organisatie zenuwstelsel, neuronen en glia en ruggenmerg Flashcards
Onderverdeling componenten
-CNS
-PNS
Autonoom
n. opticus en retina blijven in de hersenen en daarom hoort eht bij centraal.
Embryologie hersenen
Telencephalon, diencephalon, mesen cephalon, metencephalon en myelencephalon, waar groeit het tot uit?
wat vormt de hersenstam?
wat vormt het ventrikelsysteem en wat is functie
Neurale buis is plaatje
Hersenstam wordt gevormd door middenhersenen, pons en medulla
ventrikelsysteem= overblijfsel vd neurale buis, hierin worden ‘s nachts alle afvalstoffen van hersenen weggevoerd.
5 hersengebieden naamgeving
Orientatie zenuwstelsel anatomische vlakken
Anatomische vlakken in de hersenen lopen anders dan de gebruikelijke vlakken vh lichaam, er wordt namelijk uitgegaan vd hersenen van een dier. Omdat de mens rechtop loopt, komt de ventrale zijde vd hersenen aan de onderkant te liggen ipv aan de buikzijde. anterieus bij de mensen is frontaal in de hersenen. zo is posterior bij de mens caudaal (occipitaal in de hersenen. In het ruggenmerg is posterieus wel dorsaal en anterieur ventraal.
Anatomie hersenen:
gyri en sulci die hersenen in gebieden verdelen
Hersenen bestaan uit windingen (gyri) en groeven (sulci).
sulcus centralis splitst de gyrus precentralis (primaire somatomotorische schors) en gyrus postcentralis (primaire somatosensibele schors).
Sulcus centralis en sulcus lateralis verdelen de hersenen in vier lobi (kwabben.
rostaal: lobus frontalis–> planning en bewustzijn
caudaal: lobus parietalis–> aandacht
lateraal: lobus temporalis–> primaire auditieve schors, gezichtsherkenning
achter: lobus occipitalis–> primaire visuele schors
limbische kernen zijn verantwoordelijk voor emoties en pijn, deze gebieden liggen meer aan de binnenzijde vd hersenen
Hemisferen hersenen
-wat houdt hersenhelften verbonden?
-waaruit bestaat centrale nuclei en wat is functie?
Hersenen bestaan uit 2 hersenhelften, hemisferen. Corpus callosum (hersenbalk) houdt deze met elkaar verbonden via axonen.
Verder bestaat de cerebrale nuclei (subcorticale kernen) uit
-basale ganglia (beslissingen)
-amygdala (angt en emoties)
-hippocampus (geheugenprocessen)
Functionele gebieden hersenen
gebied in hersenen waardoor je gezichten herkent
Input en output
-sensorisch systeem
-motorisch systeem
-limibisch systeem
Bijna alle sensorische informatie gaat via thalamus, behalve reuk, dit gaat direct naar hersenen
Zenuwcellen (witte en grijze stof) en steuncellen
Niet alle axonen zijn omgeven door myelineschede, hele korte stukjes niet. Door eiwitten in de schede is de kleur wit.
Functie neuronen
Je wordt geboren met 10^11 neuronen en in het leven krijg je er geen nieuwe bij.
Neuronen zetten een chemische prikkel om naar een elektrische en dan weer een chemische.
Ze integreren verschillende prikkels die binnenkomen en ze kunnen signalen geleiden over een grote afstand.
Anatomie neuron
In soma worden prikkels geintegreerd, waarbij alle exiterende en inhibirende signalen bij elkaar op worden geteld. Hiermee ontstaat er een bepaald membraanpotentiaal, als er een drempel overschreden wordt, krijg je een actiepotentiaal en ga je deze vuren via axonen naar de doelcellen.
Classificatie van neuronen op basis van structuur (3)
pyramide vorm: 1 lange uitloper rest kort
ster-vorm: ongeveer allemaal even lange uitlopers
Verbinding via synapsen
Presynaptisch= het axon –>hierin zitten blaasjes met neurotransmitters
Als hier elektrisch signaal overheen komt (actiepotentiaal) gaan blaasjes fuseren met het celmembraan en ze laten neurotransmitter vrij in de synaptische spleet en de postsynaptische receptoren vangen de neurotransmitter op en dan gaan ze ervoor zorgen dat ionkanalen open gaan staan en dan kan lading naar binnen stromen.
Het ligt aan de receptor op de postsynaptische cel wat de cel met de informatie van de neurotransmitters gaat doen.
De combinatie van neurotransmitter met receptor leidt ofwel tot een inhibirend ofwel tot een exciterend signaal.
Neurotransmitters
Cholinesterase remmers
Dit remt de afbraak van acetylcholine door het enzym cholinesterase. Hierdoor neemt de hoeveelheid acetylcholine toe en wordt de prikkeloverdracht gestimuleerd. Dit kan het zenuwstelsel overactief maken–> zorgt voor samentrekken spieren, wat bijvoorbeeld in kleine doses dodelijk kan zijn voor inseten.
classificatie neuronen op basis van verbindingen (2)
Hiermee kan je dingen sturen gericht of juist heel aspecifiek naar heel veel cellen.
Als kind groeien synapsen die handig zijn en ze verdwijnen als ze niet bruikbaar zijn
Hoe ouder hoe moeilijker dit gaat, en hoe minder goed je dus dingen leert snel
Glia cellen functie
-centraal (4)
-perifeer (2)
Gliacellen zijn steuncellen. We hebben 2-10x zoveel glia cellen dan neuronen
Ze hebben geen axon en maken geen actiepotentialen, er is hierdoor geen elektrische communicatie, alleen chemische communicatie. Maligniteiten vd hersenen ontstaan altijd uit gliacellen.
Verschil oligodendrocyten en schwanncellen
Schwancellen omwikkelen 1 axon
Oligodendrocyten= kunnen meerdere axonen omwikkelen, omdat alles zo dicht langs elkaar loopt
Ruggenmerg
Bestaat uit sensibele imput, motorische output, lokale circuits van reflexen en corticospinale banen.
Somatisch stelsel:
sensorische en motorische neuronen
Autonoom:
sympatische grensstreng
Doorsnede ruggenmerg
Bestaat uit een dorsale en ventrale zijde afgescheiden door een vliesje.
Ventraal: motorische neuronen
dorsaal: sensibele neuronen
de dorsale en ventrale wortel komen na het ganglion (sensibel) samen in spinale zenuw en daarna splitsen ze weer in 2 takken.
De dorsale ramus gaat naar de achterzijde van de nek, rug en het bekken.
De ventrale ramus gaat naar de voorzijde van de nek en buik en omvat de armen en benen.
Neurale segmenten
Spinale zenuwen treden tussen de wervels door uit de wervelkolom. De plek van uittreden uit de wervelkolom is niet altijd de plek van uittreden uit het ruggenmerg. De sacrale segmenten treden namelijk al uit het ruggenmerg ter hoogte van de lumbale wervels en lopen verder door naar beneden tot ze sacraal de wervelcolom verlaten. De uittredende segmenten komen in een plexus bijeen waarbij herschikking plaatsvindt van de spinale zenuwen. Daarna splitsen de zenuwen zich weer om tot specifieke dermatomen te komen en deze te innerveren. 1 dermatoom wordt geinnverveerd door 1 spinale zenuw en delen van meerdere dermatomen worden geinnerveerd door 1 perifere zenuw. Het innervatiegebied van de perifere zenuw is dus onafhankelijk van de dermatoom.
Wat gebeurt er in een plexus
-uitval
De uittredende segmenten komen in een plexus bijeen waarbij herschikking plaatsvindt van de spinale zenuwen. Daarna splitsen de zenuwen zich weer om tot specifieke dermatomen te komen en deze te innerveren. 1 dermatoom wordt geinnverveerd door 1 spinale zenuw en delen van meerdere dermatomen worden geinnerveerd door 1 perifere zenuw. Het innervatiegebied van de perifere zenuw is dus onafhankelijk van de dermatoom.
Als je dus schade hebt in een plexus kunnen er verschillende dermatomen uitvallen. Deze uitval kan ook gedeeltelijk zijn.
1 dermatoom–> 1 spinale zenuw
delen van meerdere dermatomen–> 1 perifere zenuw
innervatie gebied van perifere zenuw is onafhankelijk van dermatoom
Hersenzenuwen: nummer, naam, functie
