Fyrsta hjálp - skoðun og mat - bráð veikindi

Question 1

Hvað er sykursýki?

Answer 1

Það er sjúkdómur þar sem vinnsla líkamans á sykri fer úr skorðum.
Ef sykursjúkur einstaklingur er með of lágan BS þá er ástæða til að hafa hraðann á; ástandið getur verið lífshættulegt.

Question 2

Hjá hverjum er insúlínháð sykursýki algengari hjá? en insúlínÓháð ?

Answer 2

• Insúlínháð: Algengara hjá ungu fólki og börnum
• InsúlínÓHÁÐ: algengara hjá eldra fólki

Question 3

Hver eru einkenni sykurfalls hjá sykursjúkum? og í hvaða röð koma þau?

Answer 3

1. Hungurtilfinning, höfuðverkur, sviti
2. kvíði, skjálfti
3. Stjórnlaus hegðun, áþekk ölvun
4. meðvitundarleysi
5. Flog

Question 4

Hver eru einkenni flogs?

Answer 4

• Óreglulegur andardráttur eða engin öndun
• Augun velta upp á við svo sér í hvítuna
• Stífur líkami og skyndilegur vöðvasamdráttur
• þreyta eða skert áttun eftir flog
• skert viðbrögð við áreiti
• þvag- og eða hægðarmissir
• óraunveruleikatilfinnig, ofskynjanir

Question 5

Hvenær skal hringja í 112 þegar einstaklingur fær flog?

Answer 5

• Ef hann hefur ekki fengið flog áður
• Er með sykursýki eða hefur slasað sig og þarf aðhlynningu
• Flogið hættir ekki eða varir lengur en í 2 mín
• Fær endurtekið flogakast
• Kemur ekki aftur til meðvitundar
• Er með önnur lífhættuleg einkenni

Question 6

Hver eru einkenni hitakrampa? og hverjar eru afleiðingar?

Answer 6

• Skyndilegur stjórnlaus vöðvakrampi
• Getur staðið yfir í nokkrar mín
• Sótthiti

Afleiðingar: hitakrampar eru afleiðing mikillar örvunar á heila

Question 7

Hver eru einkenni eitrunar?

Answer 7

• Magakrampi
• Höfuðverkur
• Uppköst eða ógleði
• Krampi
• Máttleysi
• Skert meðvitund, meðvitundarleysi
• Öndunarerfiðleikar

Question 8

Blóðrás - einkenni eitrunar

Answer 8

púls hraður / hægur, húðlitur, hjársláttaróregla

Question 9

Öndun - einkenni eitrunar

Answer 9

Öndun hröð / hæg, öndunarerfiðleikar

Question 10

Meðvitund - einkenni eitrunar

Answer 10

Rugl, höfuðverkur, krampi, lömun

Question 11

Skynjun - einkenni eitrunar

Answer 11

Heyrir og/eða sér illa

Question 12

Meltingarfæri - einkenni eitrunar

Answer 12

Verkir, ógleði, magakrampi, brunatilfinning

Question 13

Hvað er kolsýringur CO? Og hverju ræðst alvarleiki þess eitrunar af?

Answer 13

• Lofttgund sem verður til við bruna efna s.s olíu, gas eða kola
• Er litlaus, lyktarlaus og bragðlaus
• Alvarleiki eitrunar ræðst af magni CO í rýminu, hversu lengi einstaklingur hefur dvalið þar og fjöldi rauðra blóðkorna sem hafa mettast af CO

Question 14

Einkenni kolsýrings eitrunar?

Answer 14

• Höfuðverkur
• Sjóleiki, máttleysi og þreyta
• Ógleði og uppköst
• Svimi
• Roði
• Meðvitundarleysi eða dauði

Question 15

Hver eru einkenni ofþornunar?

Answer 15

• Föl og þurr húð
• þurr munnur og tunga
• þreyta og slappleiki
• Minnkuð þvaglát
• Magaverkir

Question 16

Hverjir eru í mestri hættu á að ofþorna?

Answer 16

ungabörn, börn, eldra fólk og sjúklingar

Question 17

Hver er algengasta ástæða ofþornunar?

Answer 17

Meltingartruflanir

• ógleði
• uppköst
• niðurgangur
• magaverkir
• hiti

Question 18

Hver eru einkenni sýklasóttar / blóðeitrunar?

Answer 18

• Óeðlilegur líkamshiti, hár eða lágur
• heit eða köld húð / útbrot
• Mikill slappleiki, meiri en með flensu
• Rugl, óráð og skert meðvitund, hrollur
• Hraður hjartsláttur
• Hröð öndun