HC 22 Introductie leukemie Flashcards
Soorten hematologische ziekten
- Orgaan: beenmerg, lymfeklier, milt of lever
- Cellijn: myeloid of lymfatisch
- Snelheid: acuut of chronisch
Myeloproliferatieve ziekten
maligne ontaarding in beenmerg
Essentiele Trombocytose (megakaryocyten lijn)
Polycythemia Vera (erythroide lijn)
Myelofibrose (myeloide lijn)
Myelodysplasie
maligne ontaarding in beenmerg
voorstadium acute myeloide leukemie
Lymfomen
maligne ontaarding in lymfeklier
Multipel myeloom
maligne ontaarding plasmacel in beenmerg
afwijkend immunoglobuline productie (paraproteine)
Acute leukemie pathogenese
- Normaal: deling → uitrijping
- Bij ziekte: acute leukemie deling → geen uitrijping meer
- Er ontstaat dan een opstapeling van onrijpe cellen in het bloed
- Een ziekte die vooral bij ouderen voorkomt
- Bij kinderen komt vaak acute lymfatische myeloïde leukemie voor
AML symptomen
- verdringing normale bloedaanmaak
- toename witte bloedcellen
- extramedullaire lokalisatie: kankercellen buiten het beenmerg
- vrijkomen toxische stoffen
(- Anemie: slechte zuurstof opname van bloed
- Trombopenie: een tekort aan bloedplaatjes
- Neutropenie: een tekort aan neutrofielen
- Hyperleukocytose: te veel witte bloedcellen in het bloed
- Ongemak door vergrote milt
- Extramedullaire lokalisatie: vergrote klieren en gezwollen tandvlees)
AML diagnose
- Beenmergpunctie
- Beenmerg naar laberatoria voor diagnose
- Als 20% of meer blasten in beenmerg of perifeer bloed aanwezig is
AML behandeling
- Begin: chemokuren met cytotoxische middel om blasten tegen te gaan
- Streven naar een complete remissie
- Daarna keuze uit 3 behandelmethoden:
1. Opnieuw chemo
2. Auto-SCT: stamcel transplantatie met cellen van jezelf
3. Allo-SCT: cellen transplanteren uit een donor - Hoe jonger je bent, hoe groter de kans op transplantatie omdat deze dan heel succesvol kunnen zijn
AML prognostische factoren
- Patiënt gebonden
o Leeftijd
o Co-morbiditeit: meerdere aandoeningen tegelijkertijd hebben - Ziekte specifiek
o Leukocyten aantal
o Cytogenetische afwijkingen
o Moleculaire afwijkingen - Therapie gerelateerd
o Respons
o MRD: wat achterblijft in het beenmerg gedurende de therapie
Integrale diagnostiek leukemie
- Cyto-morfologie: morfologische analyse (grootte, vorm, kleur)
- Immunologie
- Moleculaire diagnostiek: detecteren van genetische en moleculaire veranderingen in cellen
- Cytogenetica: bestuderen chromosomen en hun afwijkingen
- Biobanking: opslaan van biologische monsters voor toekomstig wetenschappelijk onderzoek
Verschil lymfatisch en myeloid leukemie
lymfatisch: leukemie in lymfocyten
myeloid: leukemie in stamcellen