CG/9/b Flashcards
Was de Engelse revolutie veroorzaakt door partijtwist, een puriteinse revolutie, klassenstrijd?
Dat hangt van de schrijver af.
Trevelyan vond het een ‘war of two parties’.
Davies vond ‘at no time a class war…a revolution by the middle classes against personal government’.
Hill: English revolution (1640-1660)… old order, essentially feudal destroyed by violence, new capitalist social order in its place. Civil War a class war in which despotism of king was defended by reactionary forces of church and feudal landlords’.
p304
In welke twee chronologische momenten valt de Engelse Revolutie uiteen?
1640-1660: Civil War en The Great Rebellion (onthoofdng koning feb 1649)
en
1688-1689: Glorious Revolution (gematigde omwenteling)
Het zijn evenwel fasen van 1 samenhangende beweging (Chr Hill, Century of Revolution). Van 1603 (vereniging tronen Eng en Schotl door Jacobus I) tot 1714 (komst George I uit huis Hannover)
p303-304
Hoe zat het parlement in elkaar (Civ War/Gr Reb) en hoe was het krachtenspel met de koning?
In het Lagerhuis zaten landadel (gentry) en enkele steden.
In Hogerhuis zaten getitelde adel (nobillity) en bisschoppen Ang Kerk.
Kwam uitsluitend bijeen op initiatief koning en dan vnl om extra middelen aan te vragen ivm hoge oorlogsuitgaven. Het parl was bedoeld om protesten tegen inbreuk op privileges naar voren te kunnen brengen.
Jaren 40: in 1628 vroeg koning om geld, parl wist Petition of right af te dwingen (geen nieuwe belastingen kunnen opleggen zonder parlement). Koning besloot thorough te regeren.
1640: koning heeft geld nodig om in Schotland te kunnen vechten; parl voor t eerst weer bijeen. Debat, geen resultaat, ontbinding. 1640: toch geld nodig, dus parl weer bijeen. Parl zet grieven in Grand remonstrance met hun oorzaak: aanpakken papisten, bisschoppen en corrupte clergy.
Koning wil oppositieleden in het gevang werpen, maar moet zelf vluchten. Parl brengt zelf ook een leger op de been: Civil War.
p305-306
Wat zijn puriteinen?
Zeer radicale, vaak calvinistische protestanten. Ze wilden de Engelse kerk van roomse franje ontdoen. Grand remonstrance (1641) koning beschuldigd van popery.
p305
Jaren 40 17e S verbonden ze zich met elite die beducht was voor eigen privileges, voerden via parlement verzet; voerden later boventoon en maakten de dienst uit in republikeinse periode van Commonwealth (1649-1659). Daarna uitgerangeerd. Ideeen van puriteinse auteurs invloedrijk in politieke theorievorming (Locke bouwde voort; beroep amerikanen op birthrights)
p109 syll
Werd de Civil War breed door de Engelse bevolking gedragen?
Nee. De oppositie tegen de koning was niet groot. Na slag bij Naseby (1645, koning def verslagen) was dit te danken aan de Ironsides (keurkorps olv puritein Cromwell). Leger nam het initiatief meer en meer over.
p306
Wat/wie zijn:
- Levellers
- Pride’s purge
- Independents
- Diggers
- Dissenters
- Ironsides
- levellers: radicalen die geloofsvrijheid, opheffing van standen en gelijkheid van allen voor de wet
- Pride’s purge: gematigde puriteinen worden door colonel Pride uit Lagerhuis
- Independents: puriteinen die staatskerk willen afschaffen; vormden rompparlement na PP, met in naam soevereine macht in Commonwealth. Staatskerk kan zonder bisschoppen en tolerantie bevorderlijk voor vrije econ ontplooiing.
- Dissenters: andere protestanten die na omvorming angl staatskerk naar presbyteriaanse kerk geloofsvrijheid genoten.
- Diggers: Levellers teleurgesteld dat standenmaatschappij intact bleef –> oproer dreigde –> Diggers ontstonden: nog radicaler; eisten democratie en herverdeling landbezit.
- Ironsides: Cromwell’s keurkorps
p306
Wie had de macht in de Commonwealth (ontstaan na onthoofding Karel I feb 1649)?
Formeel het parlement, maar in werkelijkheid Oliver Cromwell. Hij greep de macht bij de Diggers-onrusten en als Lord Protector vestigde hij een militaire dictatuur (1649-1658), het land voer wel.
p306
Werd het rustig toen de monarchisten Karel II in het zadel hielpen (Restauration)?
Nee. De puriteinen verloren hun invloed, Angl staatskerk in ere hersteld. In parl duurde spanning country-court voort. K II werd opgevolgd door Jacobus II (1685), Rooms-kath. Een rk koning werkte monsterverbond tussen country en court in de hand om ondergang Angl kerk te voorkomen. William en Mary werden koning(in) (1689).
Bill of rights legde bevoegdheden parl vast en de onvervreemdbare rechten van het volk (birthrights).
p308
Wanneer is een vorst volgens Montesquieu een tiran?
als 1 persoon de drie machten van de Trias Politica vertegenwoordigt.
p307
Uit welke bron hebben de makers van de Am. revolutie en Locke beide geput?
Plakkaet van Verlatinghe
p307
Was het oogmerk van de Eng revolutie vernieuwing?
Nee. De uitkomst van de politieke krachtmeting (een conservatieve reactie op moderne monarchaal-bureaucratische tendensen) was het einde van het absolutisme van K I en zijn beide opvolgers, niet vernieuwing. Het parlement (gedomineerd door gentry en rijke kooplieden) had gewonnen: herstel van de oude rechten dus.
Cromwell en zijn republikeinse aanhangers hadden vernieuwende ideeen.
Er bestond daarom tussen de eerste en tweede revolutie nauwelijks verband. De eerste radicale, vernieuwende revolutie bleef steken, en werd niet voortgezet in Glorious Revolution.
p308
De Engelse revolutie was geen revolutie van vernieuwing. Er ontstond echter wel een nieuwe set revolutionaire ideeen en vocabulaire, waardoor de achterstand in de politieke theorievorming tijdens en na de revolutie in een voorsprong werd omgezet.
“…scientific and historical thinking do not constitute the intellectual origins of the Eng Civ War but new attitudes to nature and the past were among its crucial intellectual consequences.
Noem enkele auteurs en hun stokpaardje.
Henry Parker, 1642, parlement is uitdrukking volkswil
John Milton, Commonwealth, deugd, wijsheid en ware religie zijn beste kans op ontplooiing
James Harrington, volksbewapening: macht terug bij bezitters vd grond
George Lawson, volkssoevereiniteit en compromis tussen koninklijke macht en recht op verzet
John Locke, integraal overnemen Lawson’s ideeen. Two treatises of government (1690): bescherming eigendom = hoogste doel staat; volk kan disfunctionerende vorst het mandaat onttrekken.
Hobbes (royalist. Leviathan 1651): pareerde de Levellers met selfinterest en power. Atomist science and rejection of history of the precedent.
Belang van de Eng revolutie ligt vooral in deze geschriften, niet de omwenteling zelf.
