pojęcia ogólne - partykularyzm i stanowość, zasada osobowości prawa

Question 1

charakter prawa wczesnego średniowiecza: partykularyzm prawa

Answer 1

prawo zwyczajowe nie miało charakteru powszechnego - lokalne odrębności
kształtowało się w obrębie plemion, krain (np małopolska, mazowsze) oraz istniejącyh w ich ramach odrębnych grup społecznych
partykularyzm personalny i terytorialny

Question 2

partykularyzm

Answer 2

koncepcja i nurt myślenia dominujący w społeczeństwach kolektywnych, gdzie prawa i obowiązki przysługujące różnym grupom mogą się różnić, nawet jezeli z formalnej strony sa takie same, to odmienne jest ich egzekwowanie

Question 3

zasada osobowości prawa

Answer 3

bez względu na miejsce pobytu człowiek podlegał swemu prawu właściwemu. przeciwieństwo zasady terytorialności prawa.
Proffesio iuris - wyznanie prawa - przed sędzią oświadczenie jakiemu prawu podlega. po zjednoczeniu państwa zasada ta traci na znaczeniu, ustępując terytorialności prawa Ormianie, Żydzi, Niemcy - zachowują odrębność

Question 4

partykularyzm terytorialny

Answer 4

pogłębia się wraz z rozbiciem dzielnicowym, lecz nie jest on szczegolnie głęboki. podstawy systemów prawa poszczególnych dzielnic były podobne

Question 5

stanowosć prawa

Answer 5

prawo odmiennie kształtuje się dla poszczególnych grup ludności podzielonego społeczeństwa feudalnego np
szlachta - prawo ziemskie i lenne
chłopstwo - prawo wiejskie
duchowieństwo - prawo kanoniczne i kościelne
mieszczaństwo - prawo niemieckie (później znane jako miejskie)

Question 6

księga henrykowska

Answer 6

tzw. księga uposażeń; kronika klasztoru cystersów w Henrykowie na Śląsku, zawierająca akty prawne oraz opisy transakcji zawieranych przez klasztor w XIII wieku i na początku XIV wieku
spisana po łacinie po 1268 roku, składała się z dwóch części
zawierała jedno zdanie w języku polskim
celem księgi henrykowskiej było ułatwienie obrony praw klasztoru przez zanotowanie, jaką drogą doszedł on do posiadanych majatków
zawiera również informacje obrazujące ówczesny ustrój społeczny

Question 7

księga elbląska

Answer 7

najstarszy spis prawa zwyczajowego “kodeks Neumanna” sporządzony w języku staroniemieckim w drugiej połowie XIII wieku lub początku XIV na potrzeby władz krzyżackich, pod których panowaniem znalazła się ludność polska ziemi chełmińskiej
nazwa pochodzi od miejsca znalezienia - biblioteki miejskiej w Elblągu w 1868 r
jest nazwana w literaturze współczesnej Najstarszym Zwodem Prawa Polskiego (NZPP)
zachowane przepisy dotyczą organizacji sądów i postępowania sądowego, prawa karnego i prawa prywatnego
znajduje się w niej podział społeczeństwa na stany oraz podkreślono, że prawo polskie jest wspólne dla wszystkich ziem polskich
zawiera szczegółowy opis Ordaliów - Sądów Bożych - środka dowodowego przed ówczesnymi sądami (próba zimnej wody, wody gorącej, próba żelaza, pojedynek sądowy)