Kora nadnerczy Flashcards
Środkowa warstwa kory nadnerczy?
jak się nazywa, co produkuje, pod kontrolą czego zostaje?
PASMOWATA
–> KORTYKOSTERYDY
stymulowana przez ACTH
Zewnętrzna warstwa kory nadnerczy?
jak się nazywa, co produkuje, pod kontrolą czego zostaje?
KŁĘBKOWATA
—> MINERALOKORTYKOIDY
regulowana przez oś RAA
Wewnętrzna warstwa kory nadnerczy?
jak się nazywa, co produkuje?
SIATKOWATA
–> ANDROGENY
DHEA
DEHYDROEPIANDROSTERON
- słabe właściwości androgenowe
- prohormon który ulega na obwodzie konwersji do testosteronu
- fizjologicznie ważny u kobiet–> powstawanie owłosienia łonowego
Kiedy będzie w chuj duże stężenie DHEA?
WPN
brak 21-hydroksylazy
Jak działa aldosteron?
Za pośrednictwem swojego receptora cytoplazmatycznego
- komórki kanalików nerkowych
- komórki nabłonka ślinianek
- komórki nabłonka jelita grubego
Hormon wiąże się z receptorem, kompleks przepływa do jądra gdzie wpływa na ekspresję genów.
Zwiększa ekspresję pompy sodowo-potasowej na powierzchni podstawno-bocznej
- –> wzrost resoropcji sodu z moczu do krwi
- –> utrata z moczem potasu i protonów
HIPERALDOSTERONIZM?
alkaloza hipokaliemiczna
HIPOALDOSTERONIZM?
kwasica hiperkaliemiczna
Co pobudza syntezę aldosteronu?
Angiotensyna II
Hiperkaliemia
SPIRONOLAKTON
czym jest, do czego służy, dnp
- diuretyk oszczędzający potas
- nieselektywny antagonista receptora mineralokortykosteroidowego
–> nadczynność kory nadnerczy
- hamuje również receptor testosteronowy i progesterenowy
- –> ryzyko ginekomastii u mężczyzn
EPLERENON
-hamuje wyłącznie receptor mineralokortykosteroidowy
–> nadczynność kory nadnerczy
Terapia SPIRONOLAKTONEM i EPLERENONEM
na co należy uważać
Blokująreceptor dla aldosteronu, zmniejsza sięsynteza pompy sodowo-potasowej. Sód nie jest resorbowany a potas tak.
NALEŻY MONITOROWAĆ STĘŻENIE POTASU –> HIPERKALIEMIA
Czy stosujemy doustnie aldosteron?
Nie, ponieważ ulega inaktywacji w wątrobie.
FLUDROKORTYZON
czym jest, właściwości, zastosowanie
- fluorowana pochodna kortyzolu
- średnio-silne właściwości GKS
- BARDZO silne właściwości mineralokortykosteroidowe
- stosowany w niedoborze aldosteronu
FLUDROKORTYZON dnp
-zaburzenia elektrolitowe (HIPOKALIEMIA) -obrzęki -nadciśnienie tętnicze -niewydolność serca
+skutki uboczne GKS
HYDYROKORTYZON to inna nazwa?
Kortyzolu
Klasyczny mechanizm działania GKS
=genomowy
GKS przenikają przez błonę i w cytoplazmie łączą się ze swoim receptorem.
Kompleks ulega fosforylacji i dimieryzacji i przechodzi do jądra.
1) W jądrze działa jak czynnik transkrypcyjny
2) Wchodzi w interakcje w fragmentami DNA
–> wpływ na ekspresję 10% genów u człowieka!!!!
Z jakimi receptorami interagują GKS?
jakie receptory, gdzie się znajdują, co robią?
1)GR - glikokorykosteroidowy
Obecny w większości komórek organizmu
2)MR- mineralokortykosteroidowy
nerki, ślinianki, jelito grube, niektóre fragmenty mózgu
Przykład działania genomowego GKS
Represja genu kodującego ACTH
(długa pętla sprzężenia zwrotnego ujemnego
Przykład aktywującego działania GKS
Wzrost ekspresji aneksyny1 (=lipokortyny1)
Białko hamuje aktywność fosfolipazy A2
produkcja eikozanoidów prozapalnych
Opisać zjawisko transrepresji
co to jest i gdzie występuje, znaczenie, jak wygląda kompleks
GKS nie wchodzi nie wchodzi w interakcje z elementami regulatorowymi DNA ale TYLKO Z BIŁKAMI kompleksu transkrypcyjnego
AP1
czynnik NF-kB,
IRF-3 –> czynnik regulujący inteferon
SPADEK produkcji prozapalnych cytokin i molekuł ahezyjnych oraz NOS i indukowalnej COX
Podczas interakcji z białkami kompleks GKS-GR ma inną konformację niż podczas oddziaływania z elementami DNA. Przy oddziaływaniu z białkami NIE jest zdimeryzowany
Opisać proces transaktywacji
Kompleks GKS-GR oddziaływuje z czynnikiem transkrypcyjnym
Kompleks GKS-GR (receptor) interaguje z SAT-5 (czynnik transkrypcyjny)
–>Wzrost ekspresji genów stymulowanych przez GH istotnych dla wzrostu organizmu
W tym procesie kompleks ma inną konformację niż podczas oddziaływania z białkami
Szybki mechanizm działania GKS
inna nazwa, trzy hipotezy działania
=niegenomowy
1) Nieswoiste oddziaływanie GKS na błonę komórkową
2) Efekty niegenomowe receptora GKS z cytozolu który przeniósł się na błonę
3) Dodatkowy wariant receptora błonowego na GKS
Efekty niegenomowego mechanizmu działania GKS
- Szybki rozkurcz mm. gładkich dróg oskrzelowych
- Szybkie zahamowanie wydzielania insuliny z trzustki
- Szybka aktywacja NOS w śródbłonku
