Introductie in de fertiliteit Flashcards

1
Q

Wat is de definitie van subfertiliteit?

A

Na meer dan 12 maanden uitblijven van een zwangerschap bij onbeschermde, op conceptie gerichte coïtus, waarbij de vrouw een regelmatige cyclus heeft

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Welk deel van de cyclus neemt toe bij een lange menstruatie cyclus?

A

Folliculaire deel (dus om ovulatie te berekenen moet je 2w voor begin van verwachte menstruatie rekenen (ipv 2w vanaf eerste dag menstruatie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Stelling: temperatuur werkt prospectief heel goed, maar retrospectief niet

A

Fout, Temperatuur werkt retrospectief goed maar niet prospectief

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de beste dag om seks te hebben voor kans op bevruchting?

A

De dag voor de ovulatie (eicel leeft maar 1-2 dagen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Welk advies geef je bij blanco VG, geen risicofactoren en regelmatige cyclus?

A
  • Geruststellen
  • Leefstijl adviezen (roken, drinken, foliumzuur, vit-D, bewegen)
  • Advies rondom timing, coitus frequentiemaar wat moet je adviseren?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Welke vragen stel je aan de vrouw bij een kinderwens en na 18mnd nog niet gelukt?

A
  • Duur kinderwens
  • Eerdere zwangerschappen
  • Eerdere fertiliteits behandeling
  • Puberteitsontwikkeling
  • Menstruele cyclus
  • Dysmenorroe
  • Endocrinologische klachten: opvliegers, overbeharing, haaruitval, galactorroe
  • SOA (chlamydia), appendicitis
  • coitus: frequentie, timing
  • Seksuele problematiek
  • Medicatie
  • Voorgeschiendenis: oa operaties (buikoperaties!)
  • Familie anamnese
  • Leefstijl/intoxicaties: alcohol, drugs, roken, overgewicht, stress, sporten, dieet.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Welke vragen stel je aan de anamnese bij vermoeden infertiliteit?

A
  • Medische vg
  • Operaties (scrotum/lies/pelvis), infectie: SOA, bof, TBC, orchitis, prostatitis, epididymitis
  • Urologische pathologie en behandelingen
  • Trauma
  • Torsio testis
  • Cryptorchisme
  • Leefstijlfactoren
  • Intensief sporten
  • Drugs/roken/alcohol/eiwitshakes/anabolen
  • medicatie
  • Endocrinologie
  • Reuk- en visusstoornissen
  • Puberteitsontwikkeling
  • Gynaecomastie
  • DM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Waardoor daalt de fertiliteit met de leeftijd?

A

t.g.v. hoeveelheid en kwaliteit van oocysten die afnemen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Naast de leeftijd van de vrouw kan de leeftijd van de man ook de fertiliteit beïnvloeden, hoe?

A
  • Daling oestrogenen
  • Verlaagde coitus frequentie
  • Afname in semenkwaliteit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Welke diagnosen vallen onder de tuba pathologie?

A
  • Salpingitis/adnexitis/pelvic inflammatory disease  SOA chlamydia, gonorroe, iatrogeen, andere infectie
  • Circa 15% van de vrouwen infertiel na chlamydia infectie
  • Endometriose
  • ↑ buitenbaarmoederlijke zwangerschap
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe heeft roken invloed op infertiliteit?

A
  • ↓ ovariële reserve (irreversible)
  • ↓ kans op zwangerschap
  • Meer miskramen, vaker intra-uteriene groeiachterstand
  • ↓ spermakwaliteit (reversible)
  • Zwangerschapskans van rokers bij IVF slechts 60% van die van niet-rokers
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hoe heeft alcohol invloed op infertiliteit?

A
  • Licht tot matig alcholgebruik ↓ kans op zwangerschap bij vrouw
  • Overmatig alcoholgebruik man ↓ vruchtbaarheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe heeft drugs invloed op fertiliteit?

A
  • Vele middelen verlagen kans op zwagnerschap
  • Effect afhankelijk van aard van de drugs
  • Marihuana: ↓semenkwaliteit met name motiliteit
  • Heroine: hypogonadotrope hypogonadisme
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe heeft overgewicht invloed op de fertiliteit?

A
  • Hormonale verandering cyclusstoornissen
  • 4% ↓ per kg/m2↑ above BMI 29
  • Zwangerschapscomplicaties:
    hypertensive, diabetes, kunstverlossingen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe heeft ondergewicht invloed op de fertiliteit?

A
  • Anorexia/strikte dieten/overmatig sporten
     remming GnrH productie
    hypogonadotrope amenorroe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is infertiliteit?

A

0% kans op natuurlijke conceptie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Waar kan infertiliteit door worden veroorzaakt?

A
  • Azoospermia / Sterk verminderde semenkwaliteit
  • Anovulatie
  • Dubbelzijdige tubapathologie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Waarom wordt een OFO (oriënterend fertiliteitsonderzoek) gedaan?

A

om te kijken of er direct behandeling moet worden gestart of dat de prognose berekend moet worden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Welke testen kunnen er worden ingezet voor tuba pathologie?

A
  • Chlamydia antistof titer (CAT)
  • Hysterosalphingogram (met contrastvloeistof)
  • Diagnostic laparoscopie met tubatesten
  • Inspectie van de buik: adhesies en endometriose
  • Tuba testen mbv methyleen blauw
20
Q

Welke anamnese neem je af bij de man met vermoeden subfertiliteit?

A

Medische voorgeschiedenis
* Operaties (scrotum/lies/pelvis)
* Infectie: SOA, bof, TBC, orchitis, prostatitis, epididymitis
* Urologische pathologie en behandelingen
* Trauma
* Torsio testis
* Cryptorchisme
Leefstijlfactoren
* Intensief sporten
* Drugs/roken/alcohol/eiwit shakes/anabolen
* Medicatie
Endocrinologie
* Reuk- en visusstoornissen
* Puberteitsontwikkeling
* Gynaecomastie
* Diabetes Mellitus
Chronische ziekte
* bijv nierinsufficientie
Familie anamnese
* Congenitale afwijkingen
* Testistumoren
Beroep
* Beroepsmatige blootstelling chemicaliën of straling
Seksuele respons cyclus
* Verminder seksueel verlangen
* Erectie-, orgasme stoornissen
* Ejaculatie stoornissen
Algemene en tractus anamnese

21
Q

Wat zijn voorbeelden van semen parameters?

A

Semen volume, totale sperma hoeveelheid, sperma concentratie, totale mobiliteit, progressieve mobiliteit, vitaliteit, sperma morfologie

22
Q

Wat is normospermie?

A

Normale spermakwaliteit en kwantiteit

23
Q

Wat is oligospermia?

A

Lage concentratie sperma

24
Q

Wat is astenospermia?

A

Slechte motiliteit

25
Wat is teratospermia?
Afwijkende morfologie
26
Hoe heet de combinatie van afwijkende spelen parameters?
OligoAstenoTeratoSpermie  OATS
27
(TER ILLUSTRATIE) wat zijn oorzaken van mannelijke subfertiliteit?
Testiculaire insufficiëntie * Congentiaal * Testiculaire dysgenesie (niet scrotale testis) * Verworven * Torsio testis * Cytotoxisch (chemotherapie) * Radiotherapie Genetische afwijkingen * * Klinefelter, Y deleties, CFTR mutatie Endocrine stoornissen (hypo-hypo) * Primair: Kallmann (47,XXY), idiopatisch * Secundair: hypofysaire aandoening (adenoom/infectie * Anabole steroïden * Morbide obesitas Obstructie van de tractus genitalis * Congentiale afwezigheid vasa deferentia (CBAVD) * Midline prostaatcyste * Epididymis obstructie * Na chirurgie van lies/scrotum Diverse factoren * Sperma- antilichamen * Geneesmiddelen * Stress * Chronische ziekten * Varicocèle * Seksuele problematiek
28
Welk aanvullend onderzoek kan er worden ingezet bij de man?
Hormonaal onderzoek * FSH/LH/Testosteron * Prolactine Scrotale echografie Genetisch onderzoek * Karyogram: numeriek afwijkingen (47,XXY / translocaties) * Y deleties: AZF-a/b deleties * CF mutaties: CBAVD geassocieerd met mutatie CFTR-gen * Lichaamsbouw / beharingspatroon / vetverdeling / gynaecomastie * Lengte / gewicht / BMI / spanwijdte * Andrologisch onderzoek * Afwijkingen van de penis * Testis: volume/consistentie/ligging/palpabele afwijkingen * Epididymis: zwelling, defecten, induratie, cystes * Verloop ductus deferens * Scrotale zwelling (hydrocèle, spermatocèle, varicocèle) * Littekens
29
Diagnose subfertiliteit kan worden ingedeeld op obstructief en niet-obstructief. Welke diagnosen vallen onder obstructief?
Aangeboren * CBAVD, congenitale prostaatcyste Verworven * vasectomie, epididymitis, status na scrotale/inguinale chirurgie/infecties
30
Wat verwacht je aan te treffen bij FSH/LH/testosteron onderzoek bij obstructief onderzoek?
Normogonadotroop
31
Welke diagnosen vallen onder niet-obstructief subfertiliteit van de man?
Normogonadotroop * Deletie AZF regio Y chromosoom Hypergonadotrope hypogonadisme = ↑ FSH/LH en soms ↓Testosteron Aangeboren * Klinefelter, niet scrotale testis, testiculaire dysgenesie Verworven * Orchitis, toriso testis, castratie, cystostatica, bestraling testistumor Hypogonadotrope hypogonadisme = ↓FSH/LH en ↓Testosteron Aangeboren * Kallman, idiopatische hypogonadotrope hypogonadisme Verworven * Hypofysetumor, anobole steroiden morbide obesitas, granulomateuze ziekte, hemochromatosis
32
Wat is de epidemiologie van oorzaken van subfertiliteit bij de man en vrouw (TER ILLUSTRATIE)?
Vrouw * Cyclusstoornis (WHO 1/2/3) * ±25% van alle vrouwen met infertiliteit * Afwijking uterus/tuba * ± 14% stoornis aan tubae Mannelijke subfertiliteit ± 35% matig tot milde mannelijke factor ± 5% ernstige mannelijke factor IVF populatie circa ± 50% Onverklaarde subfertiliteit * 15-25% van alle paren Combinatie bijv coitus problematiek
33
Bij de idiopathische/onverklaarde subfertiliteit kan een prognose worden berekend. Wat is het beleid < en >30%?
* Prognose <30%  Intra uterine inseminatie * Prognosis ≥ 30%expectant management
34
Welke behandelingen zijn er voor sub/infertiliteit?
* Natuurlijke conceptie/expecatief beleid * Chirurgisch * Ovulation inductie * Intra Uterine Inseminatie (IUI) * In vitrofertilisatie (IVF) * Intracytplasatische sperma (ICSI) * TESE-ICSI
35
Wat is IUI (intra-uteriene inseminatie)?
In de baarmoeder brengen van voorbewerkte zaadcellen van de partner.
36
Wat zijn de indicaties voor IUI?
- Enkelzijdige tubafactor - Milde mannelijke factor (verminderde zaadkwaliteit) - Milde endometriose graad I en II - Onverklaarde onvruchtbaarheid
37
Wat is de kans op bevruchting bij IUI?
Kans per cyclus is 10%, ongeveer 45% van de paren wordt zwanger met behandeling na 6x
38
Wat is IVF (in vitro fertilisatie)?
Zaadcellen en eicellen bij elkaar brengen: bevruchting in een petrischaaltje onder de microsoop
39
Wat zijn de indicaties voor IVF?
- Dubbelzijdige tubafactor - Sterk verminderde hoeveelheid zaadcellen - Ernstige endometriose - Onbegrepen onvruchtbaarheid (na 6x IUI)
40
Waarom wordt een GnRH agonist gegeven bij IVF?
om eigen cyclus te onderdrukken zodat er niet 2 eicellen ontstaan
41
Wat is de kans op slagen bij IVF?
Kans per cyclus IVF is 20-25% (wederom afhankelijk van leeftijd).
42
Wat zijn IVF/ICSI bijwerkingen/complicaties?
* Bijwerkingen hormoon stimulatie: hoofdpijn, slaperigheid, prikkelbaarheid * Complicatie hormoon stimulatie: ovarieel hyperstimulatie syndroom (OHSS) OHSS kenmerken : ascites, dyspnoe, buikpijn, en algehele malaise * Complicatie eicelpunctie: infectie, bloeding * Embryo transfer: meerling (<5%)
43
Wat zijn de latere effecten van IVF/ICSI?
NaIVF/ICS Iiets lager geboortegewicht (100g) * Gewichts verschillen neonaat obv type kweekmedium * Meer zwangerschapshypertensie (na cryo embryo in hormonaal ondersteunde cyclus versus geen ondersteuning) * Cave: onbekende lange termijn effecten
44
Wat is de ICSI (Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie) procedure?
1 zaadcel in eicel geinjecteerd in het IVF lab
45
Wat zijn indicaties voor ICSI?
* Zeer lage hoeveelheid zaadcellen (onvoldoende voor IVF) * Geen bevruchting bij IVF (fertilisatiefalen)
46