Parkinson Flashcards
1
Q
CHOROBY RUCHU
A
- ang. movement disorders
- grupa schorzeń ośrodkowego układu nerwowego objawiająca się nie-prawidłowymi lub nadmiernymi ruchami, widocznymi głównie w kończynach i występującymi w czasie czuwania
- choroby układu pozapiramidowego
2
Q
Układ ruchu - podział i funkcje
A
- Układ piramidowy – ruchy dowolne
- Neuron ośrodkowy
- Neuron obwodowy (motoneuron), wspólna droga końcowa
- Jądra podstawy (ang. basal ganglia) – wspomaganie i kontrola ruchu
- Móżdżek – koordynacja ruchu
3
Q
Jądra podstawy
A
- Prążkowie
- Gałka blada
- Jądro niskowzgórzowe
- Wzgórze
- Istota czarna
4
Q
Choroba Parkinsona - definicja
A
- Postępująca choroba neurodegeneracyjna
- Proces zwyrodnieniowy dotyczący ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego prowadzący do deficytów w licznych układach neurotransmisyjnych (dopaminergicznym, noradrenergicznym, serotoninergicznym, cholinergicznym) zanik neuronów istoty czarnej w śródmózgowiu powoduje zmniejszenie ilości neuroprzekaźnika - dopaminy w ich zakończeniach w prążkowiu
- Stopniowo nasilający się zespół objawów (parkinsonizm), takich jak spowolnienie ruchowe (bradykinezja), drżenie spoczynkowe, sztywność mięśniowa oraz objawów pozaruchowych: psychiatryczne, autonomiczne, zaburzenia snu
5
Q
Etiologia choroby Parkinsona
A
- Czynniki genetyczne
- Czynniki środowiskowe
- Wpływ czynników genetycznych i środowiskowych
- Proces starzenia
6
Q
Choroba Parkinsona - epidemiologia
A
- Początek choroby: 40-70 lat
- rzadko przed 30 r.ż.
- przed 20 r.ż – parkinsonizm młodzieńczy
- Mężczyźni/kobiety = 3 / 2
- Szacunkowa liczba chorych w Polsce 80.000
- Średni wiek zachorowania: 58 rok życia
- Możliwe zachorowanie znacznie wcześniejsze (<40 roku życia)
najczęstsze (>70 roku życia) - Częstość występowania w populacji > 70 lat – 1,5%
7
Q
Choroba Parkinsona – objawy ruchowe
A
- Spowolnienie ruchowe
- Drżenie
- Wzmożone napięcie mięśniowe (sztywność)
-
Zaburzenia stabilności postawy
- Zaburzenia chodu
- Hipomimia
- Utrata współruchów (np. balansowania kończynami górnymi w czasie chodu)
- Dyzartria
- Mikrografia
8
Q
Choroba Parkinsona - rozpoznawanie
A
Kryteria diagnostyczne:
- Obecność co najmniej 2 z 3 objawów:
- Spowolnienie ruchowe
- Drżenie spoczynkowe
- Sztywność
- Zazwyczaj jednostronny początek
- Brak innych objawów neurologicznych
- Dobra odpowiedź na lewodopę
- Postępujący przebieg
9
Q
Spowolnienie ruchowe (bradykinezja)
A
Powoduje trudności w życiu codziennym:
- Spowolnienie chodu
- Wolniejsze ubieranie się
- Trudności w obracaniu się w łóżku
- Trudności w rozpoczęciu czynności dowolnej
- Spowolnienie mowy
10
Q
Drżenie w chorobie Parkinsona
A
- Zazwyczaj ma jednostronny początek
- Najczęściej jest spoczynkowe (zmniejsza się lub ustępuje w czasie ruchów dowolnych), znacznie rzadziej również kinetyczne
- Najsilniej wyrażone w dystalnej części kończyny (ręka – „kręcenie pigułek”)
- Ma dość stałą częstotliwość (4-6 Hz)
- Zwykle nie dotyczy głowy
11
Q
Sztywność mięśni
A
- Wzmożenie napięcia mięśni typu plastycznego („rura ołowiana”)
- Objaw „koła zębatego” podczas zginania i prostowania kończyny
- Dotyczy wszystkich mięśni, zarówno kończyn jak i tułowia
- Powoduje charakterystyczną sylwetkę - przodopochylenie
12
Q
Zaburzenia postawy i chodu
A
- Pochylenie sylwetki do przodu
- Chód drobnymi krokami, pociąganie („szuranie”) stopami
- Trudności w rozpoczęciu i zatrzymaniu chodu
- Utrata współruchów (brak balansowania kończynami górnymi w czasie chodu)
- Zaburzenia stabilności postawy i upadki
13
Q
Hipomimia
A
- Twarz tzw. maskowata, nie wyrażająca emocji
- Skóra wygładzona, „naoliwiona”
- Rzadkie mruganie
- Znieruchomiałe spojrzenie
14
Q
Dyzartria
A
- Mowa cicha, monotonna
- Mowa niewyraźna, jak przez zaciśnięte usta
15
Q
Objawy pozaruchowe
A
Objawy psychiczne i poznawcze:
–Depresja (około 50%)
–Otępienie (20 – 30%)
