H4.6: Fysiologie van de bloedaanmaak

Question 1

wat is de definitie van bloedarmoede

Answer 1

te weinig hemoglobine

Question 2

waaruit bestaat hb?

Answer 2

4 ketens:
- 2 alfa
- 2 beta

Question 3

HbA

Answer 3

alfa2beta2

Question 4

HbA2

Answer 4

ook in erytrocyten maar in kleine hoeveelheid
alfa2delta2

Question 5

welke soorten Hb zijn er?

Answer 5

• HbA = adult
• HbA2
• HbF = foetaal

Question 6

wat is de verhouding zuurstofaffiniteit tusen HbA en HbF?

Answer 6

HbF heeft hogere zuurstofaffiniteit omdat O2 van HbA van moeder moet worden gehaald

Question 7

genen Hb

Answer 7

chrom16: alfa
chrom11: beta en delta

4 alfa genen
2 beta genen

Question 8

thalassamie

Answer 8

alfa-thalassamie bij te weinig alfa
beta-thalassemie bij te weinig beta

Question 9

waar worden erythrocyten aangemaakt?

Answer 9

beenmerg

Question 10

sikkelcelziekte

Answer 10

beta ketens worden wel in normale hoeveelheid gemaakt maar deze zijn kwalitatief niet goed. dit kan instabiel worden => sikkelcelziekte

Question 11

opname en afgifte van O2 is afhankelijk van…

Answer 11

• O2 spanning
• pH
• temperatuur
• 2,3-DPG

Question 12

2,3-DPG

Answer 12

• komt in alle erythrocyten voor
• bij bloedarmoede gaat de productie hiervan omhoog (tenzij acuut bloedverlies)
• concureert met O2 voor binding aan heem, dus verlaagt de affiniteit van O2 met Hb en hierdoor laat O2 makkelijker los

Question 13

bloedarmoede klachten

Answer 13

• vermoeidheid
• bleekheid
• duizeligheid
• kortademigheid (door het hart);
• POB;
• hartkloppingen;

om overal genoeg zuurstof te krijgen moet het hart harder pompen. hierdoor heeft het hart ook meer zuurstof nodig dus meer ademen. of hartfalebn en hierdoor vocht in longen en dus ook kortademig

Question 14

waar wordt embryonaal/foetaal bloed aangemaakt?

Answer 14

dooierzak/chorion => lever/milt =>beenmerg

Question 15

waar wordt bij kinderen bloed gemaakt

Answer 15

wervels, platte beenderen, lange pijpbeenderen

Question 16

waar wordt bij volwassenen bloed gemaakt

Answer 16

wervels, platte beenderen, bovenste gedeelte humerus en femur

Question 17

reticulocyten

Answer 17

• jong rbc
• is al kernloos
• restje RNA waarmee hb geproduceerd wordt (verdwijnt binnen een paar dagen)

Question 18

hormonale factoren betrokken bij de hematopoiese

Answer 18

• epo (productie in nier)(bepaalt de hoeveelheid erythrocyten)
• IL-3
• schildklierhormoon (tekort hieraan geeft bloedarmoede)
• testosteron (mannen hoger Hb dan vrouwen)

Question 19

is HIF1alfa stabiel?

Answer 19

nee

Question 20

regulatie erytropoetine productie

Answer 20

memoraid

Question 21

wat gebeurt er met HIF1alfa als er veel zuurstof is?

Answer 21

heel snel gedegradeerd waardoor het niet aan HIF1beta binden

Question 22

elementaire bouwestenen erytropoiese

Answer 22

• ijzer
• vitB12
• foliumzuur (vitB11)

Question 23

waar wordt ijzer opgenomen?

Answer 23

duodenum. dan komt het in bloed waar het aan specifieke eiwitten bindt en daardoor wordt het naar de lever getransporteerd. daar wordt het in macrofagen opgeslagen. vanuit daar naar beenmerg getransporteerd. of naar spieren vor myoglobine productie

Question 24

je verliest ijzer niet heel makkelijk, maar als je het verliest is het via

Answer 24

• menstruatie
• haar
• huid

Question 25

Fe transport in lichaam door

Answer 25

DMT1 haalt het uit de darm en ferroportine naar het bloed

Question 26

hoe worden de kanaaltjes voor ijzer gereguleerd?

Answer 26

hepcidin

Question 27

hepcidin

Answer 27

• wordt in lever gemaakt
• blokkeert ijzerkanaaltjes (waardoor het bv dus niet uit het bloed wordt opgenomen)

Question 28

vitB12

Answer 28

• vlees, eieren, zuivelproducten
• resorptie in terminale ileum
• jarige voorraad in de lever

Question 29

foliumzuur

Answer 29

• bladgroenten, orgaanvlees, bonen, noten
• kleine voorraad in lever
• resorptie in jejunum

Question 30

normaalwaarden Hb

Answer 30

man: 8,5 - 10,5
vrouw: 7,5 - 9,5
zwanger: >6,5

Question 31

hematocriet

Answer 31

verhouding ery’s / plasma

Question 32

MCV: mean corpuscular volume

Answer 32

zegt iets over het gemiddelde volume van erytrocyten;
normaal 80-100

Question 33

twee indeling anemie:

Answer 33

naar oorzaak:
- aanmaakprobleem
- verlies van ery’s
- afbraaksnelheid
naar grootte (meestgebruikt)(MCV)
- microcytair
- normocytair
- macrocytair

Question 34

microcytaire anemie

Answer 34

• door ijzergebrek; verlaagde reticulocyten
• door Hb-pathie : thalassemie: reticulocyten normaal of verhoogd
• door chronische ziekte: ijzertransport wordt door hepcidin geblokkeerd : verlaagd reticulocyten aantal

Question 35

normocytaire anemie

Answer 35

memoraid
oorzaken:
- acute bloeding
- nierziekte
- chronische ziekte
- maligniteit beenmerg
- MDS (beenmergziekte)
- sikkelcel
- aplastische anemie (geen stamcellen)

Question 36

macrocytaire anemie

Answer 36

memoraid
oorzaken:
- vitB12 deficientie
- foliumzuurdeficientie
- alcohol
- hypothyreoidie
- MDS
- hemolyse