CG/9/d Flashcards
Schets het traditionele beeld van de Fr Rev en het belangrijkste kenmerk hiervan.
FASE 1
- een decadente aristocratie, corrupte geestelijkheid onderdrukken burgers en boeren
- spilzieke koning slaagt niet in hervormingen
- Assemblee Nationale uitgeroepen door derde stand, bijgevallen door bevolking Parijs en boeren; bestorming Bastille 1789.
FASE 2
Periode van de Terreur (voorj 1793-zomer 1794)
FASE 3
Gematigde fase, gegoede burgerij deelt lakens uit
FASE 4
Militaire dictatuur door Napoleon Bonaparte
Kenmerkend is de veronderstelling dat rev 1 samenhangend geheel was met vier fasen. Deze vier fasen zouden ook vier revoluties genoemd kunnen worden (dat maakt het duidelijker, maar doet afbreuk aan de belangenverstrengeling van groeperingen p319)
p317
Na de Fr Rev ontwikkelt het nationalisme zich, ‘als een religie’. Welke ontwikkeling volgde hierop, vanaf 1800?
De Romantiek: volk, taal, cultuur gaan samenvallen
p317
Noem een aantal schrijvers die met hun verschillende visies bijgedragen hebben aan het vergruisde beeld van de Fr Rev
Francois Furet: was er wel een revolutie? De vooruitgang vond pas plaats tussen 1815 en 1880
D. Sutherland: contrarevolutie op het platteland verdient naam revolutie
Georges Lefebvre: revolutie was klassenstrijd waarin kapitalistische burgerij overwinning op feodale aristocratie behaalt
Alfred Cobban: bourgeoisie in verval (klasse van landeigenaren en ambtenaren) die kapitalisme wilde tegenhouden ipv bevorderen
p317
Welk beeld leverde het onderzoek naar de rol van adel en burgerij op?
Adel en bourgeoisie hadden economisch veel gemeen:
- niet-kapitalistische instelling
- hoge belastingen
- rijke burgers werden probleemloos in adelstand opgenomen
Vormden echter geen hecht front aan vooravond revolutie door regels Staten-Generaal: alleen edelen hadden zitting; frustratie burgerij dubbel (maatsch en pol)
Gevolg: afschaffen privileges en adel was niet vervangen feodaliteit of adel, maar nu werd Fr geleid door notabelen (men of property, Doyle). Deze notabelen konden zowel edelen als voorm bourgeoisie zijn.
p318
Was de opvatting van E. Labrousse over de economische oorzaken van de revolutie van toepassing? Kanttekening?
Ja, het was een tijd van hoge prijzen, dalende lonen en massale werkloosheid. Maar aan de ellende was een lange periode van welvaart voorafgegaan - sterk contrast!
p318
Wat is de complottheorie en houdt deze stand?
D. Mornet (1933) heeft vastgesteld dat er geen rechtstreeks verband is tussen de verlichte ideeen van die tijd en de rev. Er was wel een kritische denkhouding over de oude orde ontstaan.
- Vrijmetselarij (praktiseerden ideeen van de Verlichting) bestond uit zowel aristocraten als burgers
- Contrat Social van Rousseau vrijwel onbekend bij revolutionairen van 1789
- Cahiers de doleances (bezwaarschriften) helemaal geen neerslag van verlichte hervormingsideeen.
p318-319
Wat betekent de politicologische uitdrukking ‘opkomst van een nieuwe politieke cultuur’ in de context van de Fr Rev?
Het gaat om de subjectieve manier waarop tegen de politieke realiteit en ideeen als vrijheid, tolerantie, despotisme en democratie wordt aangekeken.
Opvallende toename van publieke debatten via allerlei media en gelegenheden (maar niet openbaar). Bevolking raakt vertrouwd met nieuwe revolutionaire woordenschat.
Hierdoor werd het clubwezen de kern van de revolutionaire organisatie, in alle lagen dringt het breukbesef door. Geensceneerde feesten van de revolutie leiden de emoties in collectieve banen.
p319
Het initiatief voor de revolutie lag bij de adel. Wat waren hun motieven? Waren zij tevreden met de uitkomst?
De adel wilde haar privileges veiligstellen. Ze dwongen de koning de Staten-Gen bijeen te roepen (eerste en tweede (geestelijken) stand). Dat werd op voorstel van Sieyes de Assemblee Nationale, met de derde stand (1789). Belofte Fr een grondwet te geven, maar in nuit des sacrifices werden feodale rechten afgeschaft.
Velen weken uit naar het buitenland, tot het Consulaat (1799-1804).
Napoleon sloot concordaat met paus om rust in Fr kerk te herstellen.
p320
Welke motieven had de burgerij? Waren zij tevreden?
De burgerij bestond merendeels uit bourgeoisie des talents (vrije, meest intellectuele beroepen), niet des affaires (financiers en kooplieden); zij wilden privileges van de adel afschaffen om die van haarzelf te beveiligen. Liberte.
De burgerij zegevierde, zij kregen democratie:
- opheffing standenmaatschappij
- opheffingen juridische belemmeringen
- einde despotisme
- gelijkheid voor de wet, maar: onderscheid tussen bezitters en niet-bezitters (Declaration des droit etc 1789) en daarmee onderscheid pol invloed
- afschaffing gilden, dus econ liberalisme
- kerkelijk bezit werd onteigend om staatsschuld te saneren.
- Staatskerk om priesters te kunnen onderhouden; bisschoppen en pastoors democratisch kiezen.
Ondanks de maatregelen torenhoge inflatie en onrust mn platteland (weigering eed op Constitution door predikanten)
p320
Wat zijn Feuillants en Girondijnen?
Feuillants: voortzetting van de Jacobijnenclub. Voorstanders van een vorm van constitutionele monarchie
Girondijnen: voorstanders van federalisme en decentralisatie
Beide voorstanders van oorlog in 1792, maar dat ontaard in afzetting koning en uitroeping Fr Republiek (une et indivisible), met een Conventie.
p323
Na de Terreur-fase (Robespierre) werd het weer rustig en kreeg de burgerij weer ruimte. Waarom?
- Algemeen kiesrecht vervangen door censuskiesrecht
- oorlog met omringende landen bracht econ bloei
- staatgreep Bonaparte (1799) bracht rust
- ideeen uit Constituante 1789-1791 werden vervat in wetten
p323
De stedelijke bevolking wenste Egalite, dus meer dan een pollitieke omwenteling, ook een sociale. Welke rol hebben zij in de ontwikkelingen gespeeld?
Er was voedselrellen ivm hoge graanprijzen. De koning pakte het verkeerd aan het verzamelde troepen rondom Versailles. Dat resulteerde in de bestorming van de Bastille, hij had zijn gezag verspeeld. De revolutie concentreerde zich nu in Parijs.
Voor het overige werd het volk ingezet als figurant bij de Fraternite-feesten.
Invloed op de besluitvorming werd groter door mn Club des Cordeliers (Danton en Marat), toen werd gewone man bij besluitvorming betrokken. Ook door Robespierre.
Sansculottenleger opgericht door middenstanders om platteland tot leveranties te dwingen. Robespierre weigerde landhervorming en onteigening van bezit door te voeren, maar Conspiration des Egaux mislukte en volk verloor haar greep.
p323-324
Wat waren de motieven en de rol van de boeren in de Fr Rev?
De boeren wilden meer land en minder fiscale lasten.
De Grande Peur maakte van hen vernietigers van kastelen en abdijen, om wanbetalers-administratie te bemachtigen.
De opstanden op het platteland kregen een ideologische achtergrond want deel van de royalistische contrarevolutie olv geestelijkheid die zich tegen kerkhervormingen keerden. Evenzeer de opstanden tijdens de Terreur: tegen ontkerstening en controlled economy.
Door deze volksrevolutie (Sutherland) was repressie door autoritair regime (Terreur) nodig geworden.
De onteigende kerkelijke goederen werden in grote kavels aangeboden, daardoor profiteerde niet het volk maar de notabelen.
p324
Wat is het breukbesef, kenmerk van de Fr Rev?
Dat betrokkenen en buitenstaanders zich bewust waren van een radicale afrekening met de traditie en de geboorte van een nieuw tijdperk.
p324
Welke negatieve gevolgen had de revolutionaire kalender?
- Geen zon- en feestdagen meer dus economisch en antiklerikaal effect.
p325
