allergie Flashcards
Welke middelen worden gebruikt bij allergie?
H1 antihistaminica
Montelukast
Middelen voor desensibilisatie
Corticoïden (zie elders) voor lokale toediening
Wat weet je over histamine? (chemisch gezien)
- Synthese uit L-histidine via histidine decarboxylase (HDC)
- 2 metabolisatiewegen
-4 types GPCRs
–>H1 - H4 receptor
–> Constitutief actief –> antihistaminica = antagonisten en/of inverse agonisten (ceterizine)
Wat is histamine? Waar vind je die?
= endogene molecule, voorkomend over heel het lichaam in cellen die HDC bevatten.
Opstapeling gebeurt vooral in:
- mastcellen: gespecialiseerde cellen in weefsels in contact met de buitenwereld (huid, longen, maagdarmkanaal).
- basofiele granulocyten –> In het lichaam wordt histamine uit de mastcellen en basofiele granulocyten meestal vrijgemaakt door IgE veroorzaakte allergische reacties; ook door weefselschade
- Histamine secretie ook mogelijk vanuit macrofagen, dendritische cellen, neutrofielen, CD8+ T cellen, …
- Enterochromaffinecellen (neuroendocriene cellen) van de maag
- In het centraal zenuwstelsel = neurotransmitter !
Wat is het signaaltransductiemechanisme van het H1 receptor? Wat is de weefselfunctie van histamine via deze receptor?
Signaaltransductiemechanisme: stijging in fosfatidylinositol turnover met stijging van intracellulair Ca2+, ook NFkappaB activatie
Weefselfuncties van histamine via H1 receptor:
- Verhoogd neuronaal afvuren
- Mediator allergische fenomenen
- Vasodilatatie en stijging capillaire permeabiliteit –> roodheid, zwelling, oedeem
- Stimulatie zenuwuiteinden thv huid –> jeuk
- Beïnvloeding gentranscriptie van inflammatoire mediatoren
- Contractie gladde spieren, bronchoconstrictie –> histamine bronchoprovocatie test als diagnostische tool
H1-antihistaminica werkingsmechanisme
Antagonisme/Invers agonisme van H1 receptoren
H1 antihistaminica effecten
- Anti-allergisch: symptomatische behandeling van allergische rhinitis, urticaria, (pseudo)-allergische reacties door geneesmiddelen, voedsel, …
- Sedatie via centrale H1 receptoren
–> ‘weinig sederende’ antihistaminica omschreven = nieuwe 2de generatie H1 antihistaminica bv bilastine, cetirizine, levocetirizine, ebastine, fexofenadine, loratadine, desloratadine, mizolastine
–> Rupatidine Rupatall®, niet sederende, langwerkende, selectieve antagonist van de perifere H1 receptoren, en antagonist van platelet-activating factor (PAF) receptoren
H1 antihistaminica: indicaties
- allergische aandoeningen, bij anafylactische schok ook adrenaline toedienen
- reisziekte/bewegingsziekte bv. dimenhydrinaat en meclozine
-zwangerschapsbraken bv. doxylamine + pyridoxine
Ongewenste effecten van antihistaminica
-sedatie, gepotentialiseerd door alcohol en andere sederende sychofarmaca
- fenothiazinen –> wiegendood
- anticholinerge effceten vooral met difenhydramine, dimenhydrinaat, hydroxyzine
- Hydroxyzine: verlenging QT interval , met risico van torsades de pointes. Voor de andere H1-antihistaminica zijn de gegevens geruststellend
- gewichtstoename
Wat weet je in deze cursus over montelukast?
- Leukotriëen receptor antagonist
- CysLT1 receptor antagonist montelukast wordt soms oraal gebruikt in de behandeling van seizoensgebonden allergische rhinitis
- Montelukast blijkt niet doeltreffender dan de orale H1-antihistaminica; en er zijn voor montelukast veel minder gegevens bij hooikoorts; het heeft eventueel een plaats bij patiënten die ook astma hebben
Plaatsbepaling van antihistaminica bij hooikoorts
Oraal:
- orale H1-antihistaminica
- Montelukast
Nasaal:
- nasale corticosteroïden
- Nasale antihistaminica
- Nasale vasoconstrictoren
- Nasaal ipratropiumbromide,
Oftalmologisch:
toediening in het oog van anti-allergica kan overwogen worden wanneer de conjunctivitisklachten storend blijven ondanks de andere behandelingen; H1-antihistaminica en cromoglicaat worden gebruikt.
Geef 3 middelen die je kan gebruikt bij allergische rhinitis.
- Orale H1-antihistaminica
- Nasale corticosteroïden
- Montelukast (beperkt) –> CysLT1-R antagonist (bronchoconstrictie tegengaan)
- Nasale vasoconstrictoren
- Nasale antihistaminica (snelle werking)