bipolaire stoornissen

Question 1

onderverdeling gm bij bipolaire stoornissen?

Answer 1

lithium
andere stemmingsstabilisatoren

Question 2

Wat is een bipolaire stoornis?

Answer 2

aka manische-depressieve episoden
het afwisselend optreden van depressieve en manische episoden, maar ook van gemengde episoden, met intervallen van stabiele stemming

intensiteit en frequentie van cycli varieert

Question 3

Wat is een manie?

Answer 3

inefficiënte informatie processing in verschillende hersenregio’s, wil je afremmen met antipsychotica
De regio’s zijn:
- prefrontale cortex
- basal forebrain
- striatum
- nucleus accumbens
- thalamus
- hypothalamus
- amygdala
- hippocampus
- brainstem neurotransmitter centers
- spina cord
- cerebellum

Question 4

Hoe behandel je een bipolaire stoornis?

Answer 4

Behandeling manische episodes:
- lithium
- antipsychotica
- valproïnezuur
- bij agitatie en slaaploosheid: Benzo’s kortdurend
Behandeling bipolaire depressie:
- lithium
- bepaalde antipsychotica
- SSRI, wordt toegevoegd (ENKEL BIJ ERNSTIGE DEPRESSIE)
Chronische stemmingsregulerende behandeling:
- lithium eerste keuze
- antipsychotica
- anti-epileptica

Question 5

Lithiumzouten: werkingsmechanisme, interacties

Answer 5

Werkingsmechanismen niet goed gekend:
- Accumulatie in voltage- afhankelijke Na+ kanalen?
- Vrijstelling van NAD en 5HT remmen?
- Effect stelt zich traag in: 2-3 weken
Interactie:
- Inhibitie van glycogeen synthase kinase 3 (GSK-3)
- Modulatie van G eiwitten
- Interferentie met IP3 cascade

Question 6

Lithiumzouten: effecten en indicaties

Answer 6

• Moodstabiliser = stemmingsregulator = thymoregulator
• Bij bipolaire stoornissen is lithium een eerstekeuze middel als onderhoudsbehandeling, werkt vooral preventief tegen de manische fase bij bipolaire stoornissen
• Lithium is ook doeltreffend gebleken in het voorkomen van zelfmoord,

(acute manie ook dikwijls behandelen met antipsychoticum (liefst een atypisch antipsychoticum, (bijvoorbeeld quetiapine, olanzapine, aripiprazol, …))

Question 7

Lithiumzouten: bijzondere voorzorgen

Answer 7

Bij opstarten van therapie grondige evaluatie van nier, hart- en schildklierfunctie
–> Plasam drug monitoring is heel belangrijk!!
–> 0,8 -1 mEq/l
NO SWITCH categorie!!!

Question 8

Lithiumzouten: bijwerkingen en interacties

Answer 8

Bijwerkingen:
- Gastro-intestinale last, diarree, nausea, braken
- Tremor, duizeligheid, sedatie, incoördinatie, cognitieve stoornissen
- Gewichtstoename, haarverlies, acne
- Polyurie door inhibitie van ADH
- Mogelijk hypothyreoïdie
- Teratogeen! Alsook toxiciteit bij de pasgeborene
- Overdosis: ECG veranderingen, ritmestoornissen, ataxie, convulsies

Interacties:
- Bij verlies van Na+ door braken, diarree, diuretica, zoutarm dieet, NSAIDs, ACE inhibitoren en AT1 antagonisten –> verhoogde Li plasmaspiegels
- Verhoogde kans op centrale effecten zoals serotoninesyndroom bij gelijktijdige inname van andere
antidepressiva

Question 9

Wat kun je naast lithiumzouten ook gebruiken als mood stabilizer?

Answer 9

Anti-epileptica:
valproïnezuur (preventie manische episode), carbamazepine (preventie depressie episode), oxcarbazepine, lamotrigine

Atypische antipsychotica bij manie:
Asenapine is een atypisch antipsychoticum met uitsluitend de indicatie “behandeling van matige tot ernstige manische episodes geassocieerd aan bipolaire stoornissen”
anderen: aripiprazol, olanzapine, quetiapine en risperidon