Magasjúkdómar fyrri hluti Flashcards

1
Q

Heterotopia

A

Meðfæddur sjúkdómur í maga
Hættulaust
Eðlilegur vefur á óeðlilegum stað
T.d. Pancreas heterotopia, brisvefur í maga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Pyloric stenosis

A

Meðfæddur sjúkdómur í maga
Algengara í kk
Nokkuð algengt
Algengara í sjúklingum með trisomy 18 og Turners

Orsök óþekkt
Ættgengt að hluta

Einkenni
Kröftur uppköst
Peristalsis sést utan á kvið
Fyrirferð

Veruleg hypertrophia á pylorus vöðva
Bjúgur og bólgufrumuíferð í mucosa og submucosa

Meðferð
Skera á vöðva til að víkka lumen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Magabólgur og magasár

Almennt

A
Frá vægum bólgum upp í djúp sár
Ójafnvægi milli árásarþátta og varnarþátta
Þættir sem skemma slímhúð
--Aukin sýra
--Aukið pepsín
--Aukið gallreflux
--Autoimmune þættir
--Helicobacter pylori
--Ischaemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Magabólgur og magasár

Sýruseyti

A

Sýra kemur frá parietal frumum
Proton pumpa dælir H+ út og K+ inn
Hindrar á þessa pumpu laga magasár
–Prótonpumpuhemlar

Á parietal frumum eru viðtakar fyrir örvandi og letjandi boð

  • -Endocrine: gastrín hvetur og somatostatin hamlar
  • -Taugaboð: Ach örvar
  • -Paracrine: Histamín frá mastfrumum hvetur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Magabólgur og magasár

Pepsín seytun

A

Chief frumur í fundus og corpus mynda pepsinogen I og II
Kirtlar í cardia og antrum og Brunners kirtlar mynda pepsinogen II
Pepsinogen I og II mynda pepsín
Pepsín getur brotið niður slímlag í maganum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Helicobacter pylori

A

G- íboginn stafur
Með flagella, getur synt í slímlagi
Myndar ureasa og lifir í lágu pH
Myndar ensím og exotoxin sem hafa skemmandi áhrif á epithel frumur
Finnst eingöngu í tengslum við magaslímhúð í mönnum

Rannsóknir sem sýna frá á H. pylori

  • -Sérlitanir á vefjasneiðum
  • -Ureasa indicator
  • -Urea breath test

60% algengi hjá 60 ára
Tenging við gastritis, magasár og krabbamein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Varnir slímhúðar

A
Slímlag og bíkarbónat
Gradiant frá pH 7 niður í pH 1-2
Háð:
--slímsecretion
--hraða niðurbrots slímsins
--magni HCO3- myndunar
--hraða penetrationar H+ jóna gegnum slímlagið
Prostaglandín eykur HCO3- myndun og verndar slímhúðina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Flokkun á magabólgum

A
Akút gastritis
Chronic gastritis
--Týpa A (autoimmune)
--Týpa B (bacterial)
--Týpa C (chemical)
--Aðrar sjaldgæfari gerðir
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Acute gastritis

A

Bráð bólga í magaslímhúð sem gengur yfir og slímhúð nær sér yfirleitt að fullu
Mikilvæg orsök magablæðingar

Orsakir
NSAIDs
Alkóhól
Reykingar
Chemotherapíu lyf
Uremia
System sýking
Stress ástand
Ischemia
Meinmynd
Aukin sýrusecretion
Minnkuð bíkarbónat myndun
Minnkað blóðflæði
Rof á vernandi slímlagi

Veldur bjúg, vascular congestion, erosion og blæðingum
Neutrophilar í epithel og lamina propria

Einkenni:
of lítil einkenni
kviðverkir, ógleði, uppköst, blæðingar
–haematemesis og melena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Krónískur gastritis

(mjög) almennt

A

Krónískar bólgubreytingar í slímhúð magans sem leiða til slímhúðaratrophiu og epithel frumu metaplasiu
Bakgrunnur fyrir magakrabbamein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Krónískur gastritis

Flokkun

A

Flokkað eftir orsök
Týpa A - autoimmune
Týpa B - H. pylori
Týpa C: - reflux gastritis (chemical)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Krónískur gastritis

Orsakir

A
Autoimmune
H. pylori
Reflux á galli
Geislun
Eitrun (alkóhól + tóbak)
Granulomatous bólga
Uremia
Amyloidosis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Krónískur gastritis

Histology og morphology

A

Histólógísk flokkun

1) Chronic superficial gastritis (CSG)
2) Athrophic gastritis (AG)
3) Lymphocytic gastritis (LG)

Morphología
Bólgufrumuíferð
--krónískar bólgufrumur
Misþétt bólga
--Aðallega í efri lögum í CSG 
--Um alla slímhúð í AG
--Neturophilar tákna activa bólgu
Intestinal metaplasia í AG
Lymphoid follicles (aðallega tengt H. pylori

Gastric atrophy er lokastig atrophísk gastritis

  • -Tap á magakirtlum –> intestinal kirtlar
  • -tengt magakrabbameini
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Krónískur gastritis

Týpa A

A
Aðallega í corpus
Lítil eða engin sýrumyndun
--aukið serum gastrín
--minnkuð seytun á pepsinogen
Anti parietalfrumu antibody
Líffærasérhæfður auto-immune sjúkdómur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Krónískur gastritis

Týpa B

A
Aðallega antrum eða antrum + corpus
Oft aukin sýra
Flestir með H. pylori
Eðlilegt eða aukið pepsinogen
Ekki anti parietalfrumu antibody
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Krónískur gastritis

Einkenni

A
Sumir eru einkennalausir
Ógleði + uppköst
Óljós magaóþægindi
Uppþemba
Pernicious anemia
Járnskorts-anemia

Menetrier’s disease?

17
Q
Peptic ulcer (Magasár)
Almennt
A

Oftast hringlaga defect í slímhúð þar sem sýra og pepsín í magasfa hafa áhrif
Getur gerst í efri meltingarvegi, frá vélinda að jejunum
Getur tengst Meckel’s diverticulum
Jafnvægi milli árásarþátta og varnarþátta raskast

Algengara í kk
Skeifugarnarsár eru algengari en magasár
Í maga eru sár við curv. minor við angulus
Í skeifugörn eru sár á fyrstu 1-2 cm á anterior eða posterior hlið
Í gastric ulcers eru minni varnir að valda vandræðum
Í duodenal ulcers eru sterkir árásarþættir að valda vandræðum

18
Q
Peptic ulcer (Magasár)
Flokkun
A

a) erosion
b) acute sár
c) krónískt sár

19
Q
Peptic ulcer (Magasár)
Erfða- og orsakaþættir
A

Erfðaþættir:
Blóðflokkur O
Eineggja tvíburar
HLA-B5

Zollinger-Ellison syndrome getur verið orsakaþáttur
–gastrín seytandi æxli í brisi

Þættir aðallega tengdir duodenal sárum:
Sterar
H. pylori sýking
Alkóhól skorpulifur
Uremia
COLD?
Hyperparathyroidismus
20
Q
Peptic ulcer (Magasár)
Morphologia
A

Macroscopískt

  • -Skörp mörk
  • -Hringlaga/oval
  • -Oftast bara eitt sár
  • -Oft um 2-4 cm
  • -Ekki upphækkaðir sárbarmar
  • -Sárbotn sléttur
  • -Harður botn
  • -Geislandi aðlæg slímhúð

Microscopískt

  • -Askanazy zones
  • —Exudar af fibrini + bólgufrumudebris
  • —Vefur með kjarnaleifum og mest acute bólgufrumum
  • —Bólginn græðsluvefur
  • —Fibrous bandvefur –> örvefur
  • -Aðlæg slímhúð er oft með krónískri og aktífri bólgu og regeneration í epitheli
21
Q
Peptic ulcer (Magasár)
Complicationir
A
Blæðing
Perforation
Penetration
Obstruction
Malignitet
22
Q
Peptic ulcer (Magasár)
Klínísk einkenni
A
Sumir eru einkennalausir
Seiðandi eða brennandi verkur í kvið
--verri á nóttunni
--1-3 klst eftir máltíðir
Matur og alkalísk efni slá á verk
Ógleði
Getur verið lífshættulegt