chp6 adrenergic agonists Flashcards
define Συμπαθομιμητικά drugs
= Φάρμακα που διευκολύνουν ή μιμούνται ορισμένες ή όλες από τις δράσεις του συμπαθητικού ΝΣ
Name the 2 types + their subtypes of adrenergic agonist drugs + how they work
- Άμεσα δρώντες:
a) α-αδρενεργικοί αγωνιστές
b) β-αδρενεργικοι αγωνιστές
—> απευθείας στους υποδοχείς όπως στην διέγερση νεύρων
- Έμμεσα δρώντες:
a) Φάρμακα τα οποία διευκολύνουν την απελευθέρωση ΝΕ
b) Φάρμακα τα οποία μπλοκάρουν την επαναπρόσληψη ΝΕ
—> προκαλούν απελευθέρωση νορεπινεφρίνης από τα κυστίδια του αδρενεργικού νευρώνα
- Αγωνιστές μικτής δράσης
—> προκαλούν και τα 2 (direct and indirect)
explain generally how adrenergic agonists work
Δρουν-ενεργοποιούν τους αδρενεργικούς υποδοχείς
—> α και β αδρενεργικοί υποδοχείς
- ενεργοποιούνται από επινεφρίνη + νορεπινεφρίνη
- Τα φάρμακα που ενεργοποιούν άμεσα τον αδρενεργικό υποδοχέα = συμπαθομιμητικά
describe adrenergic neurons (where, what they release…)
- Απελευθερώνουν νορεπινεφρίνη (ΝΕ)
- Σύνδεσμοι γαγγλίων και εκτελεστικών οργάνων
Where?
—> είτε στο ΚΝΣ
—> είτε στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα
where do the drugs typically work
Τα φάρμακα δρουν στους υποδοχείς
—> είτε στο εκτελεστικό όργανο
—> είτε στον νευρώνα
Describe the stages of neurotransmission in adrenergic neurons
- Σύνθεση νορεπινεφρίνης:
- Η τυροσίνη μεταφέρεται μέσα στον αδρενεργικό νευρώνα
- Μετατρέπεται σε διυδροξυφαινυλαλανίνη (DOPA) —> dopamine
- Αποθήκευση νορεπινεφρίνης:
- dopamine μεταφέρεται στα κυστίδια
- υδροξυλιώνεται προς νορεπινεφρίνη
- Απελευθέρωση:
- Δυναμικό ενεργείας φτάνει στη νευρική σύναψη
- αύξηση του ασβεστίου προκαλεί τη σύντηξη των κυστιδίων
- then causes την απελευθέρωση του περιεχομένου τους στη σύναψη
- Πρόσδεση στον υποδοχέα:
- NE διαχέεται μέσα στο συναπτικό χάσμα και συνδέεται
—> είτε με μετασυναπτικούς υποδοχείς του εκτελεστικού οργάνου
—> είτε με προσυναπτικούς υποδοχείς της νευρικής απόληξης
- Απομάκρυνση:
There are 3 different outcomes for NE
a) να διαχυθεί εκτός του συναπτικού χάσματος προς την κυκλοφορία,
b) να μεταβολιστεί μέσα στο συνοπτικό χάσμα προς COMT
c) να επανακτηθεί από ένα σύστημα επαναπρόσληψης που επαναεισάγει τη νορεπινεφρίνη στον νευρώνα
- Μεταβολισμός:
a) Μπορεί να εισέλθει εκ νέου στο κυτταρόπλασμα του αδρενεργικού νευρώνα
b) μπορεί να οξειδωθεί από τη μονοαμινοοξειδάση (ΜΑΟ)
why aren’t NE/EPI given p.o.?
Οι κατεχολεμίνες αδρανοποιούνται γρήγορα λόγο του ενζύμου COMT+ MAO
—> βρίσκονται παντού
—> ΝΕ/ ΕΠΙ είναι εντελώς αναποτελεσματικά όταν χορηγούνται από το στόμα
do κατεχολεμίνες go to the CNS
Δεν εισέρχονται στο ΚΝΣ λόγο πολικότητας
Explain how the 2 adrenergic receptors are differentiated
Διαφορετική συγγένεια στις κατεχολεμίνες, και ισοπροτερενόλ:
- α υποδοχείς —> ΕPI>NE>ISO
- β υποδοχείς —> ISO>EPI>NE
what are the α receptors subtypes
α1 και α2
—> Σημαντική υποδιαίρεση για φάρμακα επιλεκτικά για τους συγκεκριμένους υποδοχείς
—> Συγγένεια με φάρμακα και δράση
Φαινυλεφρίνη α1>α2
Κλονιδίνη α2>α1
explain the mechanism of α1 (where/how…)
Where? στην μετασυναπτική μεμβράνη εκτελεστικών οργάνων
Effect? Η δράση τους συνδέεται με την σύσπαση λύων μυών
How? α1 ενεργοποιεί την G πρωτεΐνη (Gaq —> IP3/DAG —> Ca2+ —> muscle)
explain the mechanism of α2 (where/effect)
- Βρίσκεται κυρίως στις προσυναπτικές νευρικές απολήξεις
—> Ρυθμίζει την έκκριση αδρενικών διαβιβαστών - στα β-κύτταρα του παγκρέατος
—> ρυθμίζουν την έκκριση ινσουλίνης - NE εκκρίνεται από τον νευρώνα:
—-> δρα στον α1 μετασυναπτικό υποδοχέα
—> Μέρος της δρα και στον α2 του προσυναπτικού νευρώνα
describe the physiological effect of the neurotransmitter released by α2
α2 προκαλεί αναστολή έκλυσης NE —> Ρυθμιστικός μηχανισμός για περιορισμό συμπαθητικής δραστηριότητας
explain the subtypes of β adrenergic receptors
- β1:
- almost ίδια συγγένεια με επινεφρίνη/νοερπινεφρινη
- Η καρδιά έχει κατά κύριο λόγο β1
- β2:
- επινεφρίνη> νορεπινεφρίνη
- Αγγεία και σκελετικοί μυς έχουν α1 και β2 αλλά υπεραριθμούν οι β2
—> Στα όργανα κυριαρχούν συνήθως ένας τύπος
so how is the specificity achieved in επιλεκτικοί αγωνιστές ή ανταγωνιστές
έχουν να κάνουν με το που θέλουμε να δράσουν τα φάρμακα
—> Κάθε υποδοχέας με την διέγερση του δίνει διαφορετική απάντηση
—> Σημαντικό για φάρμακα που διεγείρουν ή αποκλείουν συγκεκριμένους υποδοχείς (επιλεκτικά)
summarize the different receptors, their targets and their effect on the organ
slide 21
can tolerance form against κατεχολεμίνες? explain the different ways the body achieves that
Παρατεταμένη έκθεση σε κατεχολεμίνες ελαττώνει την απαντητικότητα τους
- Απομόνωση υποδοχέων ώστε να μην είναι διαθέσιμοι
- Μείωση υποδοχέων είτε με καταστροφή/ελάττωση σύνθεσης
- Αδυναμία σύνδεσης με G Πρωτεΐνη λόγω φωσφορυλιώσης
what happens to the therapeutic effect when tolerance is build
τα φάρμακα δεν δρουν και χρειάζεται είτε περισσότερο φάρμακο είτε διακοπή για να επανέλθει η ευαισθησία
—> Ανοχή συμβαίνει όταν το άτομο δεν ανταποκρίνεται πλέον στο
φάρμακο με τον τρόπο που ανταποκρίθηκε αρχικά
—> χρειάζεται μια υψηλότερη δόση του φαρμάκου για να επιτευχθεί το
what’s a characteristic group found in Κατεχολεμίνες
Έχουν χαρακτηριστικά την ομάδα 3,4 υδροξυβενζολίου
name the 2 categories of adrenergic agonists + give examples
- Κατεχολεμίνες:
- examples: επινεφρίνη (μη επιλεκτική) , νορεπινεφρίνη (μη επιλεκτική), ισοπροτενερόλη
- Μη κατεχολεμινες:
- examples: φαινυλεφρίνη, εφεδρίνη, αμφεταμινη
- Διαφορές στην δομή, μεταβολισμό, ιδιότητες
- έχουν μεγαλύτερη δράση γιατί δεν μεταβολίζονται από το COMT και MAO
describe epinephrine (production, where it works…)
= Φυσιολογική κατεχολεμινη
- Συντίθεται στον μυελό των επινεφριδίων
- Εκλύεται στην κυκλοφορία του αίματος
—> Επιδρά σε α και β υποδοχείς
how does epinephrine work at high vs low doses
Σε χαμηλές δόσεις:
—> κυριαρχούν οι β δράσεις στο κυκλοφοριακό (αγγειοδιαστολή)
Σε υψηλές δόσεις:
—> κυριαρχούν οι α δράσεις (αγγειοσύσπαση)
what is epinephrine’s main function? uses?
Function —> Βροχγοδιαστολή (Δράση στους λείους μυς (β2)
Uses:
- Λύση σε κάθε αλλεργικό βρογχοσπασμό
- επείγουσα αντιμετωπίσει αναπνευστικής διαταραχής με βροχγοσπασμό
- Αναφυλακτικό shock - αλλεργεία
what’s another use of epinephrine
Στα αναισθητικά
- σε τοπικά αναισθητικά
- για να προκαλέσει αγγειοσύσπαση
—> η διάρκεια του τοπικού αναισθητικού παρατείνεται (ενέσιμα)
Describe the pharmacokinetics of epinephrine (action, forms)
- Δράση μικρής διάρκειας
- ταχείας έναρξης
- Χορηγείται ενδοβλεβίως, υποδορίως, με εισπνοή, η τοπικά
—> Από το στόμα είναι παντελώς αναποτελεσματική λόγο μεταβολισμού (COMT, MAO)
where does/ doesn’t norepinephrine work? effect when it binds to each position?
Δρα κυρίως στους α - αδρενεργικούς υποδοχείς
—> Αγγειοσύσπαση
—> Μέσω α1 αυξάνει την περιφερική αντίσταση λόγω αγγειοσύσπασης
—> ΑΠ (συστολική και διαστολική αυξάνονται)
Δεν δρα στους β2 υποδοχείς
—> οπότε δεν είναι κατάλληλη για χρήση στο άσθμα,
—> επίσης δεν δημιουργεί αγειοδιαστολή όπως η επινεφρίνη
what is Ισοπροτερενόλη + where does it work/ doesn’t
= Συνθετική κατεχολεμίνη
- Δρα —> σε β1 και β2
- Δεν δρα —> στους α υποδοχείς
what physiological effect is produced by isoproterenol
- Προκαλεί έντονη διέγερση της καρδιάς —>αυξάνει την δύναμη και την συχνότητα της συστολής
- Διαστέλλει τα αρτηρίδια των σκελετικών μυών —> μειώνοντας την περιφερική αντίσταση (using β2)
- Προκαλεί έντονη βροχοδιαστολή (β2 δράση)
—> ανακουφίζει από κρίση άσθματος
—> εισπνεόμενη
—> Δεν μεταβολίζεται από COMT και MAO
what is dopamine? where does it work?
= Νευροδιαβιβαστής και πρόδρομη ουσία της νοερεπινεφρίνης
Διεγείρει:
- α και β υποδοχείς
- υποδοχείς ντοπαμίνης
what is dobutamine
= Συνθετική κατεχολεμίνη
—> β1 αγωνιστής
what does dobutamine do + uses
Function —> Αυξάνει την καρδιακή παροχή με μικρή επίδραση στα αγγεία
Use —> καρδιακή ανεπάρκεια για την αύξηση της καρδιακής παροχής
Explain where and how Φαινυλεφρίνη works
Agonist on receptors α, α1
- Προκαλεί αγγεοσύσπαση,
- Αυξάνει διαστολική και συστολική πίεση
- Δεν δρα στην καρδιά αλλά προκαλεί αντανακλαστική βραδυκαρδία
where does Μεθοξαμίνη work? effect?
Agonist on receptors α, α1
Use:
—> αντιμετώπιση υπότασης σε εγχειρήσεις
—> Αυξάνει την ΑΠ, συνολική περιφερική αντίσταση
what is Κλονιδίνη + uses + function
= α2 Αγωνιστής
Δράση:
—> Δρα κεντρικά (ΚΝΣ)
—> καταστέλλει τα συμπαθητικά αγγειοκινητικά κέντρα
Use —> ιδιοπαθή υπέρταση
Name other αγωνιστές (επιλεκτικοί) + the receptor it binds on + function/use
- Μεταπροτενερόλη (p.o. / εισπνοή):
- β2
- Δεν επηρεάζει την καρδιά
- Προκαλεί βροχοδιαστολή —> αντιμετώπιση άσθματος
- Αλβουτερόλη/ πιρβοτερόλη/ τερβουταλίνη (εισπεόμενα):
- β2
- Βροχγοδιασταλτικά
- Σαλμετερόλη/ φορμοτερόλη (εισπεόμενα) :
- β2
- Βροχγοδιαστολή μακράς δράσης > 12 ώρες
Name 2 Αδρενεργικοί αγωνιστές έμμεσης δράση + describe them
- Αμφεταμίνη:
- Δρα κυρίως στο ΚΝΣ
- έχει και περιφερικές δράσεις μέσω απελευθερωσης κατεχολεμινών απο τα νευρικά κύτταρα
- uses —> κατάθλιψη, καταστολή της όρεξης
- Τυραμίνη:
- Κλινικά μη χρήσιμο
- φυσιολογικό προϊόν μεταβολισμου τυροσινης
- Μπορεί να απελευθερώσει κατεχολεμινες από τα νευρικά κύτταρα και να επιδράσουν στους αδρενεργικους υποδοχείς
name Αδρενεργικοί αγωνιστές μικτής δράσης
Εφεδρίνη/ψευδοεφεδρίνη
how does Εφεδρίνη/ψευδοεφεδρίνη work
- Διεγείρει α και β υποδοχείς
- Απελευθερώνει κατεχολεμινες από τις νευρικές απολήξεις
- Έχει μεγάλη διάρκεια δράσης —> γιατί δεν μεταβολίζεται από COMT και MAO
describe the uses of ephedrine +
Function/ effect:
- Αυξάνει την ΑΠ
- διεγείρει την καρδιά
- προκαλεί βρογχοδιαστολή
Uses:
- ρινικό αποσυμφοριτικό (cold and flu)
- για την αντιμετώπιση του άσθματος
