❌Badanie pacjenta Flashcards
Od czego powinna rozpocząć się ocena każdego przypadku klinicznego?
od wywiadu (anamezy)
Co pozwalają ustalić dane z wywiadu?
przyczynę rozwoju nieprawidłowości
Dlaczego ustalenie przyczyny rozwoju nieprawidłowości jest ważne?
• wczesna eliminacja czynników przyczynowych zapobiega dalszemu rozwojowi anomalii
• warunkuje podjęcie właściwej terapii
• daje większe szanse na skuteczność terapii i stabilizację wyników
Dane z jakich wywiadów składają się na historię choroby pacjenta?
wywiadu rodzinnego i osobniczego
Jakich informacji dostarcza wywiad rodzinny?
o wadach zgryzu i nieprawidłowościach zębowych występujących w rodzinie (pozytywny wywiad rodzinny może sugerować dziedziczny charakter wady)
Jakie wady mogą być dziedziczne?
• progenia, nadzgryz, zgryz głęboki całkowity, niektóre postacie tyłozgryzów, protruzja dwuszczękowa i szkieletowy zgryz otwarty (większość dominująco)
• rozszczepy podniebienia i warg (głównie recesywnie)
• nadliczbowość, niedoliczbowość, diastema, mikrodoncja i makrodoncja
Jakich informacji dostarcza wywiad osobniczy?
o kolejnych okresach rozwoju dziecka i ewentualnych czynnikach działających w poszczególnych z nich
Jakie okresy rozwoju dziecka wyszczególniamy w wywiadzie osobniczym?
prenatalny, okołoporodowy i postnatalny
Jakie czynniki w rozwoju prenatalnym mogą wpływać na rozwój wad uzębienia?
• nieprawidłowe ułożenie w łonie matki lub zewnętrzny uraz mechaniczny
• substancje teratogenne
• niedobory witaminowe
• choroby wirusowe i pierwotniakowe przebyte przez matkę do 3. miesiąca ciąży
W jakim okresie nieprawidłowe ułożenie w łonie matki lub zewnętrzny uraz mechaniczny, któremu uległa ciężarna mają szczególnie duży wpływ na płód?
w pierwszych dwóch miesiącach
Jakie czynniki działające w okresie prenatalnym mogą prowadzić do rozwoju rozszczepu?
A. substancje teratogenne:
• używki (nikotyna, alkohol)
• metale (rtęć, ołów)
• leki (talitomid, sulfonamidy)
• promieniowanie rentgenowskie, jonizujące, ultrafioletowe
B. niedobory witaminowe (A, B2)
Niedobory których witamin prowadzą do rozwoju nieprawidłowości u płodu? Jakie nieprawidłowości mogą wywołać niedobory witaminowe?
• A i B2 → rozszczepy
• D → krzywica (już u płodu może dawać objawy)
• zaburzenia w budowie tkanek twardych zębów
Jakie czynniki mogą prowadzić do niedoborów witaminowych u ciężarnej?
• niedożywienie
• jednostajna dieta
• uporczywe wymioty
Do jakich zaburzeń mogą prowadzić choroby wirusowe przebyte przez ciężarną?
zaburzenia rozwoju i wzrostu czaszki, szczególnie rozszczep szczęki
Jakie choroby wirusowe są szczególnie niebezpieczne dla zaburzeń rozwojowych płodu?
• różyczka
• grypa
• odra
• ospa wietrzna
• opryszczka
• półpasiec
Jakie choroby pierwotniakowe są szczególnie niebezpieczne dla zaburzeń rozwojowych płodu?
• toksoplazmoza
• listerioza
Jakie informacje dotyczące okresu okołoporodowego dziecka są dla nas istotne?
• czy nastąpił o czasie
• czy odbył się drogami natury czy przez cesarskie cięcie
• masa urodzeniowa i wzrost noworodka
• czy przy porodzie były używane kleszcze
Czego dotyczy wywiad okołoporodowy?
informacje odnoszące się do porodu
W jakich przypadkach przy porodzie są używane kleszcze?
wadliwa pozycja płodu i zagrażająca zamartwica wewnątrzmaciczna płodu
Do czego może prowadzić użycie kleszczy podczas porodu?
uszkodzenie SSŻ, ośrodków wzrostowych żuchwy i nerwu twarzowego → ankyloza SSŻ i późniejsze zahamowanie wzrostu żuchwy
Jakie informacje dotyczące okresu postnatalnego są dla nas istotne?
ogólny rozwój dziecka, zarówno fizyczny jak i psychoruchowy:
• kiedy dziecko zaczęło mówić i chodzić
• kiedy wyrzynały się zęby mleczne i stałe
• intensywność próchnicy
• przedwczesna utrata zębów mlecznych lub stałych (kiedy to nastąpiło)
• dysfunkcje (układanie niemowlęcia do snu, pozycja podczas karmienia, czas trwania karmienia, karmienie naturalne / sztuczne, sposoby odżywiania w późniejszych okresach życia)
• skład pożywienia, jego konsystencja, czas przechodzenia do karmienia łyżeczką i wdrażania pokarmów stałych, zmuszających do rozwijania czynności żucia
• tor oddychania, sposób połykania, ewentualnie nieprawidłowości wymowy
• czy dziecko śpi z zamkniętymi ustami?
• obecność parafunkcji (ssanie smoczka, warg, języka, przygryzanie warg, policzków, obgryzanie paznokci i ołówków, zgrzytanie zębami lub nawykowe podpieranie żuchwy)
• informacje ogólnomedyczne (krzywica, alergia, częste infekcje górnych dróg oddechowych, skrzywienia przegrody nosa, adenotomie i tonsilektomie, wady postawy, kręcz szyi, choroby reumatyczne, choroby tkanki łącznej, padaczka, choroby krwi i serca)
• stan psychiczny dziecka (nadpobudliwość wymaga dłuższego okresu przygotowawczego przed leczeniem)
• gra na instrumentach (skrzypce, klarnet), rodzaj uprawianego sportu, ewentualne urazy mechaniczne przebyte w dzieciństwie
Trichion (Tr) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny
• w górnej części czoła na granicy skóry owłosionej
Ophryon (On) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny
• górna linia brwi
Glabella (G) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny i kostny
• najbardziej wysunięty do przodu, leżący w dolnej części czoła pomiędzy łukami brwiowymi
Nasion (N) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny i kostny
• s: w największym zagłębieniu nosowo-czołowym, k: na szwie nosowo-czołowym
Spina nasalis anterior (Sp) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• kostny
• na wierzchołku kolca nosowego przedniego
Subnasale (Sn) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny
• na przejściu skórnej przegrody nosa w wargę górną
Subspinale (Ss) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
= punkt A wg Downsa
• nieparzysty
• kostny
• w największym zagłębieniu wyrostka zębodołowego szczęki pod spina nasalis anterior
Punkt A wg Downsa - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
= subspinale
• nieparzysty
• kostny
• w największym zagłębieniu wyrostka zębodołowego szczęki pod spina nasalis anterior
Labrale superius (Ls) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny
• na granicy skóry i czerwieni wargi górnej
Prosthion (Pr) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• dziąsłowy i kostny
• najniżej na krawędzi wyrostka zębodołowego szczęki pomiędzy zębami siecznymi przyśrodkowymi
Incision superius (Is) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• zębowy
• brzegi sieczne siekaczy przyśrodkowych górnych
Stomion (St) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny
• styk czerwieni obu warg
Incision inferius (Ii) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• zębowy
• brzegi sieczne siekaczy przyśrodkowych dolnych
Labrale inferius (Li) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny
• na granicy skóry i czerwieni wargi dolnej
Infradentale (Id) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• dziąsłowy i kostny
• najwyższa krawędź części zębodołowej żuchwy pomiędzy siekaczami przyśrodkowymi
Supramentale (Sm) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
= punkt B wg Downsa
• nieparzysty
• kostny
• w największym zagłębieniu części zębodołowej żuchwy, gdy profil bródki nie jest wklęsły, oznacza się go jako styczny do linii wyprowadzanej z punktu nasion
Punkt B wg Downsa - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
= supramentale
• nieparzysty
• kostny
• w największym zagłębieniu części zębodołowej żuchwy, gdy profil bródki nie jest wklęsły, oznacza się go jako styczny do linii wyprowadzanej z punktu nasion
Pogonion (Pg) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny i kostny
• najbardziej doprzednio na krzywiźnie bródki
Gnathion (Gn) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny i kostny
• najbardziej do dołu na krzywiźnie bródki
Opistocranion (Op) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny i kostny
• ku tyłowi i dołowi na kości potylicznej
Orbitale (Or) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• parzysty
• skórny i kostny
• w miejscu przecięcia się linii opuszczonych ze środka źrenic patrzących w dal z dolnymi brzegami oczodołów
Porion (Po) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• parzysty
• kostny
• na górnych brzegach otworów słuchowych zewnętrznych
Zygion (Zy) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• parzysty
• skórny i kostny
• najbardziej bocznie na łukach jarzmowych
Sella turcica (Se) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• “kostny”
• na środku linii łączącej przedni guzek siodła tureckiego z górną krawędzią grzbietu
Menton (Me) - parzysty / nieparzysty; skórny / kostny; gdzie leży?
• nieparzysty
• skórny i kostny
• na dolnej krawędzi bródki, miejsce przecięcia tej płaszczyzny z zarysem spojenia żuchwy (on jest chyba po prostu najbardziej do dołu i do tyłu na krzywiźnie bródki)