Miopatie i dystrofie Flashcards

1
Q

Miopatie - objawy kliniczne główne

A
  • Niedowład
    • w kończynach (zwykle symetryczny, proksymalny)
    • niekiedy mm. twarzy, opuszkowych, oddechowych;
  • opadanie powiek
  • Zanik mięśni
  • Brak odruchów głębokich lub ich osłabienie
  • Obniżone napięcie mm.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Miopatie - objawy kliniczne dodatkowe

A
  • bolesność uciskowa mięśni
  • kurcze mięśni
  • miotonia (trudności z rozluźnieniem mięśni po dowolnym skurczu, np. po zaciśnięciu ręki w pięść)
  • przerost mięśni
  • mioglobinuria
  • miokimie
  • sztywność mięśni
  • objawy chorób prowadzących wtórnie do miopatii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Podział miopatii

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Dystrofie mięśniowe - charakterystyka

A
  • Postępujące pierwotne choroby mięśni
  • Uwarunkowane genetycznie
  • Postępujące zmiany zwyrodnieniowe mięśnia
  • Objawy wynikają z postępującego osłabienia mięśni szkieletowych (niekiedy również mięśnia serca i mięśni gładkich)
  • Podłożem najczęściej jest brak/niedobór/niewłaściwa budowa rozmaitych białek strukturalnych mięśnia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - ogólnie

A
  • Najczęstsza i najcięższa postać dystrofii mięśni opisana po raz pierwszy w połowie XIX w.
  • Początek choroby: 2 – 4 rok życia
  • Choroba dziedziczona recesywnie w sprzężeniu z chromosomem X
  • 1 przypadek na 5000 urodzonych chłopców, chorobowość – 2/100.000
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - objawy

A
  • Postępujące symetryczne osłabienie i zanik mięśni początkowo obręczy biodrowej, potem barkowej, potem innych
  • wczesne przykurcze ścięgna Achillesa
  • Przerost prawdziwy lub rzekomy mięśni łydek, czasem innych mięśni
  • Zaburzenia chodu (chód kaczkowaty), nadmierna lordoza lędźwiowa, chód na palcach, upadki, trudność we wstawaniu z pozycji leżącej (objaw Gowersa – wspinania się po sobie) i wchodzenia na schody
  • wychodzenie lub otyłość
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Manewr Gowersa

A

We wszystkich chorobach dotykających mięsnie proksymalne (nie tylko dystrofia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - przebieg

A
  • Wychudzenie lub otyłość
  • Później (8-9 rok życia) przykurcze, głównie ścięgna Achillesa, potem innych mięśni i ścięgien, postępujące skrzywienie kręgosłupa
  • Ok. 9-12 r.ż. - poruszanie się na wózku inwalidzkim
  • Ok. 20 r.ż. - niewydolność oddechowa
  • 30-50% chorych upośledzenie umysłowe, niezależne od postępu choroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - patomechanizm

A

brak białka – dystrofiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - badania

A

Badania laboratoryjne:

  • EMG (zapis miogenny)
  • Znaczny wzrost aktywności kinazy kreatynowej (CK)
  • Wykrycie delecji w genie dystrofiny w badaniu genetycznym Brak lub niedobór dystrofiny mięśniowej (badanie immunofluorescencyjne wycinka mięśnia)
  • EKG: zaburzenia rytmu
  • USG serca: kardiomiopatia rozstrzeniowa lub przerostowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - profilaktyka

A

poradnictwo genetyczne i diagnostyka prenatalna (wykrywanie nosicielek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Dystrofia mięśniowa Duchenne’a - leczenie

A
  • Próby leczenia przyczynowego: ataluren, eteplirsen (potencjalne omijanie kodonu stop)
  • Kortykosteroidy (prednizon) opóźniają unieruchomienie chorego
  • Środki wzmacniające, dieta bogatobiałkowa
  • Rehabilitacja
  • Chirurgiczne leczenie skrzywienia kręgosłupa i zniekształceń kończyn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Dystrofia mięśniowa Beckera

A
  • Patomechanizm i dziedziczenie jak w dystrofii Duchenne’a
  • Ze względu na duży niedobór (a nie brak) dystrofiny, objawy kliniczne występują później i rozwijają się wolniej
  • Diagnostyka jak w dystrofii Duchenne’a
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Dystrofia twarzowo-łopatkowo-ramieniowa

A
  • Dystrofia twarzowo-łopatkowo-ramieniowa
  • Dziedziczenie autosomalnie dominujące, penetracja prawie pełna, duża kliniczna zmienność wewnątrzrodzinna
  • Częstość: 1/20.000 urodzeń
  • Początek objawów często w 2. dekadzie życia:
    • osłabienie dosiebnych mięśni obręczy barkowej
    • osłabienie mięśni twarzy (niemożność gwizdania, niemożnośc picia przez słomkę poprzeczny uśmiech), odstające łopatki
  • Objawy często asymetryczne
  • Przebieg bardzo różny, od poronnego przez stacjonarny do bardzo ciężkiego, prowadzącego do unieruchomienia
  • Rozpoznanie trudne
    • CK tylko nieznacznie zwiększona lub w normie, badanie
    • EMG w jakościowej ocenie może dawać obraz zmian neurogennych
    • biopsja mięśniowa nie kwalifikuje zmian do grupy dystrofii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Dystrofia miotoniczna - charakterystyka

A
  • Najczęstsza dystrofia mięśniowa u osób dorosłych
  • Dziedziczy się jako cecha autosomalnie dominująca z prawie 100% penetracją
  • Mutacja genu – zbyt duża liczba powtórzeń CTG (powyżej 50) → nieprawidłowa kinaza proteinowa
  • Antycypacja
  • Nieprawidłowo duże mRNA zakłóca składanie (splicing) pre-mRNA białek ważnych dla funkcjonowania komórek mięśniowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dystrofia miotoniczna - objawy

A
  • osłabienie i zanik mięśni kończyn (gł. dystalnie) i twarzy (opadanie powiek)
  • miotonia
  • zaćma
  • łysina czołowa
  • zanik jąder
  • zaburzenia osobowości - nadmierna senność z bezdechami
  • zaburzenia rytmu
  • cukrzyca

Tu dystalnie, a w innych proksymalnie!

17
Q

Dystrofia miotoniczna - postępowanie

A
  • Leczenie wyłącznie objawowe
  • Zmniejszanie miotonii – fenytoina, meksyletyna
  • Monitorowanie i leczenie zaburzeń rytmu
  • Wczesne wykrycie zaćmy/cukrzycy
  • Możliwa jest diagnostyka genetyczna (w tym prenatalna)
18
Q

Dystrofie mięśniowe obręczowo-kończynowe

A
  • Niejednorodna grupa dystrofii zajmujących głównie mięśnie obręczy i proksymalne mięśnie kończyn
  • Dziedziczone AD lub AR
  • Klasyfikowane w zależności od zaburzonego białka (np. dysferlinopatie, sarkoglikanopatie)
  • Przebieg kliniczny i rokowanie zróżnicowane
  • Rozpoznanie: CK, EMG, wycinek mięśnia (bad. Immunohistochemiczne) i bad. genetyczne
  • Leczenie: wyłącznie objawowe
19
Q

Miopatie metaboliczne uwarunkowane genetycznie - wymień

A
  • choroba Pompego (niedobór kwaśnej maltazy)
  • choroga McArdle’a (niedobór miofosforylazy)
20
Q

Choroba Pompego

A
  • niedobór kwaśnej maltazy
  • Postać niemowlęca: kardio- i hepatomegalia, przerost języka, postępujący niedowład kończyn i mm. oddechowych
  • Postać o późnym początku: postępujący niedowład kończyn i mm. oddechowych
  • Rozpoznanie: EMG, wycinek mięśnia, aktywność enzymu w mięśniu, bad. genetyczne
  • Leczenie: enzymatyczna terapia zastępcza (alfa- glukozydaza)
21
Q

Choroba McArdle’a

A
  • niedobór miofosforylazy
  • Nietolerancja wysiłku: ból, kurcze mięśni i mioglobinuria
  • Rozpoznanie: ocena stężeń mleczanów w teście niedokrwienia ramienia, wycinek mięśnia
  • Leczenie: unikanie dużego wysiłku, spożywanie dodatkowej porcji cukrów prostych przed wysiłkiem
22
Q

Miopatie mitochondrialne

A
  • Patomechanizm: zaburzenia czynności mitochondriów
  • Dziedziczenie: często po linii matczynej (mutacje mitochondrialnego DNA), ale również AD lub AR
  • Objawy wynikające z uszkodzenia mięśni, mózgu, innych tkanek
    • postępująca oftalmoplegia zewnętrzna (bez dwojenia)
    • opadanie powiek
    • inne objawy miopatii
    • w zależności od mutacji: kardiomiopatia, napady padaczkowe, udary mózgu, głuchota, niski wzrost
  • Rozpoznanie: EMG, wycinek mięśnia (mikroskopia elektronowa, badania aktywności enzymów), bad. genet.
23
Q

Wybrane kanałopatie obwodowe

A
  • Miotonia wrodzona (Thomsena, Beckera)
  • Porażenia okresowe (hiper- lub hipokaliemiczne)
  • Hipertermia złośliwa
24
Q

Miopatie zapalne - wymień

A
  • Zapalenie skórno-mięśniowe (DM)
  • Zapalenie wielomięśniowe (PM)
  • Wtrętowe zapalenie mięśni (IBM)
25
Q

Ogólne cechy miopatii zapalnych

A
  • Zapadalność ok. 1/100 000
  • Możliwy związek DM i PM z chorobami tkanki łącznej (zespoły nakładania)
  • Możliwy związek DM i PM z obecnością nowotworu (zespoły paranowotworowe)
  • Możliwe leczenie DM i PM
26
Q

Objawy skórne w zapaleniu skórno-mięsniowym

A

-rumień helitropowy na twarzy

guzki Gottrona na rękach

27
Q

Zapalenie skórno-mięśniowe i wielomięśniowe – objawy kliniczne

A
  • Przebieg podostry – tygodnie lub miesiące
  • Symetryczne osłabienie mięśni głównie proksymalnych
  • Osłabienie mięśni szyi, gardła (dyzartria, dysfagia)
  • Bóle samoistne i uciskowe mięśni
  • Spontaniczne remisje i nawroty
  • Długo zachowane odruchy kolanowe
  • 10% ma zapalną kardiomiopatię
28
Q

Zapalenie skórno-mięśniowe i wielomięśniowe – badania pomocnicze

A
  • ↑ ↑ CK, mioglobina
  • EMG (zmiany miogenne i czynność spoczynkowa)
  • Badania immunologiczne:
    • nie ma przeciwciała swoistego dla zapalenia mięśni
    • ANA obecne u 25-60%
    • tzw. przeciwciała związane z myositis (np. anty-Jo2) obecne jedynie u 25%
    • ogólnoustrojowe wskaźniki zapalenia często nieobecne
  • Najważniejsze dla rozpoznanie jest badanie wycinka mięśnia
29
Q

Zapalenie skórno-mięśniowe i wielomięśniowe – leczenie

A
  • Prednizon
  • Inne leki immunosupresyjne lub immunomodulujące
    • dożylne immunoglobuliny
    • azatiopryna
    • cyklofosfamid
  • Rehabilitacja ruchowa
  • Poszukiwanie nowotworu, kolagenozy
  • U większości chorych udaje się uzyskać remisję lub znacznie zmniejszyć nasilenie objawów – leczenie jest długotrwałe
30
Q

Wybrane leki, które mogą powodować lub nasilać miopatię

A

• statyny
• fibraty
• glikokortykosteroidy

• penicylamina
• zydowudyna
• chlorochina