HC 2.2 Dysfagie Flashcards
In welke fases kun je het slikproces indelen?
Het slikproces kun je indelen in de orale fase (vrijwillig), de pharyngeale fase (onvrijwillig) en de oesophagiale fase (onvrijwillig).
Wat zijn de voortstuwende functies bij het slikproces?
- Farynx = slokdarmhoofd: voedselbrij naar slokdarm
- Bovenste slokdarmsphincter: poortwachter naar slokdarm
- Slokdarm: transport bolus naar de maag
- Onderste slokdarmsphincter: poortwachter naar maag
Wat zijn de beschermende functies bij het slikproces?
- Bovenste slokdarmsphincter: beschermt luchtpijp tegen voedsel en maagsap reflux
- Slokdarm: verwijdert reflux materiaal (braken)
- Onderste slokdarmsphincter: beschermt slokdarm tegen maagsap reflux
Wat is de pH in de maag en wat is die in de slokdarm?
pH in de maag is 2 en de pH in de slokdarm is 7.
Hoe kan het dat astronauten in de zwaarteloosheid kunnen eten? Kan je dan ook ondersteboven eten?
Ja, dit komt door de peristaltiek.
Hoe kun je de peristaltiek zichtbaar maken?
Je kunt dit zichtbaar maken door intraluminale drukmetingen te doen in de slokdarm tijdens het slikken. Het is geen fijn onderzoek want de patiënt moet de manometer inslikken. De drukgolf beweegt sequentieel door de slokdarm heen, dat noemen we een peristaltische beweging.
Wat slikken mensen bij een X-slokdarm passage?
Bariumsulfaat.
Waarbij speelt het enterische zenuwstelsel een belangrijke rol? En waar maakt het onderdeel vanuit?
Het enterisch zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in de peristaltiek. Het enterisch zenuwstelsel maakt samen met het parasympatische en het sympathische zenuwstelsel deel uit van het autonome zenuwstelsel. Het enterische zenuwstelsel heeft net zoveel sensorische-, inter-, en motorische neuronen als het parasympatische en sympathische zenuwstelsel samen.
Hoe zijn de neuronen van het enterisch zenuwstelsel verspreid?
Enterisch zenuwstelsel zijn neuronen die verspreid zijn in twee plexussen:
- Myenterisch (Auerbach): tussen longitudinale spieren en circulaire spieren, slokdarm t/m rectum
- Submucosal (Meissner): alleen in de submucosa, dunne & dikke darm
Wat is er bijzonder aan het enterische zenuwstelsel? En waardoor kan het worden gemodelleerd?
Het enterische zenuwstelsel is instaat om alleen voor de peristaltiek te zorgen. Maar het wordt wel gemodelleerd door het parasympatische, het sympathische en het centrale zenuwstelsel.
Hoe communiceren de neuronen?
De neuronen communiceren via actiepotentialen en neurotransmitters.
Wat doen de myenterische neuronen?
Myenterische neuronen, krijgen input van de para-/sympathicus. Ze monitoren: rekken van spieren, pH, osmolaliteit, mechanische stimulatie etc. En ze remmen of stimuleren via interneuronen gladde spieren, secretorische cellen, submucosale endocriene cellen en bloedvaten.
Wat is peristaltiek?
Peristaltiek = gelijktijdige inhibitie gevolgd door sequentiële excitatie.
Wat zijn de stappen van peristaltiek?
- Stap 1: gelijktijdige inhibitie via cDMN met de neurotransmitter stikstofoxide (NO) van alle slokdarmdelen –> spierrelaxatie. Inhibitie langer distaal (richting de maag)
- Stap 2: sequentiële excitatie via rDMN met de neurotransmitter acetylcholine –> spiercontractie
- c/rDMN= caudal/rostral part of dorsal motor nucleus of vagus.
Door wat wordt het dwarsgestreepte en het gladd spierweefsel van de slokdarm geïnnerveerd?
Het dwarsgestreepte spierweefsel in de slokdarm wordt geïnnerveerd door de nucleus ambiguus in de slokdarm, daar doorheen lopen de efferente vezels van de n. vagus, en het gladde spierweefsel wordt geïnnerveerd door de dorsale motorische kern van de vagus.
Hoe kun je aantonen dat voor de peristaltiek geen invloed van buitenaf (iets anders dan het enterische zenuwstelsel) nodig is?
Als je de bovenkant elektrisch stimuleert met behulp van de nucleus ambiguus gaat de bovenkant van slokdarm samentrekken (heel hard) en dan krijg je een blokpatroon, totdat je stopt met stimuleren. En in het gladde gedeelte krijg je weer de peristaltische beweging te zien. Het gladde gedeelte kan dus uit zichzelf zonder stimulatie de beweging maken.
Wat is de multiunit innervatie van glad spierweefsel?
- 1 neuron → 1 spiercel
- Varicositeiten, ze maken meerdere synapsen met één spiercel
- De intracellulaire koppeling is weinig, de spiercellen zijn individuele units, ze kunnen los van elkaar aangestuurd worden.
- Dit zorgt voor fijne spiercontrole
- Dit vind je in de iris, piloerector spier (haartjes in de huid overeind laten staan)
Wat is de unitary innervatie van glad spierweefsel?
- 1 neuron → 1 spiercel
- Varicositeiten, ze maken meerdere synapsen met één spiercel
- De intracellulaire koppeling is veel, je hebt veel gap junctions tussen deze cellen. Dat betekend dat als één neuron de cel activeert verspreidt het tussen de cellen en kun je een mooie gecoördineerde contractie krijgen.
- Dit vind je in het darmkanaal.
Wat zijn de drie typen van actiepotentialen in glad spierweefsel?
Spike
Lijkt op skeletspier vooral in unitary type.
Plateau
Lijkt op hartspier met duidelijk plateau. Vind je vooral in de blaas, dan gaat de contractie langer door.
Slow waves
Wat zijn slow waves?
- Automatische oscillaties (sinus)
- Graduele respons (stapsgewijze toename) tot dat drempel bereikt wordt: actie potentiaal
- Gemoduleerd door lokale humorale, mechanische en rek stimuli
- Zorgt voor ritmische contracties (soms sneller, soms langzamer)
Wat is perorale endoscopische myotomie (POEM)?
Perorale endoscopische myotomie (POEM): tunnel maken tussen de mucosa en de spierlaag met de endoscoop en dan gaat die tot de pylorus en dan klieft die door de kringspier.
Wat zijn de meest voorkomende divertikels?
Zeldzame oorzaak, die zich op allerlei plekken in de slokdarm kan bevinden. De belangrijkste plekken zijn helemaal bovenin bij de m. cricopharyngeus (UES), de sphincter heeft dan meestal ook een motiliteitstoornis waardoor die niet goed meer relaxeert en er als gevolg een divertikel kan ontstaan. Je kunt ook een divertikel helemaal aan de onderkant van de slokdarm hebben, vaak ook in combinatie met achalasie, deze divertikel noem je dan een epifrenische divertikel (hij ligt op het diaphragma).
