het binnenoor Flashcards
Anatomie oor
Anatomie middenoor
Bij trillingen wordt het ovale venster naar binnen gedrukt door de stapels en bolt het ronde venster hierdoor uit
Anatomie cochlea
Cochlea is een buis die om de kern vd n. cochlearis heen loopt. Kern= modiolus. Deze bevat het ganglion spirale= de dendrieten die vd haarcellen komen en vormen later de gehoorszenuw.
De buis van de cochlea wordt steeds dunner en is in 2 delen verdeeld door een schot, de lamina spiralis ossia. Dit is ook weer gedeeltelijk onderbroken door een vlies, het basilair membraan.
Door deze schotten wordt het binnenoor verdeelt in de scala vestibulli en scala tympani
door het membraan van reissner is er nog een extra schot. De extra ruimte heeft scala media. Dit is gevuld met endolymfe (hoog K, laag Na). Scala media wordt ook wel ductus cochlearis genoemd, hierin bevindt zich het orgaan van Corti en dit zorgt voor geluidstedectie (trillingen worden omgezet in elektrisch signaal).
Vliezige labyrint van het binnenoor
-waaruit bestaat het (5)
-waarmee is het gevuld
-waar wordt endolymfe gemaakt en afgevoerd
endolymfe wordt geproduceerd door het striae vascularis in de ductus cochlearis/scala media. Endolymfe wordt gereabsorbeerd in de saccus endolymphaticus. Samenstelling endolymfe: hoog K, laag Na.
Benige labyrint binnenoor
-waaruit bestaat het uit (3)
-wat zit er tussen het benige en vliezige labyrint
Het benige labyrint is uitsparing in het rotsbeen dat zich om het vliezige labyrint bevindt.
Tussen bot en de vliezige structuren zit perilymfe (Laag K, hoog Na).
Anatomie vliezig en benig labyrint
blauw= vliezig labyrint=endolymfe
scala vestibulli en tympani= gevuld met perilymfe
in het midden van slakkenhuis komt alles bij elkaar in helicotrema
Anatomie benig labyrint
Anatomie vliezig labyrint
Lopende golf theorie van von bekesy
Op een bepaalde plaats in de cochlea bereikt de geluidsgolf een maximum amplitude en daarna doofdt deze uit. De trillingen worden gedetecteerd door het orgaan van corti.
Hoog frequent geluid: heeft een optimum dichtbij de basis
laaf frequent geluid: heeft een optimum dichtbij de apex
De haarcellen worden geactiveerd op de plek waar de trilling het optimum heeft bereikt
Tonotopie in de cochlea
Het basilair membrembraan is smal en stijf en steeds meer naar de apex toe wordt het breder en slapper.
Hierdoor kunnen hoge tonen beter worden waargenomen basaal en lage tonen meer in de apex.
Tonotopie in de cochlea
Het basilair membrembraan is smal en stijf en steeds meer naar de apex toe wordt het breder en slapper.
Hierdoor kunnen hoge tonen beter worden waargenomen basaal en lage tonen meer in de apex.
Orgaan van Corti
-functie
-2 soorten haarcellen
-membrane tectoria
Zorgt voor geluidsdetectie en zet mechanische energie om in elektrische energie. Geluidstrillingen laten op hun optimum de haartjes op die plaats trillen.
Je hebt 2 soorten haarcellen
binnenste haarcellen= 1 rij (deze geven signalen door)
buitenste haarcellen= 3 rijen (deze passen de gevoeligheid aan op de geluidssterkte)
De buitenste haarcellen liggen in een soort gelei= het membrana tectoria. Wanneer het basaalmembraan onder de haarcellen gaat trillen, buigen de haarcellen af en dit geeft een signaal door via de membrane tectoria.
Werking binnenste haarcellen
Deze zorgen voor frequentieselectiviteit. Als het basilaire membraan gaat trillen schuift het membrana tectoria een beetje af. De haarcellen worden afgebogen hierdoor. Als dit gebeurt in de richting van het stria vascularis (laterale wand) dan trekken tip links de niet selectieve kation kanalen open. Door concentraties in endolymfe stroomt K hierdoor de cel in –> depolarisatie –> Ca-kanalen open aan basale zijde–> Ca influx in cel –> fuseert met vesicles–> vesicles scheiden glutamaat uit–> actiepotentiaal in afferente zenuw.
Wanneer de trilling weg is sluiten de kanaaltjes weer.
Repolarisatie komt doordat kalium weer naar buiten gaat aan de basale zijde van de cel, hier zit perilymf met laag K en hoog Na
Tiplinks
door liplinks owrden kaliumkanalen fysiek open getrokken wanneer de haarcellen worden bewogen.
Mutaties in tiplinks zijn vaak een oorzaak van gehoorverlies
Verschil in functie van binnenste en buitenste haarcellen
Binnenste haarcellen –> detecteren afbuiging–> kation open–> k cel in –> ca cel in –> glutamaat–> actiepotentiaal naar hersenen via n. cochlearis (8)
Info vnl afferent (oor–> hersenen)
Buitenste haarcellen = elektromotaliteit–> ze kunnen lengte veranderen oiv membraanpotentiaal
info vnl efferent (hersenen regelen gevoeligheid haarcellen)
Verschil innervatie binnenste en buitenste haarcellen
Werking buitenste haarcellen
De buitenste haarcellen kunnen de cel verkorten of langer maken afh de membraanpotentiaal. Bij depola wordt de haarcel korter en dus langer bij hyperpolarisatie.
Dit is belangrijk voor frequentie selectiviteit.
Buitenste haarcellen zijn ook verantwoordelijke voor oto akoestische emissies: geluiden die zelf door het oor geproduceerd worden door trillingen van het geluid wat binnenkomt. Dit wordt getest bij baby’s om te checken of buitenste haarcellen goed fuctioneren.
Wat doen buitenste haarcellen bij heel hard en zacht geluid
Ze zorgen ervoor dat je zowel heel hard geluid als heel zacht geluid goed kunt horen. Bij zacht geluid maken ze de gevoeligheid van het orgaan van corti hoger en bij hard geluid juist lager.
Haarcelbeschadiging
- wat gebeurd er
-voor hoeveel db zijn onze oren gemaakt
Ze kunnen breken
bij hard geluid kunnen ze ook slap gaan hangen, soms hersteld dit na een paar dagen, maar soms ook helemaal niet en hoor je een piep.
de buitenste haarcellen zijn vaak de eerste die aangetast worden
Onze oren zijn gebouwd voor 60 dB, omdat in de natuur bijna niet harder voor komt
Prebyacusis
Meeste mensen hebben vrijwel geen buitenste haarcellen meer over op leeftijd van 75+.
Vnl hoe goed je dingen kunt horen onder moeilijke omstandigheden neemt af. En het verlies van horen van hoge tonen.
Hoe wordt toonhoogte gecodeerd (2)
-plaatsprincipe (tonotopie)= hoge frequenties gaan naar basis en lage frequenties naar apiaal. Blijft ook gehandhaafd in thalamus en schors.
-frequentieprincipe (phase locking/volley principe)= vermogen om steeds bij een bepaalde fase te vuren
tuning curve
Elke cel is anders gevoelig voor geluid. De karakteristieke frequentie is de frequentie waarbij de cel gaat vuren met de laagste db. Hier is de cel het gevoeligst.
Frequentie afhankelijkheid van veranderingen in de membraanpotentiaal
-verschil bij hoge en lage frequenties tussen depola en repola
bij lage frequenties is er elke keer repola en depola van de membraanpotentiaal. Hiermee worden er actiepotentialen opgewekt in de audiodictieve zenuw.
Hoe hoger de frequentie, hoe moeilijker het wordt omdat het membraan een tijdje nodig heeft om te ontladen (refractaire periode). Daarom frequenties > 4 kHz een tonische depola, zonder repola. Dus je hebt dan een random vesicle afgifte.
Phase locking in de gehoorzenuw
Dit is het principe dat er op een bepaalde fase van de cyclus van een geluidsgolf steeds een neurotransmitter wordt afgegeven. Dit geldt voor frequenties tot 4 kHz
Volleyprincipe voor frequenties tot 4kHz
Elke miliseconde een vesicle afgeven kunnen vezels niet. Daarom verdelen ze het 1 voor 1. Het interval van de actiepotentialen zegt iets over wat de frequentie van de geluidsgolf is.
Het interval van de volleys is een maat voor frequentie.
Hoe wordt de intensiteit van een toon gecodeerd?
Hoe hard het geluid is
Hoe harder–>hoe verder stereo cilia worden afgebogen hoe meet kation kanalen open–>hoe verder haarcel depola hoe meer transmitters–> hoe hoger vuurfrequentie afferentie vezels
Afbuiging basilair membraan hoe harder geluid–> hoe breder gebied op en neer gaat–>hoe meer haarcellen gaan meedoen
Dus hoe meer haarcellen mee doen, hoe harder het geluid is
Waardoor worden de grenzen van het gehoor voor een belangrijk gedeelte bepaald?
gehoorbeentjes
Hoe wordt de intensiteit van het geluid bepaald
Haarcellen hebben allemaal een andere gevoeligheid. Sommige zijn heel ongevoelig en gaan alleen als de haarcel sterk depolariseert vuren. Als deze vuurt weet men dat het geluid heel hard moet zijn. Op deze manier kan er een inschatting worden gemaakt van de luidheid van het geluid.