Menstruele cyclus Flashcards
Wat is de definitie van de menstruatie?
Het afstoten van het endometrium uit de baarmoeder ongeveer twee weken na een ovulatie, indien er geen zwangerschap is ontstaan
Wat is de consistentie van het bloedverlies tijdens de menstruatie?
niet hetzelfde als ‘normaal’ bloed 50% bloed en 50% slijmproducten + stukken endometrium
Wat is menarche?
eerste menstruatie
Wat is menopauze?
laatste menstruatie
De gemiddelde menstruatie is 28 dagen (met een normale variatie van 21-35 dagen). Wat is de term voor een menstruatie van >35d
Oligomenorroe
Wat is de term voor een menstruatie van <21d?
Polyamennoroe
Wat is de term voor geen menstruatie?
Amenorroe
De hypothalamus produceert GnRH waardoor de hypofyse FSH en LH gaat aanmaken. Waar zorgen FSH en LH voor (bij de vrouw)?
FSH: stimulatie follikelgroei (+ oestrogeen)
LH: rijping eicellen en eisprong
Waarom heeft het geen zin om GnRH te prikken?
Het is een pulserend hormoon
Met hoe veel graden stijgt de temperatuur na de ovulatie en voor hoe lang?
0.2-0.5 graden gedurende 10 dagen.
Wat is de term voor pijn bij ongesteldheid?
Dysmenorroe
Waardoor wordt de dysmenorroe veroorzaakt?
Ischaemie en myometriale contracties (gemedieerd door prostaglandinen)
Wat zijn nog meer veranderingen die optreden tijdens de menstruatie?
vochtretentie, verminderd libido, borstgevoeligheid (mastalgia) en misselijkheid
Hoe wordt abnormale dysmenorroe vastgesteld?
mate van pijn (schaal 0-10 FAS-score of NRS-schaal of invloed QoL), mate van pijnstillers, mate van dagelijkse functionaliteit
Hoe wordt de stoornissen van de ovulatie (naovulatie) ook wel geclassificeerd?
WHO I-3
Zijn de waarden van FSH/LH/oestradiol verhoogd/normaal/verlaagd bij WHOI?
FSH&LH: laag
Oestradiol: laag
Zijn de waarden van FSH/LH/oestradiol verhoogd/normaal/verlaagd bij WHOII?
FSH&LH: normaal
Oestradiol: normaal
Zijn de waarden van FSH/LH/oestradiol verhoogd/normaal/verlaagd bij WHOI?
FSH&LH: hoog
oestradiol: laag
Welk type WHO anovulatie komt bij 80% van de anovulaties voor?
WHO II
Hoe wordt WHOII ook wel genoemd?
PCOS (polycystic ovary syndrome)
Wat is de pathofysiologie van PCOS?
LH secretie –> overproductie van androgenen in themacellen –> folliculaire groeiremming –> anovulatie
Waar leidt hyperandrogenisme toe?
Hirsutisme (overbeharing), acne, alopecia (kale plekken), hyperinsulinemie en obesitas
Voor de diagnose PCOS moeten er 2 van de 3 verschijnselen zijn, welke?
- oligo- of amenorroe
- hyperandrogonisme
- Polycystic ovary morphology op echo
Hyperprolacticemia, NCAH, Cushing, androgen secreting neoplasm en acromegalie moeten worden uitgesloten!
Welke klinische kenmerken presenteert iemand met PCOS zich?
amenorrhea, oligomenorrhea or dysfunctional uterine bleeding, anovulatory infertility, hirsutism and/or acne, central obesity
Welke endocriene abnormaliteiten vindt men op het lab?
elevated androgen (i.e., testosterone) levels, elevated luteinizing hormone concentration with normal follicle-stimulating hormone level, Insulin resistance with hyperinsulinemia
Welke radiologische abnormaliteiten vindt men op de echo?
multiple (nine or more) subcortical follicular cysts Increased ovarian stromal density and/or volume.
Wat zijn de lange termijn consequenties van PCOS?
- Verhoogde incidentie van glucose intoleratie, diabetes gravidarum en type 2 diabetes
- 2-3 x verhoogde kans op endometrium carcinoom (goed gedifferentieerd & goede prognose) t.g.v. verhoogde oestrogeen levels (geen wisseling met progesteron)
- Hoger risico op Hart- & vaatziekten (echter beperkte data tav harde eindpunten zoals MI, CVA etc)
Wat is WHO I anovulatie>
Women with primary or secondary amenorrhoea, low levels of endogenous gonadotrophins and negligible endogenous estrogen activity.
Hoe wordt lage genoadotropen en lage oestrogeen ook wel genoemd?
Hypogonadotrophic hypogonadisme
Door welke twee syndromen wordt hypogonadotrophic hypogonadisme/WHO-I door veroorzaakt?
- Congenital: Kallmann syndrome
Head trauma or space-occupying lesions such as craniopharyngioma, glioma, germ cell tumours, hamartomas and teratomas, and/or their treatment such as surgery, chemotherapy or radiotherapy - Kallman’s syndrome: menorrhoea with anosmia caused by congenital lack of hypothalamic production of GnRH (gonadotrophin releasing hormone).
Wat zijn hypothalame oorzaken van WHO-I anovulatie?
- Excessive exercise
- Eating disorders
- Nutritional deficits
- Psychological stress
Wat zijn hypofysaire oorzaken van WHO-I anovulatie?
- Empty sella syndrome, aplasia/hypoplasia of anterior pituitary, trauma, infection, pituitary tumors, Sheehan’s syndrome (postpartum pituitary necrosis
- Sheehan’s syndrome: caused by infarction of the anterior pituitary venous complex (usually after massive postpartum haemorrhage or trauma). Dit kan door ischemie in de hypothalamus.
Wat is de definitie van WHO-III anovulatie?
Women with primary or secondary amenorrhoea due to primary ovarian insufficiency (POI) associated with low endogenous estrogen activity and pathologically high gonadotrophin levels. Tekort aan eitjes wd anovulatie (menopause-achtig, maar dit kan op vroege leeftijd voorkomen, premature)
Er zijn heel veel oorzaken van WHO-III anovulatie, veelal genetisch, auto-immuun, infectieus of iatrogeen. Te veel om hier in te zetten
Kijk hier zelf naar in ppt
Met welke symptomen presenteert iemand met WHO-III anovulatie?
Menopausale symptomen zoals, stemmingslabiliteit, slapeloosheid, prikkelbaarheid, opvliegers, nachtelijk zweten, amenorroe, vulvo-vaginale atrofie, laag libido, dyspareunie,
Met welke lange-termijn gevolgen van WHO-III moet men rekening houden?
versnelde cognitieve stoornissen, versnelde hart- en vaatziekten, auto-immuunziekten (bijnier, schildklier), onvruchtbaarheid, oestoporose, vroegtijdige sterfte.
Wat is de belangrijkste behandeling bij WHO-III anovulatie?
Oestoporose!! (DEXA scan, vit-D suppletie, injecties etc)
