Overige geneesmiddelen

Question 1

Waar wordt fluoride voor gebruikt?

Answer 1

Lokaal gebruik ter preventie van tandcariës
Te hoge dosis langs systemische weg –> afwijkingen in beenderstelsel en tanden.

Question 2

Belangrijkste bijwerkingen van vit. A en werkingsmechanisme

Answer 2

Ongewenste effecten bij overdosering
- Intracraniële hypertensie
- Leveraantasting
- Teratogeniciteit
I.k.v. retinoïden (isotretinoïne en acitretine)
➢ Werkingsmechanisme
- Derivaten van retinol –> interactie met nucleaire retinoïnezuur-R –> regulatie van gentranscriptie (eiwitten betrokken in keratinisatie en lipidenhuishouding)
➢ Effecten
- Normalisatie keratinisatieproces
- Reductie sebumproductie
- Reductie Propionibacterium acnes
➢ Indicaties
- Isotretinoïne: nodulocystische acne of acne die niet reageren op klassieke behandeling
- Acitretine: psoriasis pustulosa
➢ Bijwerkingen (!)
- Schilfering, fototoxiciteit…
- Hypertriglyceridemie
- Osteomusculaire pijn, intracraniële hypertensie
- Psychiatrisch: depressie, angst, stemmingsstoornissen, zelfdoding
- Teratogeniciteit en embryotoxiciteit
- Mag niet gebruikt worden bij vruchtbare vrouwen tenzij voldaan aan zwangerschapsvoorwaarden (anticonceptie een maand voordien, tijdens en tot één maand / 3 jaar (acitretine) na behandeling
- Er mag geen bloed worden gegeven

Question 3

Situeer psoralenen. Wat is PUVA-therapie?

Answer 3

Psoralenen worden systemisch toegediend op dermatologisch vlak.
Methoxysaleen
➢ Werkingsmechanisme
- In combinatie met UVA-licht 2 uur na orale inname –> ‘PUVA-therapie’
- Stimulatie van melanoctyen en vorming van melanine houdende pigmentstoffen
- Interactie met DNA in de huid –> verminderde mitotische activiteit
➢ Indicaties
- Psoriasis
- Vitiligo
➢ Bijwerkingen
- Pruritis
- Verbranding
- Hyperpigmentatie
- Fototoxiciteit
- Blootstelling aan zonlicht vermijden

Question 4

Situeer tretinoïne.

Answer 4

Isotretinoïne is een derviaat van retinol (vit. A) dat wordt gebruikt voor de behandeling van nodulocystisch acne of acne die niet reageert op klassieke behandeling.

Question 5

Welke speciale voorzorgen van retinoïden bij fertiele vrouwen? Een vrouw neemt retinoïden voor haar psoriasis. Waarop moet je letten en waarom?

Answer 5

Acitretine is een retinoïdederivaat die systemisch wordt toegediend i.g.v. psoriasis.
Bijwerkingen van retinoïnederivaten

➢ Schilfering, fototoxiciteit…
➢ Hypertriglyceridemie
➢ Osteomusculaire pijn, intracraniële hypertensie…
➢ Psychiatrisch: depressie, angst, stemmingsstoornissen, zelfmoord (!)
- Patiënt dient te worden geïnformeerd en te worden opgevolgd voor het optreden van tekens van depressie
➢ Uitgesproken teratogeniciteit en embriotoxiciteit (!)
- Mag niet gebruikt worden bij vruchtbare vrouwen, tenzij aan de zwangerschapsvoorwaarden voldaan wordt
- Therapie pas starten indien normale menstruatie en na een negatieve zwangerschapstest
- Anticonceptie dient te worden toegediend één maand voordien, tijdens en tot 3 jaar na behandeling met acitretine (i.g.v. isotretinoïne voor acne slechts tot één maand na stop)
- Kent uiterst lange halfwaardetijd (100 dagen) o.w.v. opstapeling in vetweefsel
- Preparaat mag niet gemanipuleerd worden (magistraal)
- Patiënten mogen geen bloed geven

Question 6

Situeer metronidazol.

Answer 6

Halitosis, antiparasitair middel.

Question 7

Een 24-jarige vrouw heeft een kinderwens maar zou tegen haar acne isotretinoïne nemen. Wat vertel je haar als arts bij het voorschrijven?

Answer 7

Uitgesproken teratogeniciteit en embriotoxiciteit (!)
- Mag niet gebruikt worden bij vruchtbare vrouwen, tenzij aan de zwangerschapsvoorwaarden voldaan wordt
- Therapie pas starten indien normale menstruatie en na een negatieve zwangerschapstest
- Anticonceptie dient te worden toegediend één maand voordien, tijdens en tot één maand na stop (vetoplosbaar –> opstapeling)