anestetiket lokal Flashcards
metodat e aplikimit te anestezionit lokal
-aplikimi i te ftohtit (aplikim i kufizuar )
-aplikimi i presionit ne trunkun nervor (e pasigurte)
-krijimi i anemise indore (e pasigurte)
-paralizimin e mbaresave nervore sensitive me ane te barnave (me e rendesishmja)
komponentat themelore ne strukturen e anestetikeve lokal
keta jane baza organike
-pjesa aromatike lipofilike (unaza benzene)
-zingjiri ndermjetes qe mund te kete lidhje estere ose amide
-pjesa amine hidrofilike
veorimet farmakologjike te anestetikeve lokal
-bllokimi reverzibil i percjelljes se impulseve ne mbaresat nervore dhe trungun nervor
-relaksimi i drejtperdrejte i muskulatures se lemuar psh vaskulare ku si pasoje kemi vazodilatim pastaj inhibimi i transimisionit neuromuskular ne muskulaturen skeletore
-veprimet ne zemer te ngjashme me kinidinen (antiaritmik)
-stimulimi ose deprimimi i snq
ndjeshmeria e fijeve nervore ne anestetike lokal (bllokada diferenciale)
fijet nervore simpatike (nuk kane mieline) > ato qe bartin impulset e dhimbjes dhe temperatures (distanca mes nyjeve ranvier e vogel ) > fijet motorike (fije te trasha te mielinizuara)
nga cka varet metabolizmi i anestetikeve lokal
-bari dhe koncentrimi i tij
-shkalla e vaskularizimit
-shtimi ose jo i substancave vazokonstriktore per te zgjatur efektin e anestetikut lokal
inaktivizimi varet nga melqia
anestetiket me lidhje estere zberthehen nga kolinesteraza plazmatike si psh prokaina, ametokaina, ketu formohet PABA qe eshte alergjenik
ata me lidhje amide si psh lidokaina dhe prilokaina nuk zberthehen nga kolinesteraza plazmatike por nga amidazat
pse kombinohen anestetiket me vazokonstriktore
kombinohen me vazokonstriktore simpatomimetik si adrenalin levonordefrin ose felypresin
jepen per arsye se
-prolongohet kohezgjatja e veprimit duke e ngadalesuar absorbimin e barit
-reduktohet efekti anesor sistemik duke u reduktuar shkalla e absorbimit
-me qellim qe te kete sa me pak gjakderdhje ne fushen operative
efektet anesore te anestetikeve lokal
-ea qe vijne nga anestetiket lokal:
a) ne individe normal (reaksion i tipit A)
SNQ ka stimulim te korteksit, depresion i medulla oblongata (qendres resp, vazomotore)
sistemi kardiovaskular ka veprim direkt ne zemer, dhe ne sistemin vaskular
b) ne individe jonormal(tipi B):
hipersensitivitet , intolerance, idiosinkrazia
-ea qe nuk jane nga anestetiket lokal :
psikomotore, vazopresore ku futen edhe efektet metabolike
ea ne snq dhe sistemin kardiovaskular
shqetesim, konfuzion, eksitim, eufori
marramendje, tiniturs, shije metalike ne goje, kokedhimbje, nauze, te ftohti, dridhje (jepet tiopentani ose midazolami)
renie e presionit te gjakut, humbje e vetedijes,
arrest kardiak, kolapsi vaskular periferik
ea hipersensitivitet
shok anafilaktik te menjehershem ose latent
shumicen i shkakton prokaina ose te grupit te njejte
kta amid ma pak
te stomatologet mund te shkaktohet dermatitis contacta
anestetiket lokal te tipit esterik
KOKAINA
PROKAINA
AMETOKAINA (TETRAKAINA)
BENZOKAINA
KOKAINA
ester i ac benzoik
vetem ne anestezion sip te traktit te siperm respirator se ka veti vazokonstriktore dhe anestetike
stimulues i snq, mundeson bllokimin e marrjes se katekolaminave sidomos dopamines
jep varshmeri psiqike
shume e rrezikshme nese jepet me injeksion , por vetem ne raste dentale si ne apikoktomi dentale jepet
PROKAINA
metabplizohet shpejte nga esterazat plazmatike
eshte edhe vazodilator , duhet ti shtohet agjenti vazokonstriktor
jep dermatit kontakti
AMETOKAINA (TETRAKAINA)
anestetik lokal ester shume i fuqishem
i paqendrueshem ne nxehtesi dhe aktivizohet ne ambientin alkalin
fillimi i ngadalshem
hidrolizohet 4 here me ngadale sesa prokaina dhe absorbohet shpejte ne mukoza
BENZOKAINA
ester i PABA
hidrolizohet shume shpejte
aplikimi vetem per anesteizion sip
ne stoma perdoret ne forme sprej dhe xheli me permbajtje 20%
mund te jep dermatit
anestetiket lokal te tipit amid
LIDOKAINA
PRILOKAINA
MEPIVAKAINA
BUPIVAKIANA
LIDOKAINA
jepet pa shtimin e vazokonstriktore
ne procedurat minore kirurgjike
me se shumti ne stome, kohezgjatje e veprimit 2-4 ore
incidence e vogel e efekteve toksike , analgejzioni menjehere fillon
absorbohet shume shpejte
proceset metabolike : oksidativo n dealkilimi, hidrolizimi, hidroksilimi
ea:
snq dhe kv , alergjia
jepet ne kombinim 2% me adrenaline
PRILOKAINA
ekuipotent me lidokainen, toksicitetin me te vogel
ne kombinim 3% me adrenalin ose felypressin . efekti 2 ore
nuk jep as vazodilatim as vazokonstriksion
doza max 400 mg
ea:
pervec cianozes ne mbidozim, ska
ne rast mbidoze jepet metilen blu 1mg/1kg
MEPIVAKAINA
i ngjashem me lidokainen, produkti perfundimtar i ndryshem
stabil dhe rezistent ndaj hidrolizes acidike dhe bazike m nuk eshte vazodilator, veprim te shkurte anestetik dhe jepet si tretesire 3% pa vazokonstriktore
doza max 5mg/kg ose 400mg , mund te kete hipersensitivitet te kryqezuar me anetare te tjere te gurpit amidik
BUPIVAKAINA
anestetik lokal me veprim te gjate, i ngjashem me mepivakianen, ne ortopedi per reponim te frakturave
mund te jepet epidural dhe intravenoz per anestezion gjeneral
koha 6-8 ore
absorbohet shume ngadale, lidhet suhme per proteina plazmatike, shume me pak e kalon barrieren placentare
ea:
ne doza te medha ka fibrilacion ventrikular primar, mund te shfaqet hipersensitivitet i kryqezuar
