Kora nadnerczy Flashcards
Środkowa warstwa kory nadnerczy?
jak się nazywa, co produkuje, pod kontrolą czego zostaje?
PASMOWATA
–> KORTYKOSTERYDY
stymulowana przez ACTH
Zewnętrzna warstwa kory nadnerczy?
jak się nazywa, co produkuje, pod kontrolą czego zostaje?
KŁĘBKOWATA
—> MINERALOKORTYKOIDY
regulowana przez oś RAA
Wewnętrzna warstwa kory nadnerczy?
jak się nazywa, co produkuje?
SIATKOWATA
–> ANDROGENY
DHEA
DEHYDROEPIANDROSTERON
- słabe właściwości androgenowe
- prohormon który ulega na obwodzie konwersji do testosteronu
- fizjologicznie ważny u kobiet–> powstawanie owłosienia łonowego
Kiedy będzie w chuj duże stężenie DHEA?
WPN
brak 21-hydroksylazy
Jak działa aldosteron?
Za pośrednictwem swojego receptora cytoplazmatycznego
- komórki kanalików nerkowych
- komórki nabłonka ślinianek
- komórki nabłonka jelita grubego
Hormon wiąże się z receptorem, kompleks przepływa do jądra gdzie wpływa na ekspresję genów.
Zwiększa ekspresję pompy sodowo-potasowej na powierzchni podstawno-bocznej
- –> wzrost resoropcji sodu z moczu do krwi
- –> utrata z moczem potasu i protonów
HIPERALDOSTERONIZM?
alkaloza hipokaliemiczna
HIPOALDOSTERONIZM?
kwasica hiperkaliemiczna
Co pobudza syntezę aldosteronu?
Angiotensyna II
Hiperkaliemia
SPIRONOLAKTON
czym jest, do czego służy, dnp
- diuretyk oszczędzający potas
- nieselektywny antagonista receptora mineralokortykosteroidowego
–> nadczynność kory nadnerczy
- hamuje również receptor testosteronowy i progesterenowy
- –> ryzyko ginekomastii u mężczyzn
EPLERENON
-hamuje wyłącznie receptor mineralokortykosteroidowy
–> nadczynność kory nadnerczy
Terapia SPIRONOLAKTONEM i EPLERENONEM
na co należy uważać
Blokująreceptor dla aldosteronu, zmniejsza sięsynteza pompy sodowo-potasowej. Sód nie jest resorbowany a potas tak.
NALEŻY MONITOROWAĆ STĘŻENIE POTASU –> HIPERKALIEMIA
Czy stosujemy doustnie aldosteron?
Nie, ponieważ ulega inaktywacji w wątrobie.
FLUDROKORTYZON
czym jest, właściwości, zastosowanie
- fluorowana pochodna kortyzolu
- średnio-silne właściwości GKS
- BARDZO silne właściwości mineralokortykosteroidowe
- stosowany w niedoborze aldosteronu
FLUDROKORTYZON dnp
-zaburzenia elektrolitowe (HIPOKALIEMIA) -obrzęki -nadciśnienie tętnicze -niewydolność serca
+skutki uboczne GKS
HYDYROKORTYZON to inna nazwa?
Kortyzolu
Klasyczny mechanizm działania GKS
=genomowy
GKS przenikają przez błonę i w cytoplazmie łączą się ze swoim receptorem.
Kompleks ulega fosforylacji i dimieryzacji i przechodzi do jądra.
1) W jądrze działa jak czynnik transkrypcyjny
2) Wchodzi w interakcje w fragmentami DNA
–> wpływ na ekspresję 10% genów u człowieka!!!!
Z jakimi receptorami interagują GKS?
jakie receptory, gdzie się znajdują, co robią?
1)GR - glikokorykosteroidowy
Obecny w większości komórek organizmu
2)MR- mineralokortykosteroidowy
nerki, ślinianki, jelito grube, niektóre fragmenty mózgu
Przykład działania genomowego GKS
Represja genu kodującego ACTH
(długa pętla sprzężenia zwrotnego ujemnego
Przykład aktywującego działania GKS
Wzrost ekspresji aneksyny1 (=lipokortyny1)
Białko hamuje aktywność fosfolipazy A2
produkcja eikozanoidów prozapalnych
Opisać zjawisko transrepresji
co to jest i gdzie występuje, znaczenie, jak wygląda kompleks
GKS nie wchodzi nie wchodzi w interakcje z elementami regulatorowymi DNA ale TYLKO Z BIŁKAMI kompleksu transkrypcyjnego
AP1
czynnik NF-kB,
IRF-3 –> czynnik regulujący inteferon
SPADEK produkcji prozapalnych cytokin i molekuł ahezyjnych oraz NOS i indukowalnej COX
Podczas interakcji z białkami kompleks GKS-GR ma inną konformację niż podczas oddziaływania z elementami DNA. Przy oddziaływaniu z białkami NIE jest zdimeryzowany
Opisać proces transaktywacji
Kompleks GKS-GR oddziaływuje z czynnikiem transkrypcyjnym
Kompleks GKS-GR (receptor) interaguje z SAT-5 (czynnik transkrypcyjny)
–>Wzrost ekspresji genów stymulowanych przez GH istotnych dla wzrostu organizmu
W tym procesie kompleks ma inną konformację niż podczas oddziaływania z białkami
Szybki mechanizm działania GKS
inna nazwa, trzy hipotezy działania
=niegenomowy
1) Nieswoiste oddziaływanie GKS na błonę komórkową
2) Efekty niegenomowe receptora GKS z cytozolu który przeniósł się na błonę
3) Dodatkowy wariant receptora błonowego na GKS
Efekty niegenomowego mechanizmu działania GKS
- Szybki rozkurcz mm. gładkich dróg oskrzelowych
- Szybkie zahamowanie wydzielania insuliny z trzustki
- Szybka aktywacja NOS w śródbłonku
Efekty działania GKS
- Przeciwzapalny
- Przeciwuczuleniowe
- Immunosupresja
- Przeciwobrzękowe
- Wzmacniające glukoneogenezę i glikogenolizę
- Nasilają lipolizę wywołaną aminami katecholowymi
i dużo innych….
DUŻE dawki GKS a układ odpornościowy?
Immunosupresja
GKS a gospodarka węglowodanowa
-Wzmacniają glukoneogenezę i glikogenolizę
GKS a lipidy
Nasilają lipolizę wywołaną aminami katecholowymi
GKS a witamina D?
Działanie antagonistyczne
GKS a naczynia oksrzeli
Poprawiają reaktywność mm. oskrzeli na aminy katecholowe
GKS a płytki krwi?
Zwiększają ilość płytek krwi
GKS a krwinki białe?
- Przejściowo: zwiększają pulę krążących krwinek białych
- Długoterminowo: wywołują leukopenię
GKS a gonady
-Osłabiają funkcję wewnątrzwydzielniczą gonad
GKS a a stan umysłu
Euforyzujące działania
Przewlekle: propsychotyczne - spadek reaktywności nastroju i umiejętności radzenia sobie ze stresem
GKS a rzyganie?
Przeciwwymiotne
GKS - wskazania
choroba Adisona astma oksrzelowa kolagenozy wstrząs anafilaktyczny uczulenie na lek choroba posrurowicza pop rzeszczepach autoimmunologiczne zespół nefrotyczny Leśniowski-Crohn alergie choroby zapalne nowotwory choroby skóry (egzema, łuszczyca) obrzęk mózgu ARDS
GKS a obrzęk mózgu?
Zmniejszają ciśnienie śródczaszkowe zmniejszając stan zapalny i zmniejszając przepuszczalność naczyń krwionośnych.
GKS dnp
- Cushinh
- nadkażenia bakteryjne/grzybicze
- uaktywnienie zakażeń utajonych –>GRUŹLICA
- zaostrzenie wrzodów
- złe gojenie ran
- atrofia mięśni
- rozstępy
- osteoporoza
- cukrzyca
- nadciśnienie i hipokaliemia
- zmiany psychiczne
- niewydolność kory nadnerczy po nagłym odstawieniu
Pseudoguz móżgu
Zespół objawów wywołany przez przewlekłe stosowanie dużych dawek GKS
—> aktywacja procesów wykrzepiania
jak podajemy GKS
Stosowane długotrwale: dawka jednorazowa, rano co 48h
GKS - przeciwwskazania
- ostre choroby zakaźne
- gruźlica
- po operacjach
- wrzody dwunastnicy
- obrzęk śluzowaty - tarczycya
- choroba Cushinga
- cukrzyca
- nadciśnienie
- jaskra
- zaćma
- osteroporoza
- psychozy
- ciąża
- miastenia
Kiedy podasz GKS w gruźlicy
Gruźlicze ZOMR
Gruźlicze IZW
Siła działania HYDROKORTYZONU
1
Siła działania PREDNIZONU
4
Siła działania METYLOPREDNIZOLONU
5
Siła działania TRIAMCYNOLONU
5
Siła działania DEKSAMETAZONU
20
Siła działania BETAMETAZONU
25
AMINOGLUTETYMID
co to, mechanizm, zastosowanie
1)Inhibitor CYP11A1
(pregnenolon –x–> cholesterol = brak produkcji wszystkich enzymów kory nadnerczy
2)Inhibitor aromatazy
(blokuje produkcję estro i testo)
- Rak sutka z przerzutami
- Nowotwory kory nadnerczy
- choroba Cushinga
METYRAPON
co to, mechanizm, zastosowanie
- Inhibitor 11-B-hydroksylazy
- -> hamuje powstawanie mineralo i glikokortykosteroidów
- –>powstanie więcej androgenów
czasem w chorobie Cushinga
KETOKONAZOL
co to, mechanizm, zastosowanie
1)Przeciwgrzybiczy
2)Inhibitor 17,20-liazy steroidowej
—>hamuje powstawanie androgenów nadnerczowych
(uwaga, ginekomastia!)
- nowotwory prostaty
- endogenny zespół Cushinga
TRILOSTAN
Inhibitor dehydrogenazy 3Bhydroksysteroidowej
ch Cushinga
OBECNIE DO CHUJA JEBANEGO PANA KURWY NĘDZY NIE STOSUJE SIĘ U LUDZI
