów
- Niepłodność
- Łysienie typu męskiego
- Zaburzenia miesiączkowania i owulacji
- Wirylizacja
- przerost łechataczki
- przyrost masy mięśniowej
Wirylizacja
Ciężka postać hiperandrogenizacji:
- Powiększenie łechataczki
- obniżony tembr głosu
- rozwój muskulatury typu męskiego
Skala Ferrimana i Gallweya
Ocena hirsutyzmu
>8 pkt wskazuje na hirsutyzm
Badania labolatoryjne
- Wzrost testosteronu całkowitego i wolnego, DHEA, androstedionu
- Indeks wolnych androgenów (Testosteron całkowity i wolny i SHBG)
- HiperPRL
- Hiperinsulinemia i insulinooporność
- Spadek SHBG
- IFG, ITG
- wysokie stężenie LH
Diagnostyka w kierunku cukrzycy
Zwiększone ryzyko DM2 i hiperglikemii w ciąży
Raz w roku niezależnie od wieku test przesiewowy w kierunku cukrzycy (OGTT lub glikemia na czczo)
U ciężarnej z PCOS jak najszybciej OGTT
Kryteria Rotterdamskie
2 z 3:
- kliniczne objawy hiperandrogenizacji lub hiperandrogenemia w biochemii
- rzadkie występowanie lub brak owulacji
- w USG obraz policystycznych jajników
Obraz USG
- ≥12 pęcherzyków antralnych o średnicy 2-9mm podosłonkowo (sznur pereł)
- lub objętość jajnika >10ml
Taki obraz może być nawet u >20% kobiet zdrowych
Zmodyfikowane kryteria NIH
Spełnione obydwa:
- kliniczne/biochemiczne cechy hiperandrogenizacji
- oligo-/anowulacja lub obraz PCOS w USG
Nowe zalecenia USG
Wiek 18-35 lat
⩾ 25 pęcherzyków lub objętość jajnika >10 ml
Diagnostyka różnicowa
Postać nieklasyczna WPN
Z. Cushinga
Hiperprolaktynemia
Akromegalia
Niedoczynność tarczycy
Guzy wydzielające androgeny
Rozpoznanie PCOS w wieku młodzieńczym
Konieczne stwierdzenie
1. Oligomenorrhoea lub pierwotny/wtórny brak miesiączki
2. Hiperandrogenizm kliniczny i biochemiczny
3. Objawy trwają ⩾2 lata
