het perifeer vestibulaire systeem II: van disfunctie tot ziektebeelden Flashcards
Klinische beelden bij aandoeningen van het vestibulaire systeem
hoe differentieren tussen een perifere en centrale laesie
Centraaal:
Dysartrie= spraakstoornis (niet goed articuleren)
Dysfonie= stemstoornis
Dysmetrie= coordinatiestoornis (cerebellum)–> onvermogen om afstanden in te schatten
Diplopie= dubbelzien
head impuls test= snel hoofd bewegen en hiermee de compulsatoire oogbewegingen oproepen. Bij een kapot ev orgaan–> geen goede compensatoire oogbewegingen.
als werkend ev orgaan, maar kapot cerebellum–> wel compensatoire oogbewegingen.
Door nystagmus bij compensatoire oogbewegingen is het soms moielijk vast te stellen. Daarom kan je beter testen of nystagmus perifere kenmerken heeft of niet
Hoe kan je testen of de nystagmus perifeer of centraal is
centrale nystagmus= zwemmende beweging
perifeer= zaagtand
centraal= nystagmus wisseld. Als je naar rechts kijkt dan nystagmus naar rechts en naar links dan naar links.
Fixatie suppressie= Soms wil je iets links zien, dus je beweegt je hoofd naar links en dan wil je ook nog naar links kijken. Dan moet je je vestibulaire oogreflex onderdrukken. Mate waarin je deze reflex kan onderdrukken= kenmerk van festibulaire respons. Als dit goed gaat pleit dit voor perifeer.
Bril tijdens vestibulair onderzoek
Bril hele sterke positieve lenzen.
Hierdoor kan onderzoeker de ogen heel goed zien
En voordeel onderzoek= oogbeweging kan je goed zien en degene die bril op krijgt zie je heel vaag, waardoor de visuele fixatie minder goed is, waardoor de vestibulaire nystagmus in intensiteit toeneemt.
Wet van Alexander voor ernst nystagmus
Graad 1: alleen nystagmus als ogen in de richting kijken vd nystagmus
Graad 2: nystagmus als kijken naar richting naar nystagmus en als ogen in het midden zijn
Graad 3: in alle richtingen nystagmus
differentieren tussen perifere en centrale leasie
-welke centrale symptomen uitscheiden
-head impuls test
-nystagmus kenmerken
-test of skew
horizontaal rotatoir= topspin beweging oog
test of skew= zijn er verticale dubbelbeelden. Doordat het ene oog lager staat dan het andere oog. Als deze test nega is–> pleit voor een perifere laesie.
acuut vestibulair syndroom
-symptomen
omdraaien in bed hoort niet in rijtje!!!
Mensen liggen hierbij het liefst stil in bed donker en wachten tot het over is
50% heeft hiervoor een virale bovenste luchtweg infectie gehad. Daarna krijgen mensen neuritis op basis van deze infectie.
Harmonie vestibulaire: als je rechter labyrint uitvalt ben je geneigd om naar rechts te trekken met lopen en als je iets wil pakken grijp je vaak rechts mis. Omdat het linker ev orgaan meer vuurt.
oscillopsie= duizeligheid bij het bewegen van het hoofd met braken en misselijkheid
acuut vestibulair syndroom
-gehoor aangetast?
-centrale symptomen
-head impulse test
-harmonie vestibulaire
-langzame en snelle fase van nystagmus
-diagnose stellen
Snelle fase= waar oog heen draait (gaat snel)
langzame fase= oog draait weer terug, dit gaat veel langzamer
dit gaat meestal klein beetje rotatoir
diagnose stellen doe je per exclusionem–> dus andere dingen uitsluiten
ENG: calorische test
-wat test je
-wanneer posi uitslag
-sensi en speci
-hoe wordt test ervaren
Is de basis voor diagnostiek van het acuut vestibulair syndroom. Hiermee kan je beide ev-organen apart testen. Meet de werking van het systeem dat horizontale draaibewegingen waarneemt. Er wordt eerst warm en daarna koud water in het oor gesporten, waarna het verschil in reactie wordt gemeten.
Bij een uitgevallen ev-orgaan is er een calorische hyporeflexie of uitval te zien
bij een gezond ev orgaan is er depolarisatie en hyperpolarisatie te zien
Dit onderzoek is niet heel specifiek, maar wel vrij sensitief.
De range aan normaalwaarde is hierdoor vrij groot.
ongaangenaam onderzoek: want door uitspoelen met warm en koud water krijg je ook daadwerkelijk een acuut vestibulair syndroom
Beloop neuritis vestibularis
Na virale infectie postinflammatoire veranderingen van zenuw. Door ontsteking gaat aangedane kant ev-orgaan minder vuren. Andere kant vuurt hierdoor automatisch meer. Hierop meeste nystagmus en vallen. Na tijdje komt vuurfrequentie weer meer in balans. Herstel treed op door nieuwe neuronen en dwarsverbindingen, meestal binnen 3 dgn. Na enkele dagen weer mobiel, ma weken symptoomvrij.
20-30% vd pten ontwikkelt BPPD. Gruis in ev orgaan (otolieten en halfcirkelvormige kanalen) wat orgaan gevoelig maakt voor zwaartekracht.
Innervatie van het ev-orgaan
Afwijking op MRI bij neuritis vestibulairis
Dit is T1=fat set
hierbij gadolidium gegeven, waardoor vaatjes aankleuren.
Rechts zie je n. vestibulairis superior aangekleurd= teken dat deze zenuw ontstoken is en klachten geeft
Neuritis vestibularis behandeling
Belangrijk:
Centraal zenuwstelsel moet wennen aan symptomen, waardoor alle vuurfrequenteis weer in balans komen en daardoor verdwijnen de klachten. Dit proces stoor je als je iemand veel sederende meds geeft–> daarom zsm afbouwen wanneer het weer beetje beter gaat met iemand
steroiden hoeven ook niet per se, omdat de klachten vanzelf al snel verdwijnen
Dan beginnen met vestibulaire revalidatie= specifieke set oefeningen om compensatoire oogbewegingen en steunreflexen weer goed te krijgen
Morbus menière
-symptomen
-KNO onderzoek
-ernst en timing symptomen
gehoorverlies is vnl in lage tonen
Er zit variatie in ernst en timing van de symptomen, niet alle symptomen komen voor tijdens een aanval
mensen kunnen vaak een meniere aanval voelen aankomen
morbus meniere uitslag
-audiometrie
-electro-nystagmogram
-head impuls test