Algemene embryologie Flashcards
Wat zijn de drie benamingen van de bevruchte eicel die nog mobiel is?
Zygoot -> morula (32 cellen) -> blastocyste (blaasje)
Welke structuren ontstaan er bij het ingenestelde blastocyst?
Trofoblast + embryoblast
trofoblast –> syncytiotrofoblast + cytotrofoblast
embryoblast –> epiblast + hypoblast –> ectoderm + mesoderm + endoderm
Wat voor type delingen zijn klievingsdelingen?
Mitotische
Stelling: de morula bevat nog een zona pellucida
Klopt, pas bij innesteling van de blastocyst verdwijnt deze
Welke holte ontstaat door ‘compaction’ van de blastocyst?
De blastocystholte/blastocoel
Wat is matching?
Blastocyst verlaat zona pellucida zodat het kan innestelen
Na hoe veel dagen is er innesteling in het endometrium?
Ongeveer 7
Het endometrium ondergaat meer vascularisatie ten gevolge van welke cellen?
Deciduale cellen
Hoe noemt men een pathologische innesteling?
Ectopische/extra-uterien zwangerschap
Welke twee cellen ontstaan uit de embryoblast op dag 9?
Epiblast en hypoblast (bilaminaire kiemschijf)
Hoe heet de holte die ontstaat tussen de epiblast en de trofoblast?
De amnionholte
De amnionholte ontstaat uit de epiblast, maar door migratie van cellen van de hypoblast ontstaat er ook een tweede holte. Hoe heet deze?
De dooierzak, deze duwt mesodermcellen naar onderen
Wat is de functie van de dooierzak?
hematopoëse en vormt uiteindelijk tractus digestivus
Stelling: de dooierzak verwijnt uiteindelijk weer
Klopt, rond week 4
Er ontstaat nog een derde holte door de splitsing van het mesoderm dat zich vult met vocht, hoe heet deze en wanneer ontstaat deze?
Chorionholte eind 2e week
Het chorion gaat het embryo volledig omsluiten en is gehecht aan extrembryonaal mesoderm d.m.v. de connecting stalk. Wat vormt het uiteindelijke membraan van het chorion?
De navelstreng
Dus welke structuren zijn er gevormd na 2 weken?
Na ongeveer 2 weken:
o epiblast met hypoblast
o amnion holted orsaal
o dooierzak ventraal
o chorion omvat geheel
In week 3 ontstaat de 3-lagige kiemschijf. Hoe heet dit proces?
Gastrulatie
Welke drie definitieve kiembladen onststaan er?
ectoderm, mesoderm, endoderm
Welke structuur/cellen bekleedt de amnionholte en vormt de primitiefstreep?
Epiblast
Welke structuur/cellen bekleden de dooierzak?
Hypoblast
De primitieve streep ontstaat rond dag 16, verdikking van epiblast en verlengt zich naar craniaal/caudaal
craniaal
Tijdens de gastrulatie is er migratie van epiblastcellen/hypoblastcellen
Epiblastcellen
Welke pathologie kan optreden tijdens de gastrulatie?
: caudale dysplasie/sirenomelie (mermaid syndrome) waarbij vorming van mesoderm caudaal is verstoord
Welke structuren ontstaan uit ectoderm?
Epidermis en de derivaten van de epidermis
Centraal zenustelsel
neurale lijst
placoden
Welke structuren ontstaan er uit het axiaal mesoderm?
Chorda
Welke structuren ontstaan er uit het paraxiaal mesoderm?
Somieten met:
- sclerotomen (wervelkolom en ribben)
- myotomen (dwarsgestreepte spieren)
- darmatomen (dermis en subcutis)
Welke structuren ontstaan uit het intermediair mesoderm?
Nieren en gonaden
Welke structuren ontstaan uit het zijplaatmesoderm?
Parietaal blad, visceraal blad en intra-embryonaal mesoderm
Welke structuren ontstaat uit het endoderm?
Darm (en derivaten) en prechordale plaat
De endoderm vormt de oerdarm. Welke 3 onderdelen kan dit in verdeeld worden?
Voordarm, middendarm en achterdarm
De middendarm wordt later aangelegd en houdt contact met de dooierzak via de
Ductus Vitellius (oblireert rond week 6)
Wat is Meckel’s divertikel?
pathologie waarbij er een restant is van de ductus vitellinus (2% prevalentie met sporadisch complicaties), uitstulpel dunne darm
De neuronale plaat ontstaat op de primitieve streep als verdikking van het ectoderm. Hoe heet dit proces?
Neurulatie
Wanneer is de neurulatie voltooid?
Dag 26
Wat vormen de verschillende derivaten van het ectoderm?
- Craniaal breder: vorming hersenblaasjes
- Centraal smaller: ruggenmerg (uiteindelijk omgeven door mesoderm)
- Lateraal: loskomen van neurale lijstcellen (migreren)
Het ectoderm ‘vouwt om naar buiten’ en zal uiteindelijk het gehele embryo omgeven. Welke structuur vormt dit?
Epidermis
Welke hersenblaasjes ontstaan uit het ectoderm?
prosencephalon (telencephalon + diencephalon), mesencephalon en rhombencephalon (metencephalon + myelencephalon).
De neurale plaat kromt craniaal/caudaal
Causaal
Hoe heet het pathologische proces waarbij de neurale buis niet goed sluit?
Spina bifida (occulta)
spina bifida occulte is verborgen
Wat is een meningocele?
meningen stulpen uit door vertebra, soms ook met ruggenberg
Wat is een anencefalie?
craniala neurale buis niet gesloten (mist cerebrum (grote hersenen) vrijwel altijd fataal
kijk vooral naar dia 29 voor de 3 typen
Neurale lijstcellen migreren van de neurale plaat. Welke structuren ontstaan hieruit?
- Delen van het oog
- Groepen neuronen (ganglia): truncus sympaticus en parasympatische ganglia
- Enterisch zenuwstelsel
Welke pathologie ontstaat er als de migratie van de neurale lijstcellen die het enterisch zenuwstelsel vormen misgaat?
Ziekte van Hirschsprung (door gebrek zenuwinnervatie ontstaat er obstipatie)
Hoe heet axiaal mesoderm?
Chorda dorsalis/notochord
De chorda dorsalis is een tijdelijke structuur onder het ectoderm dat zorgt voor inductie van de neurale plaat. Wat vormt het daarna?
- Oropharyngeale membraan
- Cloacale membraan
- Neucleus pulposus
Paraxiaal mesoderm vormt somieten. Wat vormen deze somieten?
wervellichamen, ribben en spieren
Hoe veel somieten worden gevormd?
34-35 (dag 30)
Welke parasiet laat heel duidelijk de somieten zien?
Herpes zoster
Wat vormt het intermediair mesoderm?
urogenitaal stelsel: nieren, ureteren en blaas + gonaden (testes/ovaria)
Het laterale mesoderm vormt veel structuren, welke?
- Ventrale laag samen met endoderm: organen en wand van organen (bv hart)
- Dorsale laag samen met ectoderm: binnenbekleding van lichaamswand
- Vouwt zich om endoderm: kromming/plooiing waardoor het de organen omgeeft (peritoneum bv). Er is plooiing cranio-caudaal en lateral, omvat alles behalve het navelgebied
Er kan onvolledig sluiting van de ventrale buikwand (lateraal mesoderm) plaatsvinden. Welke twee vormen zijn er?
- Omfalocele: omvat door membraan
- Gastroschisis: zonder membraan
