Doprinos Margaret Maler teoriji objektnih odnosa Flashcards
šta Margaret Maler ističe?
značaj prve tri godine života za razvoj ličnosti (“psihološko rođenje”)
- u ovom periodu se dijete postepeno odriče sigurnosti radi osvajanja autonomije
šta je psihičko rođenje?
djetetova psihološka separacija od primarnih objekata, uspostavljanje individualnosti i autonomije - razvojna postignuća koja dijete finalno vode do formiranja osjećaja sopstvenog identiteta
kroz koje faze dijete prolazi u uspostavljanju separacije i individuacije?
- faza normalnog autizma
- normalna simbioza
- faza separacije-individuacije (koja ima 4 podfaze)
faza normalnog autizma?
prva faza razvoja - prvi mjesec života
- Dijete svoje potrebe zadovoljava neposredno i potpuno oslonjeno na majčinu njegu
- Nalazi se u moćnoj i zaštićenoj orbiti majčine brige i nesvjesno je spoljašnje realnosti
- Ima doživljaj omnipotencije “ja”, jer su njegove potrebe zadovoljene automatski bez ikakvog napora
- Ovo je bezobjektni stadijum jer dijete automatski poseže za dojkom, što ne pretpostavlja nikakve urođene objektne predstave
faza normalne simbioze?
druga faza razvoja - od 2. do 4.-5. mjeseca
- Dijete prepoznaje da njegove potrebe nisu odmah zadovoljene i prepoznaje majku kao izvor zadovoljenja
- Sa majkom uspostavlja normalan simbiotski odnos - u predstavi djeteta ono i majka su omnipotent dualni sistem sa zajedničkom granicom ka spoljnjem svijetu
- Dijete prepoznaje lice majke i u stanju je da prepozna majčine emocije zadovoljstva ili uznemirenosti
- Njihov odnos je još “preobjektni” (ne postoje granice između “ja” i objekta)
faza separacije-individuacije?
treća faza razvoja - od 5. mjeseca do polovine ili kraja 3. godine
U početku ove faze dijete se smije kad vidi majku, čime pokazuje sposobnost da je razlikuje od drugih osoba
Postaje svjesno realnosti izvan simbioze, radoznalo za druge osobe, ispituje ih (podfaza diferencijacije)
U daljem toku motorni razvoj djeteta (puzanje i hodanje) mu omogućuje da se udaljava od majke i postane svjesno granica između njih
U ovoj fazi postavlja se osnov za formiranje predstava o svom tjelesnom “ja”
Razvijaju se ego funkcije, posebno sposobnost odlaganja zadovoljenja
Dijete počinje da istražuje spoljni svijet, izvan odnosa sa majkom (podfaza vježbanja, praktikovanja)
Udaljavajući se od majke sve više i više, a i dalje zavisno, dijete doživljava separacionu anksioznost u ovoj fazi teži da se vrati u odnos sa majkom: u svojim aktivnostima traži uključenost i prisustvo majke (podfaza zbližavanja)
Ovoj “regresiji” doprinosi kognitivni razvoj i djetetova sve jasnija svijest o separiranosti
Sa oko 3 godine, dijete stiče predstavu o konstantnosti objekta: majka postoji i kad nije sa njom (podfaza libidalne konstantnosti objekta)
Dijete više nije zavisno od fizičkog prisustva majke i ne doživljava anksioznost zbog odvojenosti, u stanju je da uspostavlja druge objektne odnose
šta je važno za normalan prolazak kroz faze separacije i uspostavljanjja autonomije?
majčini kapaciteti da optimalno odgovara na djetetove potrebe - bez prekomjernih frustracija i odlaganja, ali i bez prekomjernih gratifikacija