chp23 Ορμόνες της υπόφυσης και του θυρεοειδούς Flashcards
what are hormones controlled by
Ρυθμίζονται από νευροπεπτίδια που ονομάζονται εκλυτικοί ή ανασταλτικοί παράγοντες (π.χ GHRH, TRH)
Describe what νευροπεπτίδια are
- παράγονται στον υποθάλαμο
- φτάνουν στην υπόφυση
—> Εκεί ενεργοποιούν γονίδια για σύνθεση πρωτεϊνών-ορμονώ
Name examples of hormones that can be released due to neuropeptides + where they act after being formed
- Σωματοστατίνη
- προλακτίνη
- γοναδοτροπίνες
—> δρουν αφού συνδεθούν με υποδοχείς στα κύτταρα/ιστους στόχους
—> όπως συκώτι, επινεφρίδια, θυρεοειδής
Describe Αδρενοκορτικοτρόπος ορμόνη (ACTH)
- Παράγεται ως αποτέλεσμα της εκλυτικής ορμόνης της κορτικοτροπίνης- CRH
- Απελευθερώνεται από την υπόφυση
- Ημερήσιος ρυθμός —> αυξημένη το πρωί, χαμηλή την νύχτα
- Η έκκριση της καταστέλλεται από την κορτιζόλη
- διεγείρεται από το στρες
where does ACTH work and what does it do in the body
- Δρα στο φλοιό των επινεφριδίων
- καθοριστικό ρόλο στην διέγερση της σύνθεσης αδρενοκορτικοστεροειδών
How and where can we use ACTH therapeutically / medical field generally
Σκευάσματα χρησιμοποιούνται για διαγνωστικούς σκοπούς, such as Νόσος Addison ( = ατροφία επινεφριδίων vs ανεπαρκή παραγωγή ACTH)
By injecting ACTH into the patient:
—> Αν είναι ατροφία με ACTH, δεν θα διορθωθεί το πρόβλημα
—> Αν είναι ανεπαρκής παραγωγή, θα διορθωθεί
where was ACTH extracted to use therapeutically
Εκχυλίσματα από υπόφυση ζώων
Describe Αυξητική ορμόνη (σωματοτροπίνη)
- Απελευθερώνεται από την υπόφυση
- ως αποτέλεσμα της εκλυτικής ορμόνης της αυξητικής ορμόνης (GHRH-υποθάλαμο)
- Η έκκριση της αναστέλλεται από την σωματοστατίνη
- Απελευθερώνεται περισσότερο κατά τον ύπνο
- Παράγεται και συνθετικά
what is the role / function of growth hormone
- Διεγείρει πρωτεινική σύνθεση
- πολλαπλασιασμό κυττάρων
- ανάπτυξη οστών
- αυξάνει την σύνθεση χόνδρων
—> Δράσεις είτε άμεσες ή μέσω αυξητικών παραγόντων - IGF-I και II.
Name some uses of growth hormones
- Για την θεραπεία ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης σε παιδιά
- Αυξάνει και την μυϊκή μάζα - αναβολικό
Name a drug based on the growth hormone
Σωματρέμη
- φάρμακο ισοδύναμο με την σωματοτροπίνη
- απελευθερώνει IGF-I
- ενεργεί σαν την GH (αυξητική ορμόνη)
What is Σωματοστατίνη
= ανασταλτική ορμόνη της GH
—> Καταστέλλει την απελευθέρωση GH / ινσουλινης / glucagon / γαστρίνης
Name and describe the synthetic version of Σωματοστατίνη
Οκτρεοτίδη = συνθετικό ανάλογο της σωματοστατίνη
- μεγαλύτερο t1/2
- Αναστέλλει την GH, και IGF-I για 12 ώρες
Uses —> θεραπεία μεγαλακρίας (λόγω ορμονοπαραγωγικών όγκων)
Ανεπιθύμητες ενέργειες —> μετεορισμός / ναυτία
describe the hormone GnRH/ LHRH
= Εκλυτική ορμόνη των γοναδοτροπίνων ή εκλυτική ορμόνη της οχρινοποιητικής ορμόνης (GnRH)
- Παράγεται στον υποθάλαμο
- Απελευθερώνει την θυλακιοτρόπο (FSH - follicle stimulating hormone) + τη ωχρινοποιητική (LH - Leutinizing hormone) ορμόνη στην υπόφυση
describe what happens when we inject GnRH
Η συνεχείς χορήγηση αναστέλλει την απελευθέρωση των γοναδοτροπινών
—> Χρησιμοποιείται για παραγωγή γοναδοτροπινών σε υπογοναδισμό
Name drugs that are αναστολείς της GnRH and describe them
- Συνθετικά ανάλογα λευπρολίδη
- γοσερελίνη
- ναφαρελίνη
—> Καταστέλλουν την παραγωγή των γοναδοτροπινών
Uses
—> θεραπεία καρκίνου προστάτη
—> ενδομητρίωσης
—> πρόωρης ήβης
Ανεπιθύμητες ενέργειες GnRH:
- Στις γυναίκες —> εξάψεις, κύστεις οωθηκών
- Άνδρες —> αύξηση τεστοστερόνης, εξάψεις, γυναικομαστία
Describe Προλακτίνη
- Ορμόνη της υπόφυσης
- Έκκριση αναστέλλεται από την ντοπαμίνη
Describe the function / role of prolactin
- Διεγείρει και διατηρεί την γαλουχία
- Μειώνει την αναπαραγωγική δραστηριότητα
- Reduces σεξουαλική επιθυμία
What happens in Υπερπρολακτιναιμικές καταστάσεις + how is it fixed
- γαλακτοροία
- υπογοναδισμό
Θεραπεύεται με αγωνιστές ντοπαμίνης
—> βρωμοκρυπτίνη
—> καρβεγολίδη (που αναστέλλουν την έκκριση)
Name the 2 Ορμόνες της οπίσθιας υπόφυσης + describe them
- Αγγειοπιεσίνη ( = vasopressin)
- Ωκυτοκίνη
- Συντίθενται στον υποθάλαμο
- μεταφέρονται στην υπόφυση
- Απελευθερώνονται ως απάντηση φυσιολογικών ερεθισμάτων
—> πχ υψηλή ωσμωτικότητα του πλάσματος, ή τοκετός
Describe the therapeutic use of oxytocin
- Χορηγούνται παρεντερικά
- Χρησιμοποιείται στην μαιευτική για να προκαλέσει συσπάσεις τις μήτρας
—> Να προκαλέσει η να ενισχύσει τον τοκετό (IV)
—> Να προκαλέσει έκκριση μητρικού γάλακτος (ρινικό σπρεύ)
Describe the therapeutic use of Αγγειοπιεσίνη
= ADH- Antidiuretic hormone
= υπερτασική δράση
Mechanism of action:
- Δρα στον νεφρό
- όπου αυξάνει την διαπερατότητα και την απορρόφηση νερού στα αθροιστικά σωληνάρια —> μέσω υποδοχείς V2
- Μέσω V1 στα λεία μυικά προκαλεί αγγειοσύσπαση —> πίεση
Use —> θεραπεία άποιου διαβήτη
Τοξική δράση —> υδατική δηλητηρίαση
name another version of αγγεοπιεσίνη + describe its therapeutic uses
Δεσμοπρεσίνη (ενδορινικώς) —> τροποποιημένη αγγεοπιεσίνη
- χωρίς δράσεις στο V1
- Δεν προκαλεί υπέρταση
use —> άποιο διαβήτη και νυκτερινή ενούρηση
Name and describe the thyroid hormones
- from thyroid
- Διατηρεί τον μεταβολισμό και την λειτουργία των ιστών
- Τ3 (τριιωδοθυρονίνη)
- Τ4 (θυροξίνη)
what diseases are linked to thyroid hormones + describe their symptoms
- Υποθυρεοειδισμός —> Ανεπαρκής έκκριση
- βραδυκαρδία
- επιβράδυνση σωματικών
- πνευματικών λειτουργιών
- Υπερθυρεοειδισμός —> Υπερβολική έκκριση
- ταχυκαρδία
- νευρικότητα
- αρρυθμίες
- απώλεια βάρους
- παραγωγή θερμότητας
Describe the system of thyroid hormones (how they’re controlled and produced)
Controlled by TSH (thyroid stimulating hormone) —> θυρεοτροπίνη από την υπόφυση. TSH ελέγχεται από την υποθαλαμική εκλυτική ορμόνη της θυρεοτροπίνης – TRH (thyroid releasing hormone)
- Η TSH διεγείρει την πρόσληψη ιωδίου (Ι-)
- Ι- οξειδώνεται σε Ι2
- Η θυρεοσφαιρίνη (μια πρωτεΐνη) ιωδιώνεται στις τυροσίνες
- Η συμπύκνωση δύο υπολειμμάτων διιωδοτυροσίνης οδηγεί στον σχηματισμό Τ3 ή Τ4
- Οι ορμόνες απελευθερώνονται με πρωτεολυτική διάσπαση της θυρεοσφαιρίνης
Describe what happens to T3/T4 after production
- Οι Τ3 και Τ4 είναι συνδεδεμένες με την θυροξινοδεσμευτική σφαιρίνη (TBG) του πλάσματος
- Αφού απεδεσμευτούν εισέρχονται στα κύτταρα
- Το Τ4 απιοδιώνεται ενζυματικά προς Τ3 (μεταβολίζεται)
- Το Τ3 εισέρχεται στον πυρήνα και δεσμεύει υποδοχείς
- Επακολουθεί σύνθεση πρωτεϊνών
—> both T3/ T4 μεταβολίζονται με P450
in what form are T4/T3 taken? what can interact with them?
Τ3 και Τ4 δίνονται από το στόμα
—> Τροφή και σκευάσματα ασβεστίου μειώνουν την απορρόφηση Τ4
—> αλλά όχι Τ3
What is υποθυρεοειδισμού and explain how it’s diagnosed
Αποτέλεσμα αυτοάνοσης καταστροφής του αδένα
Διάγνωση γίνεται με αυξημένη TSH:
—> Δεν υπάρχει Τ3/Τ4 και έτσι είναι σήμα για αύξηση TSH για να παράγει T3/T4
—> θυρεοειδής είναι κατεστραμμένος και δεν παράγει.
what drug can be given for hypothyroidism and describe it
Λεβοθυροξίνη (Τ4)
- Σταθερή κατάσταση επιτυγχάνεται μετά από 6-8 εβδομάδες
- Τοξικότητα σχετίζεται με τα επίπεδα θυροξίνης
—> ταχυκαρδία, νευρικότητα
Describe what happens during υπερθυρεοειδισμού
Μειωμένα TSH
—> Λόγο αυξημένης Τ3/Τ4
—> Σήμα ότι δεν χρειάζεται άλλη Τ3/Τ4
—> Μείωση TSH
Describe the goal of the therapy for hyperthyroidism + name the main ones
Θεραπεία στοχεύει στη μείωση της σύνθεσης ή απελευθέρωσης των επιπλέον ποσοτήτων ορμονών
- Αφαίρεση τμήματος ή όλου του θυρεοειδούς
- Αναστολή σύνθεσης ορμονών
- Αναστολή απελευθέρωσης ορμονών
Describe the removal of the thyroid as a form of therapy for hyperthyroidism
It’s done με ραδιενεργό ιώδιο
—> το οποίο καταστρέφει τον αδένα που απορροφά επιλεκτικά το ιώδιο
—> Μετά χρειάζεται θεραπεία με Τ4
Describe the inhibition of hormone synthesis for hyperthyroidism
Φάρμακα που αναστέλλουν τις οξειδωτικές διαδικασίες που απαιτούνται για ιωδίωση των τυροσυλικών ομάδων και σύζευξη ιωδοτυροσινών για σχηματισμό Τ3 και Τ4
—> Θειαμιίδια
—> προπυλοθειουρακίλη (propylthiouracil - PTU)
—> μεθιμαζόλη
- PTU μπορεί να εμποδίσει και την μετατροπή Τ4 σε Τ3
- Δεν επιδρούν στην θυρεοσφαιρίνη
—> οπότε τα αποτελέσματα φαίνονται αφού εξαντληθεί το απόθεμα θυρεοσφαιρίνης
—> Απαιτείται χρόνος για το αποτέλεσμα της θεραπείας
what other drug can help with hyperthyroidism and why
Υπερθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει έντονη συμπαθητική διέγερση και θυρεοειδική κρίση
—> β-αναστολείς (eg προπρανολόλη) can help alleviate it
Describe the hyperthyroidism therapy that involves the Αναστολή απελευθέρωσης ορμονών
- Τα ιωδιούχα αναστέλλουν την ιωδίωση των τυροσυνών
—> μειώνοντας έτσι την τροφοδότηση των αποθηκών της θυρεοσφαιρίνης - αναστέλλουν την απελευθέρωση των ορμονών
Use
—> περισσότερο στην θυρεοτοξική κρίση
—> Δεν χρησιμοποιούνται για μακροχρόνια θεραπεία, γιατί ο αδένας παύει να ανταποκρίνεται σύντομα
