Les 2 Ethische kwesties Flashcards
Kenmerken van ethische dilemmas
- Complexe menselijke interactie
- Conflict van waarden
- Meerdere mogelijke opties om te handelen, waarvan geen enkele optimaal
- Op te lossen aan de hand van individuele waarden of maatschappelijke normen
Deontologische benadering van ethische kwesties
De actie is moreel goed opdat een bepaald aspect van de actie goed is, niet het gevolg
Bekende aanhanger deontologische benadering
Kant
Teleologische benadering
Gevolg maakt of een actie goed of fout is, het kijkt naar de exacte waarden. Het is wel moeilijk deze exacte waarden te bepalen
Bekende aanhanger Teleologische benadering
Bentham
Synoniem teleologische benadering
utilistische benadering
4 principes van de ethische gezondheidszorg
- Weldadigheid
- Niet schadelijkheid
- Gerechtigdheid
- Autonomie
Weldadigheid
We willen het beste voor de patient, dit is een van de belangrijkste principes
Niet schadelijkheid
Zo min mogelijk schade aan het zelf of aan andere toe brengen, dit is een van de belangrijkste principes
Gerechtigdheid
Er is meer hulp voor wie meer hulp nodig heeft, we handelen zonder vooroordelen
Autonomie
Mensen mogen zelf kiezen
Problemen met de 4 principes van de ethische gezondheidszorg
- Mentale ziekte kan autonomie in het gedrang brengen
- Soms moeten we een keuze maken die door de patient als schadelijk ervaren wordt
Specifieke belangrijke kwestisch in de forensische setting
- Bij een risicoevaluatie heb je het conflict tussen aannemen wat de patient zegt (verbale analyse) en wat het dossier zegt (actuariele analyse)
- De preventie van schade aan het zelf en anderen vs autonomie en vertrouwen
Risico’s voor integriteit
- High profile cases
- Samensmelting risico en kwetsbaarheid
- Vooroordelen voor bepaalde groepen
3 manieren van een onvrijwillige opname
- Inbewaringsstelling
- Rechterlijke machtiging
- Zelfbindingsmaatregel
Inbewaringsstelling
Mag max 3 dragen, is door de burgermeerster
Rechterlijke machtiging
Opsluiting door een rechter
Zelfbindingsmaatregel
Vooruitlopen op wanneer iemand niet meer wilsbekwaam is
Human rights act
Het recht om niet gemarteld te worden
Het recht op vrijheid
Het recht om niet gediscrimineerd te worden
Actus reus
Strafbare daad
Mens rea
Schuldige geest
Affermatieve verdediging
Iemand geeft toe iets gedaan te hebben, maar hier niet zelf goed over nagedacht te kunnen hebben. Erkent actus reus maar voert redenen tegen toerekeningsvatbaarheid
Moderne testen voor de insanity defense
- M’Naghten regel
- Model penal code test
- Psychose
- Nederlands open criterium
M’Naghten regel
Mentale ziekte/ defect + Onvermogen om te begrijpen dat de daad fout is/ de aard van de daad = niet schuldig
Als iemand met een mentale ziekte iemand neerschoot, en ze dachten dat er iemand achter ze aan zat door de ziekte worden ze niet veroordeeld
Kritiek op de M’Naghten regel
Focus op kennis in plaats van controle over het gedrag
Waar gebruiken ze met name de M’Naghten regel
Engeland, Wales en sommige VS-staten
Mode Penal Code test
Mentale ziekte leidt tot onvermogen om de onrechtvaardigheid van de daad te begrijpen
OF
Mentale ziekte leidt tot onvermogen om eigen gedrag te laten correleren met de vereisten van de wet
Waar gebruikten ze de Model Penal Code Test
Sommige VS staten, China en Duitsland
Psychose als insanity defense
Als er een psychose is, is iemand niet toerekeningsvatbaar
Wat was er in Noorwegen met psychose als insanity defense?
Breivik casus, moordenaar die hierdoor bijna vrij kwam
Kritiek op psychose als insanity defense
Er wordt niet benoemd wat de effecten van de psychose moeten zijn en het kijkt niet naar andere ziekten buiten psychoses
Nederlands open criterium
Je wordt ingeschat door een expert, die hiervoor heel veel ruimte voor beoordeling krijgt
Wat is de straf als je volgens het Nederlands Open Criterium toerekeningsvatbaar bent
Gevangenis
Wat is de straf als je volgens het Nederlands Open Criterium vermindert toerekeningsvatbaar bent
Gevangenis + TBS
Wat is de straf als je volgens het Nederlands Open Criterium compleet ontoerekeningsvatbaar bent
TBS
Historische testen van krankzinnigheid
- Wildebeest test
- Krankzinnige waanideen
- Test om capaciteit te testen om goed en fout te onderscheiden
Wildebeesttest
In de middeleeuwen. Als hij niet beter dan een wild beest weet wat hij aan het doen is is hij ontoerekeningsvatbaar
Wat is de bijdrage van de neurowetenschap voor de insanity defense?
Er kunnen hersenscans gedaan worden, maar deze zijn meestal niet heel zinvol. Alleen in uitzonderlijke gevallen voegt dit iets toe
Wat zijn de problemen met de beoordeling van de insanity defense
- Faking good
- Faking bad
- Je beoordeelt over een staat in het verleden. Je weet niet of de herinneringen kloppen of dat er drugs bij waren
