Inne aparaty Flashcards
Rodzaje wyciągów zewnątrzustnych:
- wysoki – ciemieniowo potyliczny
- prosty – kombinowany
- niski – karkowy
Headgear - budowa:
• Wewnętrzny łuk – drut twardy 1,15 mm – biegnie wzdłuż pow wargowej zębów szczęki w oddaleniu od zębów 3-4 mm, z przodu odstęp jest 1-2 mm większy
→ Z tyłu łuk wchodzi do specjalnych okrągłych rurek na zamkach na pierścieniach na powierzchni policzkowej 6
→ przed wejściem do rurek pętle „u” lub bagnetowe co
umożliwia kontrole długości łuku wewnętrznego i
zapobiega jego ślizganiu
• Zewnętrzny łuk - drut 1,5 mm – jest lutowany lub punktowany laserowo w linii pośrodkowej z wewnętrznym, biegnie wzdłuż krzywizny policzków, nieco oddalony od nich
→ Kończy się zagięciem –zaczep dla siły zewnątrzustnej
→ Ramiona łuku zewnętrznego – odgięte do góry lub dołu
→ Długość i angulacja zew. ramion modyfikują kierunek siły nadany przez część głowową aparatu
→ Przy swobodnym ułożeniu warg – wyciąg zewustny powinien być dokładnie w środku szpary ust, nie urażając kątów ust
• Element głowowy - czepiec na głowie / opaska na kark
→ oparcie na głowie nadaje kierunek wytworzonej sile
• Źródło siły zewnątrzustnej - elementy sprężyste / elastyczne rozpięte między łukiem zewnętrznym a częścią głowową aparatu
→ Siła ta przyłożona jest bezpośrednio do 6, na której jest zacementowany pierścień
→ Można też stosować z aparatem ruchomym (szyna
akrylowa, płyta aktywna, aparat dwuszczękowy – rurka jest wtedy umocowana do danego aparatu
Headgear - działanie i stosowane siły:
• Bardzo ważna jest kontrola kierunku i wielkości sił, ze względu na znaczenie położenia pionowego i sagitalnego 6 górnych dla formy zgryzu
• Działanie ortodontycznie – 150-350g na stronę
• Działanie ortopedyczne – aparat w okresie wzrostu
→ siły 350-450g na stronę
→ trzeba obciążyć większą ilość zębów (np. połączenie z aparatem ruchomym)
- Czas noszenia aparatu – 12-16h na dobę (przeciętnie nawet dobrze współpracujący pacjenci noszą 10-12h)
- Uwaga na zmiany w pionowej pozycji trzonowców – niepożądane ruchy mogą zmienić efekt leczenia w zależności od anterio / posteriorotacji żuchwy
Headgear - zastosowanie:
- Działanie ortopedycznie na szwy w okresie wzrostu - hamuje wzrost szczęki w kierunku sagitalnym i wertykalnym → prognacja szczęki, nadmierny jej pionowy wzrost, II klasie szkieletowa
- Zwiększenie zakotwienia umożliwiające przeprowadzenie przesunięć zębowych – zwłaszcza dystalizacji kłów i segmentu przedniego → Dzieje się to przez odprowadzenie przeciwsiły powstałej dzięki wyciągom wewnątrzszczękowym i międzyszczękowym lub łukom kontrakcyjnym
- W łuku dolnym → do cofania segmentu przedniego w szczęce
- Dzięki technice ślizgowej i wyciągom międzyszczękowym II klasy
- Zahamowanie mezjalizacji trzonowców górnych lub dystalizacja obustronna / jednostronna trzonowców górnych
Headgear - co możemy nim kontrolować?
- Odległości międzytrzonowcowej (ekspansja, rzadziej kompresja)
- Korektę rotacji (wbudowane toe-in, radziej toe-out)
- Korektę przechyleń koron (wbudowane tip-back)
- Ruchy w płaszczyźnie wertykalnej – intruzja/ ekstruzja - wpływa to na wielkość nagryzu pionowego
Wyciąg szyjny - p/wskazania:
- Mały overbite
- Kontakt tete-a-tete
- Zgryz otwarty
- Posteriorotacja
→ wskazany wyciąg wysoki
Wyciąg szyjny - działanie i zastosowanie:
- Stosuje się w anteriorotacji żuchwy u rosnących dzieci, by wykorzystać pionową komponentę powodującą ekstruzję
- Powoduje to wzrost kąta między podstawami kostnymi i spłyca nagryz zębów siecznych
- Towarzysząca rotacja – jej wielkość zależy od odległości siły od centrum oporu szczęki
Dystalizacja trzonowców za pomocą HG:
• Jednostronna – odgięcie ramienia zewnętrznego bardziej na zewnątrz lub utrzymanie dłuższego ramienia po stronie dystalizowanego zęba trzonowego
• „czysta” dystalizacja – stosuje się wyciąg kombinowany oraz krótsze i odgięte do góry ramiona zew. – w rzeczywistości trudna do osiągnięcia
• Dystalizacji często towarzyszą przechylenia, rotacje i
intruzja/ekstruzja tych zębów
Jakim przechyleniom ulegają zęby w zależności od stosunku linii ciągu do centrum oporu zęba w HG?
Centrum oporu zęba na linii działania siły wyznaczonej przez haczyk ramienia zewnętrznego i przez miejsce odprowadzenia na części głowowej aparatu → liniowe przesunięcie zęba wzdłuż linii ciągu
Centrum oporu poza powyższą linią -> powstaje moment obrotowy
• Ponad linią → przechylenie korony do tyłu
• Pod linią → przechylenie korzenia do tyłu
Maska twarzowa - budowa:
- Podpórka bródkowa
- Nakładka czołowa
- Pionowa druciana ramka łącząca podpórkę i nakładkę
- Na wysokości szpary ust pozioma poprzeczka – do zaczepiania wyciągów elastycznych
- Wyciągi zaczepia się do różnych aparatów ruchomych/stałych
- Wodzidło – najczęściej w podpórce bródkowej
Maska twarzowa - zastosowanie:
- Rodzaj wyciągu zewnątrzustnego do wysuwania szczęki (reverse Headgear) → przodozgryz rzekomy, rozszczepy, tendencja do III kl (niedorozwój szczęki)
- Najlepiej we wczesnym uzębieniu mieszanym
- Siły do 400g na stronę w działaniu tylko na zęby
- Siły do 800g na stronę w działaniu na całą szczękę
- Czas noszenia: 12-14h ale najlepiej jak najdłuższy
- Oparcie maski na bródce – działa podobnie jak proca bródkowa → hamuje doprzedni wzrost żuchwy
Maska twarzowa - wady:
zbyt długie stosowanie i zbyt duża siła → traumatyczne działanie na SSŻ
by temu zapobiec - istnieje maska z podpórką na łukach jarzmowych = maska suborbitalna
Maska twarzowa - z jakimi aparatami?
- Płyta aktywna górna
- Quad-Helix
- Aparat do rozszerzania szwu podniebiennego
- Aparat stały
Zastosowanie wodzidła w masce twarzowej:
• lepsze dopasowanie maski to kształtu twarzy
• dynamiczny ruch żuchwy
• zmiana kąta przyłożenia siły wyciągów elastycznych
• większy komfort noszenia i możliwość opuszczania i
unoszenia żuchwy
Płytki termoformowalne - zalety:
- Praktycznie niewidoczne
- Małe rozmiary aparatów
- Niski koszt wykonania
- Duża wytrzymałośd materiału
- Nie przeszkadzają w mowie i innych funkcjach
- Utrzymanie bez klamer
- Doskonała adaptacja
Płytki termoformowalne - stosowanie i działanie:
- Muszą być stale noszone – stosujemy u dorosłych lub młodych ale z silną motywacją
- W czasie leczenia modyfikuje się aparat by móc ustawiać odpowiednio zęby przez odpowiednie korekty
- Korekty we wszystkich płaszczyznach, ale w ograniczonym zakresie
- Czas noszenia jednego aparatu – 6 miesięcy
Płytki termoformowalne - budowa:
- Przejrzyste płytki różnej grubości i różnej wytrzymałości
* Płytki pokryte są cienką folią - ochrona przed porysowaniem – zdejmuje się je przed termiczną obróbką
Płytki termoformowalne - wykonanie:
• Wyciski: masa silikonowa (też alginaty ale szybko odlać)
• Gips – doskonałej jakości → naklada się go od tyłu na wycisk, warstwami, na wstrząsarce (brak pęcherzy powietrza)
• Różne typy modeli, zależnie od planu leczenia
1- przedni segment
2- pełen łuk
3- pełen łuk z pow. podniebiennymi i językowymi
• Usuwa się artefakty, podcięcia i obcina model 5mm pod brzegiem dziąsła równolegle do podłogi, model nie może być wyższy niż 2cm, bo się plastik rozciągnie i będzie zbyt cienki
• Termoformowanie płytek – metoda ciśnieniowa lub próżniowa
• Łączenie płytek z akrylem (ideal cleare) – chemiczne i mechaniczne
• Opracowanie brzegów aparatu kamieniami, polerowanie
• W artykulatorze / jamie ustnej kalką oznacza się miejsca podnoszące zwarcie i usuwa się z nich masę aż do powstania otworów z przebicia
Rodzaje stosowanych płytek termoformowalnych:
- Bardziej plastyczna, wygodniejsza, ale wolniej uzyskuje się dobre wyniki
- Sztywniejsza, wytrzymała, idealnie przejrzysta – trudniejsza w adaptacji
Plastikowy retainer Sheridana - zalecenia do noszenia:
- Powinien być noszony całą dobę po zdjęciu aparatu stałego
* Po 2/ 3 dniach powinien być noszony 8h (noc)
Warunki by leczyć aparatem Sheridana:
miejsce, siła, czas
Metody leczenia aparatem Sheridana:
a. Podstawowa metoda
• Przed formowaniem płyty – dołek w modelu 1mm w
miejscu wymaganego nacisku
• Wycinamy w tworzywie okienko – stworzenie miejsca dla przesuwanego zęba
b. Następna metoda:
• Przyklejenie 1mm warstwę kompozytu do zęba,
spychającą go we właściwe miejsce
Kleszcze Hilliarda - zastosowanie:
do termoformowalnych płyt - rozgrzanymi czubkami formuje się małe fałdki, bez potrzeby wymiany aparatu → właściwe ich użycie pozwala na uzyskanie ruchu zębów we wszystkich kierunkach, w ograniczonym zakresie
Szyny termoformowane - zasady leczenia:
- Zęby na modelach (wirtualnych, zwykłych) nieznacznie przesuwamy ok 0,2 mm → cienka szyna (0,4-1,0 mm) wykonana na takim modelu daje się założyć na zęby i wywiera na nie działanie ortodontyczne
- aby zwiększyć zakres przesunięcia → wymieniamy szynę na nową z większą zmianą pozycji w stosunku do wyjściowej
- Nakładki nosi się 22h/ dobę (ściąganie do jedzenia, czyszczenia)
System Invisalign:
- Skan 3D zębów pacjenta / wycisk silikonowy
- Przestawienie zębów na modelach cyfrowych
- Projektowanie zaczepów → wspomagają zmianę pozycji zębów
- Stereolitograficzna produkcja modeli pośrednich etapów leczenia
- Wytłaczanie szyn na modelach (od razu wszystkie, na całe leczenie)
System Clear Aligner:
- Pomiary przesunięć i przestawianie zębów na modelach gipsowych
- Kolejne nakładki wymagają kolejnych wycisków
System Accu Smile:
skan 3D wycisku lub wewnątrzustny powtarzant przy każdej nakladce
System Fantasmino:
- Szyny z polichlorku winylu
- Zaczepy z kompozytu, sprężyny z beta-tytanu lub drutu australijskiego do wspomagania rotacji lub nachylenia zębów
- Druciany łuk wargowy / haczyki z drutu – w razie potrzeby
Charakter leczenia nakładkami:
• Ekstruzje, intruzje, rotacje – trudne do uzyskania bez specjalnych zaczepów z kompozytu
• Zaczepy projektowane z uwzględnieniem szerokości, osi długiej i kształtu zęba, ich pozycja ustalana jest w sposób pozwalający na uzyskanie skutecznych sił
• Zaczepy: elipsoidalne, czworokątne, skośnie ścięte
• Przesunięcie osiowe (równoległe) – bardzo trudno uzyskać (nawet z pomocą zaczepów)
• Korekta przebiegu osi długiej korzenia – niemal niemożliwa
x W każdym przypadku ustawienie zębów na modelach gipsowych lub cyfrowych według planu leczenia lekarza przeprowadza lekarz lub technik
