Lecture 6: Soc. cog meten in NPO: waarom? - Westerhof Flashcards
Wat is de huidige staat van neuropsychologisch onderzoek naar sociale cognitie?
Het wordt vaak verwaarloosd terwijl hersenaandoeningen vaak leiden tot veranderingen in sociaal gedraag
Wat voor tests worden nauwelijks toegepast terwijl dit wel belangrijk wordt gevonden door clinici? Waarom gebeurt dit?
Tests voor sociale cognitie:
-> Emotieherkenning, mentaliseren, alexithymie
Nauwelijks gedaan omdat sociale cognitie complex is en er minder wetenschappelijk onderzoek naar is gedaan
Wat zijn 2 voorbeelden van het waarnemen van sociaal relevante info?
Emotionele gezichtsuitdrukkingen + lichaamstaal
Wat zijn 2 voorbeelden van het begrijpen van gedachten en gevoelens van anderen?
Perspectiefname + empathie
Sociale cognitie is een afzonderlijk cognitief domein, maar met welke 3 cognitieve functies hangt het vaak samen?
Geheugen, aandacht, EF
Welke 2 externe factoren spelen een rol in hoe stoornissen in sociale cognitie zich uiten?
Omgevingsfactoren + sociale normen
Wat zijn 4 factoren die direct bijdragen aan zelfinzicht volgens het biopsychosociale model van McDonald?
- ToM
- Emotieherkenning
- Affectieve empathie
- Begrip voor sociale regels, attributie bias, moreel redeneren
Wat zijn volgens McDonald’s biopsychosociale model 4 biologische & neuropsychologische factoren die bijdragen aan ToM en uiteindelijk zelfinzicht?
- Cognitie
- Taal
- Visus
- Motorische vaardigheden
Wat zijn volgens McDonald’s biopsychosociale model 4 psychologische & omgevingsfactoren die bijdragen aan ToM en uiteindelijk zelfinzicht?
- Persoonlijkheid/temperament
- Eerdere ervaringen
- Socioculturele context
- Stemming
Waarom zou je sociale cognitie vaker willen meenemen in je neuropsychologisch onderzoek? (4)
- Uitgebreide netwerken in de hersenen zijn betrokken
- Komt voor bij verschillende hersenaandoeningen
- Mogelijke problemen kunnen leervermogen tijdens revalidatie beinvloeden
- Problemen kunnen sociale participatie na hersenletsel belemmeren
-> Daarom wordt gepleit om sociale cognitie als kerndomein op te nemen in NPO
Welke 3 onderdelen moet onderzoek naar sociale cognitie bevatten?
Integratie van:
1. Observaties
2. Gespreksgegevens met cliënt en naaste
3. Psychometrisch onderzoek (tests, vragenlijsten)
Wat zijn 6 red flags voor sociale cognitieproblemen?
- Relatieproblemen/verlies van contacten
- Gebrek aan inzicht in gedragsveranderingen
- Ontremd/impulsief gedrag
- Gebrek aan empathie
- Stemmingswisselingen
- Ongepast sociaal gedrag
Waarom is het belangrijk om met naasten te spreken in dit type NPO?
Vaak heeft de patient zelf geen inzicht in het veranderde gedrag. Naasten kunnen hier een veel beter inzicht in geven!
Wat zijn 2 goed genormeerde tests voor emotieherkenning?
- FEEST: Eckman 60 faces test
- Emotion recognition task (ERT)
Waarom is het goed om meerdere testen gebruiken voor het onderzoeken van sociale cognitie?
Je krijgt een completer inzicht
-> Want soms kunnen scores beinvloed worden door andere cognitieve stoornissen
Welke sociaal cognitieve functies zijn lastig om af te leiden uit huidige NPO tests? Waarom?
Hogere orde sociaal cognitieve functies, zoals ToM
-> Testen zijn niet goed genormeerd of niet ecologisch valide
Wat is decorumafname?
Geen aandacht voor persoonlijke verzorging
Welke 2 kanttekeningen zijn er voor interpretatie van neuropsychologische testen?
- Tests kunnen lager uitvallen door stoornissen in andere cognitieve domeinen
- Scores op tests geven niet altijd 1 op 1 weergave van dagelijks functioneren
Wat is de T-ScEmo?
Evidence based protocol voor het behandelen van stoornissen in sociale cognitie en emotieregulatie
Welke 3 aspecten verbetert T-ScEmo behandeling?
- Verbeteringen in ToM, emotieherkenning, empathie, sociale participatie
- Betere kwaliteit van partnerrelatie
- Betere kwaliteit van leven
Wat zijn de 4 stappen in de T-ScEmo behandeling voor sociale cognitie en emotieregulatiestoornissen?
- Psycho-educaties patient + naasten
Dan 3 behandelmodules:
2. Emotieherkenning
3. Perspectiefname + empathie
4. Sociaal gedrag (luisteren, beurtwisseling, vermijden van ongepast gedrag)
(let wel: deelname van naaste is essentieel)
Wat is voor nu het grootste probleem met sociale cognitie tests?
Er zijn tests en vragenlijsten, maar veel zijn niet goed genormeerd of niet ecologisch valide
Wat kan nu al in de klinische praktijk gedaan worden?
Veranderingen in sociale cognitie na hersenaandoeningen tijdig signaleren en bespreken
-> Meet dit met neuropsychologisch onderzoek!
