Inngangur og aðferðir

Question 1

Hjúkrunaferlið:

Answer 1

Ferli þar sem hjúkrunafræðingar safna saman og greina upplýsingar, m.a til að taka ákvörðun um hjúkrunarþörf viðkomandi sjúklings/skjólstæðings

Question 2

Hvað er líkamsmat?

Answer 2

Hlutlægt mat á ástand viðkomandi, eins og það birtist í hvert skipti

,,head-to-toe’’

Question 3

Í heilbrigðismati, hvern erum við að skoða og hvar?

Answer 3

• Aldraðir, fullorðnir, unglingar og börn
• Heilsugæsla, bráðadeild, endurhæfing, gjörgæsla, öldrunardeild o.s.frv.

Question 4

Hvenær ættu hjúkrunafræðingar að nota líkamsmat?

Answer 4

• Fyrsta mat (baseline)
• Verri líðan, versnandi ástand (breytingar)
• Andnauð (bráðar uppákomur)
• Lyfjagjöf, s.s áhrif þvagræsilyfja
• Inngrip, s.s æðaleggur, magasonda o.þ.h

Question 5

Líkamsmat - upplýsingasöfnun

Answer 5

• Hvenær byrjuðu einkennin?
• Hvar eru einkennin staðsett?
• Hvernig eru einkennin?
• þættir sem hafa áhrif á einkenni, bætir þau eða gerir verri?
• Hvað hefur sjúklingur gert við einkennum?
• Hvaða áhrif hafa einkennin á líf sjúklings?

Question 6

Hver eru lífsmörkin?

Answer 6

Hiti - púls - BÞ - ÖT - mettun - súrefnisgjöf - AVPU

• Aðrir þættir: verkur, þvagútsklinaður, næringarástand….

Question 7

Aðferðir heilsufarsmats / líkamsmats

Answer 7

Skoðun - þreifing - bank - hlustun

Question 8

Skoðun

Answer 8

Oftast það fyrsta í heilbrigðismati og varir í gegnum allt ferlið.
Gott að hafa í huga:
- Viðeigandi / fullnægjandi lýsing (húð)
- Kerfisbundin og vönduð skoðun
- Ræða niðurstöður við sjúkling / skjólstæðing

Question 9

Þreifing

Answer 9

Hendur og fingur notaðir til þess að afla upplýsinga um líkamsástand.
Gott að hafa í huga:
- Stuttar neglur
- Byrja mjúklega
- Nota viðeigandi hluta handar við þreifingu
- Varast að þreifa of djúpt

Question 10

Bank

Answer 10

Felur í sér tilfærslu á hljóði / titringi. Hljóðbylgjur myndast við bank og til verður bankhljóð.
Tónhæð tengist m.a þéttleika undirliggjandi vef.

Question 11

Beint bank

Answer 11

Fingur beint á líkama

Question 12

Óbeint bank

Answer 12

Fingur virka eins og ,,hamar’’ á annan hlut, t.d hina höndina

Question 13

Hljóð sem myndast við bank

Answer 13

• Hyperresonance = mjög hávært tómahljóð
• Resonance = holhljóð
• Tympany = trommuhljóð
• Dullness = lágvært djúpt hljóð
• Flatness = flatt hljóð

Question 14

Hlustun

Answer 14

Gott að hafa í huga:
- yfirleitt síðast í skoðun
- Hlustunarpípa sett á húðina
- Hlustað eftir eðli hljóðs
- Hlustað á eitt hljóð í einu

Question 15

Snellen kort

Answer 15

• Skoðar fjarsýni (screening)
• stöðluð leturstærð og númer sem gefur til kynna sjónskerpu í 20 feta fjarlægð
• Einstaklingur les upp minnstu stafina sem hann sér
• Skráð sem hlutfall (dæmi 20/20 er talin full sjón)
• því hærri sem nefnari er því verri sjón.