now melanocytarne Flashcards

1
Q

znamiona wrodzone to znamiona 1…

A

1.ktore obecne sa w chwili narodzin lub pojawiaja sie w ciagu pierwszych miesiecy zycia do ok 6msz
pozniej pojawiajace sie to juz znamiona nabyte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Znamiona wrodzone dzieli się w zależności od WIELKOŚCI na:

A

małe (< 1,5 cm),
średnie (1,5–19,9 cm),
duże (≥ 20 cm)
olbrzymie (≥ 50 cm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Znamiona wrodzone - Objawy

A

1) Znamiona wrodzone rozpoczynają się jako płaska, jasna, równomiernie zabarwiona plama, która później grubieje i ciemnieje.

2) Zawsze są UNIESIONE i MIĘKKIE w konsystencji.

3) Większość znamion wrodzonych jest gęsto pokryta ciemnym, grubym OWŁOSIENIEM.

4) Mogą wystąpić w dowolnej lokalizacji.

5) POWIĘKSZAJĄ SIĘ proporcjonalnie do wzrostu dziecka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

CZERNIAK może rozwinąć się w 1… ryzyko zalezy od 2..
Najczęstszym objawem klinicznym transformacji nowotworowej jest pojawienie się 3….
znamiona barwnikowe wrodzone rzadko moga wspoistniec z zab w obrebie 4…

A

1.kazdym znamieniu wrodzonym
2.rozmiaru:
-1% dla znamion malych is rednich
-2-5% dla znamion duzych i ogromnych
3.guzka, dlatego wazne jest badanie palpacyjne
4.oun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Melanoza nerwowo-skórna przebeiga z 1.. czynniki ryzyka 2…

A

1.proliferacją melanocytów w obrębie skóry i ośrodkowego układu nerwowego, prowadząc do wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego, moze byc bezobjawowa
2.znamiona wrodzone duże i olbrzymie,
znaczna liczba satelit wokół znamienia,
liczne znamiona średniej wielkości.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Znamiona nabyte zwykłe
nabyte znamiona melanocytowe powstaja po ok 1… wiekszosc pojawia się w okresie 2… szczyt w 3…

A

1,6 msz
2.dziecinstwa, dojrzewania i u mlodych dorolsych
3.3dekada zycia i nastepnie powoli ustepuja z wiekiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

znamię łączące

A

gniazda melanocytów na granicy skórno-naskórkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

znamię złożone i dermalne).

A

gniazda mlanocytów w skórze właściwe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Znamiona ZMIENIAJĄ SIĘ wraz z wiekiem –

A

początkowo zazwyczaj mają postać brązowej plamki
(znamię łączące – gniazda melanocytów na granicy skórno-naskórkowej),
następnie wgłębiają się w skórę właściwą, powodując uwypuklenie znamienia
(gniazda mlanocytów w skórze właściwej – znamię złożone i dermalne).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nowe znamię po 40. roku życia powinno

A

budzić podejrzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Duża liczba znamion melanocytowych stanowi

A

CZYNNIK RYZYKA CZERNIAKA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

około 75% czerniaków skóry rozwija się 1… pozostale 25% w obrebie zmian ktorymi mogą być 2…

A

1.de novo
2.znamię barwnikowe ZWYKŁE (prawidłowo wyglądający “pieprzyk”),
znamię barwnikowe ATYPOWE (nietypowo wyglądający “pieprzyk”),
duże i ogromne znamię WRODZONE,
lentigo maligna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

cechy nabytych znamion zwyklych
1.symetria
2.kolor
3.rozmiar
4.ksztalt
5.brzeg
6.ewolucja

A

1.symetryczne
2.rozne kolory - cielsity, brazowy, rozowy ale ich regularna dystrybucja i maks 1-2odcienie w obrebie znamienia
3.do 6 mm
4.jendorodna powierzchnia
5.gladkie rowne brzegi
6.stabilne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zmiany łagodne - Znamiona nabyte atypowe przypominają klinicznie 1… znamie atypowe i dysplastyczne są 2.. znamiona atypowe moga wystepowac 3… zeby zroznicowac je z czerniakiem trzeba wykonac 4… oosby posiadajace takie znamie maja zwiekszone 5…

A

1.czerniaka - spelniaja warunki ABCDE
2.uzywane zamiennie
3.sporadycznie/byc dziedzczone
4.dermatoskopie
5.ryzyko zachorowania na czerniaka od 3 do 20razy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

KRYTERIA ABCDE w czerniaku

A

Asymetria - nieregularn apoweirzchnia z wynioslosciami, asymetryczny
BRZEG - nierowne
KOLOR - wiele kolorow, nieregularnie rozlozone
D - SREDNICA - >=6mm
E - DYNAMIKA - zmnie sie w czasie, pojawia sie jako nowa zmiana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rodzinny zespół znamion dysplastycznych związanych z czerniakiem inaczej 1… kryteria 2…

A

1.FAMMM
2.czerniak w młodym wieku (< 40 lat) u min. 1 krewnego pierwszego lub drugiego stopnia,
duża liczba znamion (często ponad 50), z których część jest atypowa,
znamiona dysplastyczne w histopatologii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nie zaleca się profilaktycznego usuwania znamion atypowych, ponieważ:

A
  • większość czerniaków powstaje DE NOVO,
  • większość znamion atypowych nigdy nie ulega transformacji nowotworowej,
  • u pacjentów ze znamionami atypowym liczba znamion atypowych
    znacznie przewyższa częstość występowania czerniaków.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Zmiany łagodne - Znamię typu halo inaczej 1.. jest to znamie 2.. powstaje w wyniku 3… moze wyprzedzac rozwoj 4.. typowy pacjent to 5….

A

1.suttona
2.z biała obwodka wokol
3.reakcji autoimmunologicznej sskierowanej rzeciwko melanocytom znamienia
4.bielactwa
5.dziecko posiadajace liczne znamiona u ktorego nagle pojawil sie obszar odbarweinia wokol jednego z nich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Zmiany łagodne - Znamię błękitne zazwyczaj ma postac 1…koor znamienia wynika z 2…najczesciej lokalizuje sie na 3…najczesciej pojawia sie w okresie 4…

A

1.pojedynczej, niebieskawej, malej zmiany guzowatej
2.glebszego umiejscoawienia melanocytow - w skorze wlasciwej
3.dystalnych czesciach konczyn, twarzy i skorze glowy
4.dziecinstwa/dojrzewania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Zmiany łagodne - Znamię Spitz
zazwyczaj ma postać 1… w wiekszosci przypadkow w 2…poczatkowo tendencja do 3… najczesciej lokalizuje sie na 4…postepowanie zazwyczaj to 5…

A

1.pojedynczego czerwono braazowego guzka w ksztalcie kopuły
2.dziecinstwie
3.szybkiego wzrostu
4.twarzy i konczynach dolnych
5.usuniecie chirurgiczne ze wzgledu na podobienstwo kliniczne, dermatoskopowe i histpat do czerniaka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zmiany łagodne - Znamię Beckera
klasycznie wystepuje 1… u ok 50% pacjentow obserwujemy w obrebie zmiany 2…brzeg zmiany zazwyczaj jest 3…moze byc obecne 4…znacznie czesciej u 5..

A

1.jednostronnie na ramieniu i gornej czesci tulowia jako duza srednio >10cm brazowa plama/tarczka
2.hipertrychozę
3.nieregularny z drobnymi wysepkami na obrzezu
4.przy urodzeniu ale wiekszosc zauwaza je podczas dojrzewania
5.chlopow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zmiany łagodne - Postępowanie

A

1) Regularna KONTROLA kliniczna i dermatoskopowa znamion:
- po 3 miesiącach w przypadku zmian, co do których nie ma 100% pewności, że są łagodne,
- co 6–12 miesięcy w przypadku pozostałych znamion.

2) Edukacja pacjenta w zakresie samoobserwacji.

3) Nie zaleca się profilaktycznego usuwania znamion – ok. 70% czerniaków powstaje de novo.

4) Podejrzane zmiany powinny zostać usunięte chirurgiczne W CAŁOŚCI
i wysłane do badania HISTOPATOLOGICZNEGO.

5) Stosowanie innych metod (np. laseroterapia, kriochirurgia lub elektrokoagulacja) jest BŁĘDEM W SZUTCE.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Najczęstsze wskazania do usunięcia znamienia lagodnego:

A
  • wykluczenie czerniaka,
  • drażnienie (np. przy goleniu, przez biżuterię/bieliznę),
  • względy kosmetyczne.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

znamie blekitne ryzyko czerniaka?

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

znamie spitz ryzyko czerniaka?

A

tak ale b rzadko

26
Q

znamie beckera ryzyko czerniaka?

A

nie

27
Q

Czerniak jest złośliwym guzem wywodzącym się z 1…
Stanowi nowotwór o największej dynamice 2…
Czerniak może wystąpić w 3..
Jest jednym z najczęstszych nowotworów wśród 4…
czesciej umieraja na niego 5…

A

1.melanocytow
2.wzrostu zachorowan
3.kazdym wieku - srednia 50lat, bardzo rzadko u dzieci
4.mlodych doroslych
5.baby

28
Q

Najczęściej czerniak rozwija się jako 1…

A

1.nowa zmiana >70%

29
Q

do zmian prekursowych czerniaka zalicza sie

A
  • znamię barwnikowe ZWYKŁE,
  • znamię ATYPOWE,
  • duże i ogromne znamię WRODZONE.
30
Q

czynniki ryzyka czerniaka

A

cechy osobnicze
-genetyka
-niski fototyp
-duza liczba znamion nabytych
-znamiona atypowe
-znamiona wrodzone - duze i ogromne
-czerniaki w wywidzie
-czerniaki u krewnych

srodkowisko:
-ekspozycja na uv
-draznienie
immunosupresja

31
Q

geny ktore maja najwieksze znaczenie w rozowju czerniaka to

A

BRAF - CZERNIAK SPONTANICZY
CDKN2A - CZERNIAK DZIEDZICZONY

32
Q

Czerniak - Obraz kliniczny

A

1) Większość czerniaków posiada cechy zawarte
w 7-punktowej skali GLASGOW i kryteriach ABCD(E).

2) Pierwszym objawem jest zazwyczaj nietypowo wyglądające „znamię”.

3) Podczas horyzontalnej fazy wzrostu czerniak jest zwykle płaski.
Wraz z rozwojem fazy wertykalnej nowotwór staje się pogrubiony i uniesiony.

4) Czasami guzowi towarzyszy świąd lub tkliwość.

5) Barwa:
- zazwyczaj WIELE KOLORÓW i ODCIENI (niebieski, czarny, brązowy, jasnobrązowy, szary, różowy i czerwony),
- może być całkowicie pozbawiony pigmentu – CZERNIAK AMELANOTYCZNY ,
- mogą występować obszary REGRESJI, które mają kolor biały lub odcień normalnej skóry.

6) Bardziej zaawansowane zmiany mogą być pokryte OWRZODZENIEM lub KRWAWIĆ.

33
Q

7 punktowa skala glasgow

A

kryteria wieksze - 2pkt
-zmiana rozmiaru
-zmiana ksztaltu/nieregularna granica
-zmiana barwy/nieregularna pigmentacja

kryteria mniejsze - 1 pkt
-zab czucia - swiad,przeczulica
-srednica conajmniej 7 mm
-wspoistnienie stanu zap
-strup lub krwawienie

wskaznaie do biopsji gdy suma pkt wynosi 3

34
Q

Czerniak - Obraz kliniczny - Lokalizacja
moze sie pojawic w 1..najczesciej 2…moz tez rozwijas sie 3…

A

1.dowolnym miejscu, nie tylko miejsca eksponowae na uv
2.grzbiet u chlopow
konczyny dolne u bab
3.na blonach sluzowych, blonie naczyniowej oka i opnach mozgowo rdzeniowych

35
Q

Czerniak - Obraz kliniczny - Przerzuty
daje przerzuty 1…najczescoiej do 2..

A

1.we wczesnym stadium - limfą i krwią
2.regionalne wezly chlonne, otaczajaca skora, watroba, pluca, OUN
3.

36
Q

Zjawisko regresji w czerniaku

A

W części przypadków ognisko pierwotne czerniaka na skórze ulega całkowitej regresji po daniu przerzutów. Regresja jest spowodowana odpowiedzią immunologiczną pacjenta skierowaną przeciwko komórkom guza.

37
Q

czerniak szerzacy sie powirzchownie
1.czestosc
2.lokalziacja
3.obraz kliniczny
4.wzrost

A

1.60%
2.grzbiet u chlopow
konczyny dolne baby
3.plama lub cienka blaszka o roznym kolorze i nieregularnej granicy
4.wolny, dlugo pozostaje we wzroscie horyzontalnym (in situ)

38
Q

czerniak guzkowy
1.czestosc
2.lokalziacja
3.obraz kliniczny
4.wzrost

A

1.20%
2.glowa, szyja
3.gladki twardy guzek o jednolitym zabarwieniu czasem z owrzodzeniem
4.szybki, glownie wertykalny - najgorsze rokowanie

39
Q

czerniak lentiginalny
1.czestosc
2.lokalziacja
3.obraz kliniczny
4.wzrost

A

1.10%, najczesciej starsze osoby
2.twarz
3.plama duzych rozmiarow o nieregularnym ksztalcie i zabarwieniu
4.powolny, dlugo wzrasta horyzontalnie (in situ)

40
Q

czerniak akralny
1.czestosc
2.lokalziacja
3.obraz kliniczny
4.wzrost

A

1.5%
2.rece, stopy, paznokcie
3.brazoow czarna plamka o nieregularnym ksztalcie, zbarweiniu
brazowe pasmo pod paznokciem ktore czesto boejmuje wal proksymalny lub boczny - objaw hutchinsona
4.wolny, dlugo wzrasta horyzontalnie

41
Q

cechy czernikaa paznokcia

A

-dysrofia paznokcia
-trojkatny ksztalt zmiany
-objaw hutchinsona - zabarwienie walu proksymalnego
-podluzna melanochynia z chaotycznym ukladem linii - rozna szerokosc, rozna barwa

42
Q

Czerniak - Diagnostyka

A

1) Ocena wizualna – ABCD(E) , 7 punktowa skala GLASGOW.

2) Ocena porównawcza:
- zmiany barwnikowe powinny być zawsze oceniane w kontekście WSZYSTKICH ZNAMION
danego pacjenta,
- objaw „BRZYDKIEGO KACZĄTKA” – pojedyncza zmiana, która nie pasuje do fenotypu znamion pacjenta budzi podejrzenie czerniaka.

3) Ocena DERMATOSKOPOWA
(rozpoznanie dermatoskopowe można potwierdzić mikroskopią konfokalną).

43
Q

BIOPSJA WYCINAJĄCA podejrzanej o czerniaka zmiany:

A
  • boczny margines 1–3 mm,
  • cała grubość skóry,
  • w przypadku większych zmian (np. złośliwa plama soczewicowata) dopuszczalne jest pobranie biopsji
    z podejrzanych fragmentów.
44
Q

Badanie HISTOPATOLOGICZNE pobranego preparatu jest 1…
Wynik badania powinien zawierać m.in. 2…

A

1.podstawą do ROZPOZNANIA czerniaka
2.
- GRUBOŚĆ nacieku wg BRESLOWA i GŁĘBOKOŚĆ nacieku wg CLARKA,

  • obecność lub brak (mikro-)OWRZODZENIA,
  • MARGINES zdrowej tkanki,
  • aktywność mitotyczną.
45
Q

gruboisc nacieku wg breslowa

A

1 - <=1mm
2 - >1-2mm
3.>2-4mm
4- >4mm

jest mierzona w mm od warstwy ziarnistej naskorka lub dna owrzodzenia do najglebiej naciekajacych melanocytow

46
Q

glebokosc nacieku wg clarka

A

1 - ograniczony do naskorka
2 - naciekawa warstwe brodawkowatoa skory wlasciwej
3- siega warstwy siateczkowatej skory ale nie nacieka jej
3 - nacieka warstwe siateczkowatej skory wlasciwej
4- nacieka tkanke podskorna

ocenia glebokosc naciekau czerniaka wzgledem warstw skory

47
Q

W trudnych przypadkach można wykonać badanie IIMMUNOHISTOCHEMICZNE
z wykorzystaniem swoistych markerów, np.

A

S-100, HMB45, MELAN-A.

48
Q

Najważniejszymi negatywnymi czynnikami rokowniczymi czerniaka są:

A
  • GRUBOŚĆ nacieku (wg BRESLOWA),
  • (mikro-)OWRZODZENIE ogniska pierwotnego,
  • PRZERZUTY do węzłów chłonnych i przerzuty odległe,
  • wysoka AKTYWNOŚĆ MITOTYCZNA,
  • podwyższony poziom LDH.
49
Q

Podstawę leczenia czerniaka stanowi 1….
Po wykonaniu biopsji wycinającej podejrzanej zmiany barwnikowej i rozpoznaniu czerniaka skóry
należy 2…

A

1.radykalne wycięcie
2.dociąć bliznę z odpowiednymi margiensami

50
Q

grubosc czerniaka wgl breslowa i zaldcnay amrgines wyciecia

A

in situ - 0,5cm
<=2mm - 1 cm
>2mm - 2cm

51
Q

Dalsze leczenie uzależnione jest od stopnia zaawansowania choroby:

A
  • GRUBOŚCI NACIEKU WG BRESLOWA,
  • obecności OWRZODZENIA,
  • zajęcia WĘZŁÓW CHŁONNYCH,
  • obecności PRZERZUTÓW ODLEGŁYCH.
52
Q

Wyłączne docięcie blizny jest postępowanie z wyboru u chorych, u których:

A
  • grubość nacieku wynosiła < 0,8 mm,
  • nie stwierdzono owrzodzenia,
  • nie występują cechy zajęcia węzłów chłonnych.
53
Q

W przypadku powiększonych, wyczuwalnych klinicznie węzłów chłonnych należy wykonać 1…

A

1.BIOPSJĘ CIĘKOIGŁOWĄ węzła i, po potwierdzeniu przerzutu,
LIMFADENEKTOMIĘ.

54
Q

BIOPSJĘ WĘZŁA WARTOWNICZEGO wykonuje się, gdy:

A
  • brak jest klinicznych cech przerzutów,
  • grubość nacieku wg Breslowa wynosi ≥ 0,8 mm lub obecne jest OWRZODZENIE na powierzchni czerniaka.
55
Q

U chorych w stadium zaawansowanym/rozsianym
zaleca się wykonanie badania

A

mutacji BRAF-V600

56
Q

W leczeniu chorych w stadium zaawansowanym/rozsianym stosuje się:

A
  • IMMUNOTERAPIĘ,
  • TERAPIĘ CELOWANĄ,
  • chemioterapię,
  • radioterapię,
  • chirurgię ognisk przerzutowych.
57
Q

leki stosowane w immunoterapi czerniaka

A

inh PD1 - pembrolizumab, niwolumab
antagonisci VTL4 - iplimumab

stymuluja uklad odpornosciowy do niszczenia kom now

58
Q

leki stosowane w terapii celowanej czerniaka

A

inh braf - fabrafenib, wemurafenib
inh mek - trametynib, kobimetynib
inh ckit - imatynib, nilotynib

hamowanie okreslonych enzymow lub czasteczek niezbednych dla kom nowotworowych

59
Q

Ryzyko nawrotu jest największe w ciągu pierwszych

A

3 lat

60
Q

Każdorazowa kontrola powinna obejmować:

A
  • badanie całej SKÓRY (z dermoskopią),
  • ocenę i palpację BLIZNY po wycięciu guza,
  • badanie podmiotowe i przedmiotowe WĘZŁÓW CHŁONNYCH.