Podwzgórze i przysadka

Question 1

Co produkuje podwzgórze?

Answer 1

GHRH  GHIH (=somatostatyna)
PRH     PIH (uwalniający/hamujący prolaktynę)
TRH    uwalniający tyreotropinę
CRF    uwalniający kortykotropinę
GnRH uwalniający gonadotropinę

Question 2

Co jest syntezowane w przysadce?

Answer 2

GH - hormon wzrostu
TSH - tyreotropina
PRL - prolaktyna
ACTH - kortykotropina
FSH - stymuluje rozwój pęcherzyków
LH - luteinizujący

Question 3

SERMORELINA

czym jest, do czego służy?

Answer 3

• syntetyczny analog GHRH
• diagnostyka niedoboru hormonu wzrostu
• kacheksja w AIDS
• terapeutycznie: niedobór GH z powodów podwzgórzowych

Question 4

SERMORELINA, co się dzieje po podaniu?

Answer 4

Jak wzrasta poziom hormonu wzrostu –> przyczyna niedoboru leży w podwzgórzu

Jak NIE wzrasta poziom hormonu wzrostu -> przysadkowa przyczyna niedoboru

Question 5

TESAMORELINA

Answer 5

analog GHRH

-zapobieganie lipodystrofii przy terapii inhibitorami proteazy

Question 6

Jaka endogenna substancja stymuluje wydzielanie GH?

oraz jak działa?

Answer 6

GRELINA,
produkowana w przewodzie pokarmowym, niezależnie od układu GHRH/GHIH

Działa na PRZYSADKĘ poprzez własny receptor.

Question 7

SOMATOSTATYNA, co robi?

Answer 7

Hamuje wydzielanie GH przez przysadkę oraz hamuje wydzielanie hormonów jelitowych i trzustkowych.

Działa poprzez 5 rodzajów receptorów –> SSTR1…SSTR5

Question 8

Wymienić analogi SOMATOSTATYNY

Answer 8

OKTREOTYD
LANREOTYD
PAZYREOTYD
terapia guzów gruczalków przysadki gruczołowej

Question 9

Receptory somatostatynowe na zdrowej przysadce

Answer 9

SSTR1
SSTR2
SSTR3
SSTR5

Question 10

Receptory somatostatynowe na nowotworze złośliwym przysadki?

Answer 10

SSTR2

SSTR5

Question 11

OKTREOTYD

LANREOTYD

Answer 11

• analogi somatostatyny

- stymulują receptor SSTR2

Question 12

OKTREOTYD - dawkowanie

Answer 12

Standardowo: iniekcje co 8 godzin

Oktreotyd LAR (lek zamknięty w polimerowych mikrosferach): raz w miesiącu

Question 13

LANREOTYD - dawkowanie

Answer 13

Formuła długo działająca: 1/tydzień

W formie żelu: 1x/miesiąc

Question 14

PRAZYREOTYD

Answer 14

-stymuluje SSTR-1/2/3/5

nadzieja na leczenie dużych guzów litych i terapię akromegalii opornej na stosowane dotychczas leki

Question 15

Analogi somatostatyny - zastosowanie

Answer 15

• Akromegalia
• Nieoperacyjne guzy neuroendokrynne PP
• Krwawienie z żylaków przełyku

Question 16

Analogi somatostatyny a nieoperacyjne guzy neuroendokrynne PP

Answer 16

Komórki nowotworowe mają receptory dla GHIH.

Somatostatyna potrafi zahamować produkcję przez te komórki m.in. VIP i zniwelować objawy zespołu rakowiaka

Question 17

Analogi somatostatyny, a krwawienie z żylaków przełyku

Answer 17

• zahamowanie produkcji czynników naczyniorozszerzająych + obkurczanie tętnic
• skuteczne tak samo jak wazopresyna/ chirurgiczna skleroterapia

WAPREOTYD

Question 18

WAPREOTYD

Answer 18

• zaprojektowany do leczenia krwawień z żylaków przełyku
• podawany dożylnie w bolusie a później w powolonym wlewie

działa na SSTR 2/5
w mniejszym stopniu na SSTR4

Question 19

Analogi somatostatyny - dnp

Answer 19

Zaburzenia żołądkowo- jelitowe

• Powstawanie kamieni żółciowych
• Hamowanie uwalniania insuliny z wysepek Beta

Question 20

Jakie receptory dopaminowe znajdziemy w przysadce?

Answer 20

D2

Question 21

BROMOKRYPTYNA (na co to, jak działa)

Answer 21

• terapia akromegalii

- niewybiórczy agonista receptorów dopaminowych

Question 22

KABERGOLINA

Answer 22

• terapia akromegalii
• guzy przysadki wydzielające TSH lub PRL
• wybiórczy agonista D2

Question 23

Inne, mało skuteczne, preparaty podawane w przypadku akromegalii –> zwiększają sygnalizację dopaminergiczną

Answer 23

LIZURYD
PERGOLID
CHINAGOLID
TERGURYD

Question 24

KABERGOLINA BROMOKRYPTYNA DNP

Answer 24

• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• Zawroty głowy
• Bardzo duże dawki: zaburzenia funkcjonowania zastawek serca

Question 25

Agoniści receptorów dopaminowych a przysadka?

Answer 25

Mechanizm paradoksalny:
-warunki fizjologiczne: agoniści dopaminowi WZMAGAJĄ produkcję hormonu wzrostu

-nadmierne wydzielanie GH: agoniści dopaminowi HAMUJĄ produkcję hormonu wzrostu

Question 26

Dlaczego agoniści dopaminowi są fajne?

Answer 26

Można podawać je, w przeciwieństwie do analogów somatostatyny, drogą doustną.

Question 27

PEGWISOMANT

Answer 27

• sztucznie otrzymany analog GH
• konkuruje z naturalnym GH o miejsce wiązania na jego receptorze
• codzienne zastrzyki podskórne
• bardzo skuteczny

Question 28

Co daje pegylacja PEGWISOMANTU

Answer 28

• wydłuża t1/2

- zmniejsza ryzyko reakcji immunologicznej

Question 29

Jak leczyć karłowatość?

Answer 29

SOMATROPINA - analog GH identyczny z naturalnym

SOMATREM - analog GH wydłużony o dodatkową metioninę

Question 30

Zespół Larona

Answer 30

Mutacja, która unieczynnia sygnalizację wewnątrzkomórkową przez receptor dla GH

stężenie GH: podwyższone lub w normie ale ani endogenny ani egzogenny hormon nie powoduje powstawania IGF

Question 31

MEKAZERMINA

Answer 31

=IGF-1 (identyczna)

-leczenie zespołu Larona

Question 32

Z czym warto łączyć MEKAZERMINĘ?

co to daje + zastosowania + przeciwskazania

Answer 32

Z IGFBP-3 IGF binding protein 3

korzystne u pacjentów u których powstały przeciwciała przeciwko GH w trakcie terapii egzogennym GH

-u osób u których podawanie samego IGF-1 wywoływało hipoglikemię

• kacheksja nowotworowa/AIDS
• stwardnienie zanikowe boczne

-NIE PODAWAĆ w zespole Larona