Hoofdstuk 3: Vertering Flashcards
Wat is de taak van de spijsverteringsorganen?
De spijsverteringsorganen hebben tot taak om het opgenomen voedsel zodanig tebewerken dat de in het voedsel aanwezige grote moleculen van de koolhydraten,eiwitten en vetten dmv enzymen worden gesplitst (verteerd) in hun bouwstenen.
Via de darmwand moet vervolgens het verteerde voedsel worden opgenomen in hetbloed en de lymfevaten (= resorptie).
Tenslotte heeft het verteringskanaal tot taak om de onverteerbare en onverteerdevoedselresten via de dikke darm uit het darmkanaal te verwijderen (= defecatie)
Hoe wordt de energie in ons lichaam verdeeld?
- 70% van de energie wordt gebruikt voor allerlei processen om ons in leven tehouden.
- 20% voor dagelijkse activiteiten
- 10% voor het verteren van voedsel
Noem de 4 hoofdorganen waar voedsel doorheen gaat
- Mond - Mouth
- Maag - Stomach
- Dunne darm - Small intestine
- Dikke darm - Large intestine
Klopt het dat je bepaalde voedingsmiddelen beter niet tegelijk kunt eten ivm despijsvertering?
Nee. Het spijsverteringskanaal is er juist op gebouwd om verschillende soortennutriënten tegelijkertijd te verwerken: elke cel in de dunne darm heeft een eigenspecialisatie. Sommige nutriënten kunnen de opname van elkaar juist versterken(tevens zijn er voedingsstoffen die elkaars opname afremmen).
Noem de 3 hulporganen die het spijsverteringsproces ondersteunen
- Lever - liver
- Galblaas - gallbladder
- Alvleesklier - pancreas
Wat is osmose?
De verplaatsing van een vloeistof door het celmembraan in of uit de cel.
Beschrijf de functies van maagzuur en leg uit wat een lage en een hoge pHbetekent wat de zuurgraad betreft
Het zuur werkt ten eerste om eiwitten in stukken te breken. De hoge zuurgraad vande maag voorkomt groei van bacteriën en dood de meeste bacteriën die met hetvoedsel het lichaam binnen komen.
De pH geeft een de zuur of alkaline graad van een stof aan. Hoe lager de pH, hoehoger de H+-ionen concentratie, hoe sterker het zuur.
Geef aan hoe de zuurgraad in het maag‐darmkanaal van mondholte tot rectumverandert, en hoe deze zuurgraad de vertering beïnvloedt
In de mond is het speeksel pH neutraal, tot in de maag. Daar scheiden demaagklieren maagsappen uit, een mix van water, enzymen, en zoutzuur. De maagenzymen werken het beste in de sterk zure omgeving van de maag, maar despeeksel enzymen overleven het hier niet. De vertering van koolhydraten zwakt af, ende speeksel enzymen veranderen in andere eiwitten. Als de spijsbrij de dunne darmbereikt, komt er pancreassap bij. Dit sap bevat zowel enzymen die op de 3 energie-gevende nutriënten werken, als natrium-bicarbonaat, een basische stof die het zuremaagsap neutraliseert. Vanaf hier blijft de spijsbrij neutraal of licht basisch.
Beschrijf de rol van gal
Gal emulsifeert vet zodat de enzymen erbij kunnen om het af te breken
Leg uit waar in het spijsverteringskanaal de vertering van koolhydraten, eiwittenen vetten plaatsvindt, en welke enzymen hierbij betrokken zijn
In de mond vind weinig vertering plaats. Vertering van koolhydraat komt op gang doorhet speekselenzym.
In de maag gaat de vertering in eerste instantie nog even door, tot het maagzuur hetspeekselenzym de-activeert en de vertering van koolhydraat stil legt. Eiwitten rollenuit in het zuur waardoor ze beschikbaar worden voor de protease maagenzymen diebeginnen met het verteren van de eiwitten.
In de dunnen darm vind verdere vertering van de nutriënten plaats. De pancreas- endunne darm lipasen beginnen met het afbreken van vet in kleinere stukjes.
Benoem de verschillende onderdelen van het spijsverteringskanaal van mondtot anus, en beschrijf de kerntaak van elk onderdeel
Mond: voor het fijnmalen en mixen van het voedsel met speeksel
Slokdarm: tube waardoor het eten van de mond naar de maag reist
Maag: gespierde elastische zak die het voedsel maalt, roert en mixt to een vloeibaremassa. Zuur, enzymen en vloeistoffen worden hier toegevoegd waardoor spijsbrijwordt gevormd.
Dunne darm: hier worden enzymen afgegeven die de energie-gevende nutriëntenverteren tot kleinere nutriënten deeltjes; de cellen in de wand absorberen nutriëntennaar het bloed en de lymph.
Dikke darm: absorbeert water en mineralen; laat afvalproducten (vezels, bacteriën enniet geabsorbeerde nutriënten) door naar de endeldarm.
Geef aan hoe peristaltische bewegingen tot stand komen en wat het belanghiervan is voor de spijsvertering
Het gehele spijsverteringskanaal is omringd met ringvormige spieren. De spierenworden weer omgeven door lange spieren. Wanneer de ringen aanspannen en delange spieren ontspannen, wordt het kanaal samengeknepen. Wanner de ringenontspannen en de lange spieren aanspannen, verwijdert het kanaal zich. Dezebeweging, de peristaltische beweging, gebeurt de hele tijd en zorgt dat het voedselzich door het spijsverteringskanaal beweegt.
Wat is de rol van sluitspieren (sphincters)?
Sluitspieren openen en sluiten periodiek. Zij zorgen ervoor dat de inhoud van hetspijsverteringskanaal op een gecontroleerde manier voortbeweegt.
Leg uit wat enzymen zijn en welke rol ze spelen in de spijsvertering
Een enzym is een eiwit die een chemische reactie versnelt, een katalysator: hetcreëren van een molecuul, afbreken van een molecuul, herschikken van een molecuulof het vervangen van delen van een molecuul.
Verteringsenzymen: eiwitten die voorkomen in verteringssappen en inwerken op hetvoedsel om te zorgen dat het word afgebroken in simpelere structuren.
Geef aan welke enzymen er worden geproduceerd door de speekselklier, demaag, de pancreas, de lever en de dunne darm
Speekselklier: speeksel enzym begint met het verteren van koolhydraten.
Maag: In het zure maagsap zitten proteasen, enzymen die beginnen met het verterenvan eiwitten.
Pancreas: Pancreassap bevat enzymen die inwerken op alle drie energie-leverendenutriënten.
Lever: de lever produceert gal. Gal zelf is geen enzym, maar maakt een emulsie vanvet en water, zodat enzymen het vet kunnen afbreken.
Dunne darm: aan de oppervlakte van de cellen van de darmwand bevinden zich nogmeer verteringsenzymen die op actief zijn in het verteren van alle 3 de macro-nutriënten.
Wat is de Engelse benaming van speekselklieren?
Salivary glands
Wat doen speekselklieren voor de spijsvertering?
Ze produceren enzymen voor betere spijsvertering. Ze splitsen moeilijk door hetlichaam op te nemen moleculen in makkelijk op te nemen suikers.
Hoe wordt de speekselafscheiding geregeld?
Onder invloed van zintuiglijke prikkels (ruiken en zien van voedsel) en mechanischeprikkels (direct contact van spijsbrok met mondslijmvlies) wordt via reflexen despeekselafscheiding versterkt en daarmee geregeld.
Beschrijf de anatomie van de darmwand
De binnenwand van de dunne darm bevat honderden plooien. Elke vouw bevatduizenden vingerachtige uitsteeksels, de darmvlokken (villi). Een enkele villus bestaatuit honderden cellen, met iedere cel weer bekleed in duizenden microscopischehaartjes, de microvilli. In de holten tussen de villi liggen de crypten. Dit zijn klierbuisjesdie darmsappen afscheiden in de dunne darm.
De vele plooien en villi verhogen de oppervlakte van de darmwand dramatisch, watde opname van nutriënten zeer bevorderd.
Omschrijf de termen diffusie en actief transport
Opname van de nutriënten in de darmcellen komt tot stand door diffusie en actieftransport.
Diffusie: sommige nutriënten (zoals water en kleine vetten) worden opgenomen doorsimpele diffusie. Ze kruisen de celwand op zichzelf.
Actief transport: andere nutriënten (zoals glucose en amino zuren) worden op decelwand van een cel getransporteerd door het membraan en weer afgezet in de cell.Dit kost energie.
Beschrijf welke geabsorbeerde nutriënten worden opgenomen in bloed, enwelke in lymfe
De water-oplosbare nutriënten en de kleinere producten van de vetvertering wordendirect in de bloedbaan losgelaten en naar de lever gestuurd. De grotere vetten en vet-oplosbare vitamines worden in de maagcellen samengevoegd tot grotere moleculen.Deze grotere moleculen klonteren samen met specialistische eiwitten in dezogenaamde chylomicronen. Omdat de chylomicronen vet bevatten, gaan ze eerstdoor het lymfische systeem. Ze bewegen door de lymph tot ze de bloedstroom inkunnen op een plek in de buurt van het hart.