Het Zelf pt 2 Flashcards
Afwijkende zelven probleem voor egotheorie
Niet iedereen lijkt 1 bewust zelf te zijn of zich zo te voelen. Wat verklaart ieder individuele “zelf”? Ze lijken niet precies te weten wat “het zelf” eigenlijk precies is.
Conclusie; een goede egotheorie moet specifiek duiden wat het zelf is.
Afwijkende zelven probleem voor bundeltheorieën
Minder groot probleem dan voor bundeltheorie. Afwijkende zelf patiënten hebben niet 1 of 2 zelven, maar 0.
Dit zelf bestaat niet, er is slechts de bundel van ervaringen. Er zijn misschien wel meerdere bewustzijnsstromen, maar niet zelven.
Maar waarom is het gevoel er dan dat er meerdere zelven zijn, en hoe onderscheiden we de meerdere persoonlijkheden van iemand?
Conclusie: een goede bundeltheorie specificeert waar het gevoel van het zelf/de zelven vandaan komt.
Neurowetenschappelijke modellen van het zelf:
Het zelf is een breinproces of komt overeen met een breinfunctie/hersengebied.
- Gazzaniga’s interpretator
- MacKay’s Self-supervision
Gazzaniga’s Left-brain Interpreter:
(Interpretator)
Een Neurowetenschappelijk model van het zelf.
Het zelf is fysiek aanwezig in het brein: het is de interpretator. Taalgebieden in de PFC en linker construeren verklaringen om de wereld te begrijpen door nieuwe informatie te verbinden met wat eerder bekend was. (inclusief Confabulatie)
o Als Egotheorie: 1 interpretator = het zelf. Zelf bestaat fysiek in brein. (Volgens Blackmore)
o Als Bundeltheorie: interpretator zorgt voor de illusie van het zelf door confabulatie: het zelf is dus confabulatie, wat het een bundeltheorie maakt.
Is Gazzaniga’s Interpretator een bundeltheorie of egotheorie?
o Als Egotheorie: 1 interpretator = het zelf. Zelf bestaat fysiek in brein. (Volgens Blackmore)
o Als Bundeltheorie: interpretator zorgt voor de illusie van het zelf door confabulatie: het zelf is dus confabulatie, wat het een bundeltheorie maakt.
MacKay’s Self-supervision theorie (neurowetenschappelijke zelf-theorie)
Het zelf is de zelfcontrolerende functie in het brein. Het bepaalt wat de criteria en prioriteiten zijn, en deze bepalen de breinfuncties.
2 niveaus van breinfunctie:
1) uitvoerende functie: breinprocessen die activiteiten aansturen en evalueren op basis van huidige criteria en prioriteiten
2) zelfcontrolerende functie: breinprocessen die deze criteria en prioriteiten bepalen en updaten, dus bepalen hoe uitvoerende functies verlopen.
Is MacKay’s Self-supervision een egotheorie of een bundeltheorie?
o Egotheorie: fysiek breinproces volgens Blackmore
Enactieve/uitgebreide interpretaties van het zelf:
Enactivisten geloven dat bewustzijn en het zelf ontstaan door onze interacties met onze omgeving als lichaam.
We hebben geen ervaringen omdat we een zelf zijn, maar hebben de ervaring van een zelf vanwege deze interacties.
- Gallagher’s Enactivisme
- Zelf als Sociaal Construct
Wanneer is Enactivisme een egotheorie, en wanneer een bundeltheorie?
- Enactivisme als Egotheorie: als het doel is om te definiëren wat het zelf is. “Er is een zelf” (Blackmore ziet enactivistische theorieën als egotheorie)
- Enactivisme als Bundeltheorie: als het doel is om uit te leggen waar ons gevoel van het zelf vandaan komt. “Er is geen zelf maar wel een gevoel van het zelf.”
Sociaal Construct Enactivisme van het zelf
Het zelf als sociaal construct:
het zelf ontstaat door relaties met anderen. Zelven ontstaan door interactie met anderen. B.v. gevangenen in isolatie die denken aan anderen.
Gallagher’s Enactivisme van het zelf
Gallagher’s enactivisme:
Het zelf is geen statische entiteit, maar een beleving die ontstaat vanwege sensomotorische interactie en ervaring met de wereld, belichaamd en gesitueerd.
Ons lichaam wordt niet ervaren door een zelf dat onafhankelijk van dit lichaam bestaat.
Ons gevoel een zelf te zijn, wordt (ten minste deels) veroorzaakt door het feit dat we de wereld ervaren vanuit ons persoonlijk, belichaamd perspectief.
_____________________________
Het zelf ontstaat door belichaamde interactie met de wereld. – “Het is vreemd om te vragen of ons lichaam behoort tot ons zelf. Want het feit dat ons lichaam van ons is, is ingebouwd en speelt een rol in onze ervaring van de wereld.”
o Saunders: Others think of me; therefore I exist.
Enactivistische … zijn Uitgebreide theorieën van het zelf:
- Egotheorieën
- Bundeltheorieën
Egotheorieën
Het zelf reikt verder dan het eigen lichaam/bewustzijn. De grenzen van het zelf vervagen, omdat de grenzen tussen “ik”, de wereld en anderen vervaagt.
- Andy Clark: de informatie op onze telefoon is deel van onze identiteit.
- Alva Noë: ons zelf zit verspreid in onze acties die ons met de wereld binden.
Daniel Dennett’s Narratieve Bundeltheorie:
Het zelf is het centrum van narratieve zwaartekracht dat ontstaat door (1e persoons) taal.
Het zelf is nuttig, maar het bestaat niet echt. Het zelf ontstaat in verhalen vertellen. Het zelf is een nuttige abstractie of fictie die voortkomt uit de verhalen die we onszelf vertellen. Het zelf is een illusie verbonden met het theater van de geest.
- Er is geen observerend mechanisme zoals het zelf dat in het theater aanwezig is. We moeten het zelf opgeven.
Metzinger’s Fenomenale Zelfmodel:
Bundeltheorie. Het zelf is geen losse entiteit, maar een model dat wordt gegenereerd door de hersenen. Fenomenologie van zelf is gevolg van de manier waarop we de wereld en onszelf representeren in ons bewustzijn. We kunnen de wereld alleen ervaren door de representaties in ons hoofd: we kunnen de echte wereld nooit kennen. We zien b.v. maar een deel van kleur. (Sterk representationeel)
- Transparant: Het fenomenale zelfmodel is Transparant: We ervaren dit model niet, het voelt alsof we onszelf direct waarnemen. B.v. rubberen hand illusie, waar het ervaren zelf niet overeenkomt met de realiteit. volgens Metzinger is dit altijd het geval, niet alleen bij de rubberen hand illusie
- Evolutionaire functie: als we denken dat dezelfde “ik” de beloning van onze acties voor de toekomst zal krijgen, dan gaan we dit doen.
Het zelf is fysiek aanwezig in het brein. Het is de interpretator.
Dit beschrijft…
- Gazzaniga’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- MacKay’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- Gallagher’s enactivistisch model van het zelf
- Narratief model: Dennett’s model van het zelf
- Het zelf als sociaal construct
- Gazzaniga’s neurowetenschappelijk model van het zelf
Het zelf bestaat uit zelf-controlerende (self-supervisory) breinprocessen.
Dit beschrijft…
- Gazzaniga’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- MacKay’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- Gallagher’s enactivistisch model van het zelf
- Narratief model: Dennett’s model van het zelf
- Het zelf als sociaal construct
MacKay’s neurowetenschappelijk model van het zelf
Het zelf ontstaat in onze belichaamde interactie met de wereld
Dit beschrijft…
- Gazzaniga’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- MacKay’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- Gallagher’s enactivistisch model van het zelf
- Narratief model: Dennett’s model van het zelf
- Het zelf als sociaal construct
Gallagher’s Enactivisme
Het zelf ontstaat in relaties met anderen.
Dit beschrijft…
- Gazzaniga’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- MacKay’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- Gallagher’s enactivistisch model van het zelf
- Narratief model: Dennett’s model van het zelf
- Het zelf als sociaal construct
Het zelf als sociaal construct
Het zelf is het centrum van narratieve zwaartekracht.
Dit beschrijft…
- Gazzaniga’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- MacKay’s neurowetenschappelijk model van het zelf
- Gallagher’s enactivistisch model van het zelf
- Narratief model: Dennett’s model van het zelf
- Het zelf als sociaal construct
Dennett’s Narratief model van het zelf
Volgens Metzinger’s Fenomenale zelfmodel zijn we “naïef realisten”. Leg uit.
We denken dat het model dat we ervaren de echte wereld is, niet een onvolledige representatie. Dit is naïef realisme volgens Metzinger.
Wat betekent het dat Metzinger’s fenomenale zelfmodel “transparant” is?
Transparant: Het fenomenale zelfmodel is Transparant: We ervaren dit model niet. We beseffen niet dat ons zelf een representatie is van iets anders, het is slechts een gevoel dat voortkomt uit de manier waarop ons brein de wereld representeert.
Probleem enactivistische theorieën van het zelf
Het “zelf” wordt hier enorm geherinterpreteerd!
→ De grenzen van het zelf vervagen: Het onderscheid tussen zelf/wereld en zelf/anderen lost op. Het is moeilijk te zeggen waar “ik” begin en eindig
Leg uit in context van het Self-supervisory model van de zelf:
- Uitvoerende functie
- Zelfcontrolerende functie
Uitvoerende functies zijn functies die het brein uitvoert op basis van de huidige criteria en prioriteiten.
De zelfcontrolerende functie bepaald deze criteria en prioritenten. De zelfcontrolerende functie is de zelf.
Hoe legt Metzinger het zelf uit door middel van de illusie van fenomenale representaties?
(B.v. dat hij zegt dat we slechts een klein stuk van de kleuren kunnen waarnemen, maar we denken dat dit de echte wereld is)
Brein representaties –> ervaring van zelf –> maar, zelf is ook een representatie
Metzinger gelooft niet dat het zelf echt bestaat. Het model dat we maken van de wereld, de representatie, bevat OOK een model van het zelf - het fenomenale zelfmodel, oftewel de subjectieve ervaring van een zelf.
Volgens Metzinger is het fenomenale zelfmodel het perspectief waarin de zelf het centrum van de wereld is.
Evolutionaire functie Metzinger’s fenomenale zelfmodel
Door het idee dat je een verenigd, continu zelf bent, denk je in de toekomst hetzelfde persoon te zijn. Dus dingen die je nu doet voor profijt in de toekomst hebben een gevolg voor je toekomst, en dat leidt tot gedrag dat voor ons goed is.
