Normale foetale groei en groeiristrictie Flashcards
Vul in: Van 0-20w is voornamelijk … profiel van de foetus zelf bepalend voor groei, vanaf 20-40 weken zijn er … belangrijk
Van 0-20w is voornamelijk genetisch profiel van de foetus zelf bepalend voor groei, vanaf 20-40 weken zijn er epigenetische/omgevings-factoren belangrijk
(deels oude opvatting)
Hoe wordt de termijn bepaald?
Door de termijn echo en berekenen o.b.v. EDLM (eerste dag laatste menstruatie)
Als er bij 12 weken sprake is van verminderde groei moet men denken aan…
uteroplocentaire insufficientie, DM en congenitale/chromosale afwijkingen
Welke factoren zorgen voor een verhoogde foetale groei?
- Verhoogde maternale leeftijd
- Black mothers
- Dieet: high energy en vis- en olijfolie
Welke factoren zorgen voor een verlaagde foetale groei?
- Roken
- Alcohol (>6EH/d)
- Caffeine (>6EH/d)
- Verhoogde bloeddruk
- Foliumzuur (te hoog of te laag)
- Vit-B12 def
- Homocysteine def
Waar staat CRL voor?
crown rump length (lengte van hoofd tot billen van de baby)
Waar staat BPD voor?
BiParietale diameter (afstand oor tot oor)
Waar staat HC voor?
head circumference (hoofdomtrek)
Waar staat AC voor?
abdominal circumference (buikomtrek)
Waar staat FL voor?
femur length (lengte bot in bovenbeen)
Waar staat EFW voor?
estimated fetal weight
Waar dienen de handgrepen van Leopold voor?
bepaling grootte uterus, kind en ligging van het kind
Bij welke hoogte van de fungus van de uteri past een bepaalde zwangerschapsduur?
symfyse = 12 weken
1/3 navel-symfyse = 16 weken
2/3 navel-symfyse = 20 weken
bovenrand navel = 24 weken
1/4 navel-xifoid = 28 weken
1/2 navel-xifoid = 32 weken
3/4 navel-xifoid = 36 weken
xifoid = a terme
Bij welke percentuele spreken we van een large for gestational age (LGA)?
geboortegewicht boven de p90 of p95
Hoe wordt positieve discongruentie geconstateerd?
2 opeenvolgende echo’s versnelde groei
Welke risicofactoren zijn geassocieerd met LGA?
DM en hoge maternale BMI
bij welk percentiel spreken we van small for gestational age (SGA)?
geboortegewicht <p10
Wanneer spreken we van FGR (foetale groeirestrictie)?
twee opeenvolgende echo’s, gewicht, buikomtrek, hoofd en femurlengte achter in groei, sprake van pathofysiologisch mechanisme. Als er een afbuigende groei is van meer dan 20 percentielen is er ook sprake van verlaagde groei
Wat zijn mogelijke maternale oorzaken van FGR?
- Chronische hypertensie
- Chronische nierinsufficientie
- Autoimmuunziekten
- Hypertensieve aandoeningen
- Hemoglobinopathien
- Ondervoeding
- Alcohol
- Nicotine
- Heroine, methadon, cocaine
Wat zijn mogelijke foetale oorzaken van FGR?
- Infectieziekten (1%): cytomegalie, rubella, lues, toxoplasmose, listeriosis
- Chromosomale/syndromale afwijkingen: trisomie 13, 18, 21, triploidie, dwerggroei
Wat is vaak een oorzaak van FGR dat al kan worden gezien bij het eerste trimester?
Vaak is er een incomplete remoddellering spiraal arterien in de eerste trimester waardoor er onvoldoende afname van de uteroplacentaire vaatweerstand is (te meten met echo).
De FGR kan worden geclassificeerd als symmetrisch of assymmetrisch te klein. Wat zijn de kenmerken en oorzaken van elk?
- Symmetrisch klein: buik, hoofd, femur te klein
- Foetale oorzaak genetisch, of maternale oorzaak infecties
- Asymmetrisch klein: redistributie van de foetale circulatie: hoofdomtrek normaal, buikomtrek en femur te klein
- Oorzaak: uteroplacentair
Welke diagnostica kunnen worden ingezet bij een afwijkende foetale groei?
- A terme datum
- Echo biometrie: symmetrisch/asymmetrisch
- Echo doppler a. umbilicalis en a. cerebri media
- GUO (geavanceerd ultrageluid onderzoek) serologie
- CTG (cardiotocografie): hartslag baby en baarmoederactiviteit
Wat kan met echo Doppler van de a. umbilmcalis en a. cerebri media worden geconstateerd?
brain sparing effect
Bij echo doppler van de a. umbilicans kan er te weinig flow zijn waardoor er zelfs reversed flow kan ontstaan
De a terme datum wordt gemeten o.b.v. CRL (Crown, romp length). Welk doel heeft dit berekenen?
om serotiniteit (over tijd zijn) te voorkomen
Welke diagnosen kunnen worden gezien met GUO (geavanceerd ultrageluid onderzoek)?
- Hersenafwijkingen, zoals een waterhoofd
- Hartafwijkingen
- Nier- en urinewegafwijkingen
- Skeletafwijkingen
- Open ruggetje (spina bifida)
- Afwijkende groei
Een 40-jarige G1P0 is reeds 20 weken zwanger. Zij komt voor een reguliere controle op het spreekuur. Tot op heden is de zwangerschap ongecompliceerd verlopen. Zij voelt de baby goed bewegen. De bloeddruk meet 140/85. Bij het structureel echoscopisch onderzoek werden geen afwijkingen gevonden. De foetale groei (biometrie) meet een hoofdomtrek op de p15, een buikomtrek op de p2,3 en een femurlengte op de p2,1.
Wat is hier de meest waarschijnlijke diagnose?
Er is sprake van een symmetrische/asymmetrische groeivertraging meest waarschijnlijk op basis van een infectie/ placenta-insufficiëntie?
asymmetrische o.b.v. placenta-insufficientie