antiparkinsonike Flashcards
sem qe bejne pjese ne sem neurodegjenerative
-alzheimer: demtimi ne hipokampus dhe neokorteks
-parkinson: demtohen neuronet dopaminergjike ne sub nigra
-huntington: demtohen neuronet ne striatum nc caudatus dhe putamen
-skleroza laterale amiotrofike : dobesi dhe atrofi muskulare progresice nga demtimi i neuroneve motorike spinale dhe neuroneve kortikale
trajtimi i parkinsonit
barnat qe rrisin veprimet dopaminergjike (rrisin nivelet trunore te dopamines ) ose barna qe ulin aktivitetin eksitues te neuroneve kolinergjike duke rivendosur balansin e duhur dopamine/acetilkoline
LEVODOPA
prekursor i dopamines
rrit nivelet e dopamines ne striatum me kohen pergjigja terapeutike zbehet
nuk jep permiresim ne trajtimin e parkinsonit te shkaktuar nga barnat
jepet bashke me inhibues te deC periferike (karbidopa dhe benserazidi ), merret peros ne lukth te zbrazet koha e veprimit 6-8 ore
efektet anesore te L dopas
-efekte anesore periferike: anoreksi nauze vjellje, aritmit kardiake, ipotension dhe midriaza
-efekte anesore qendrore : halucinacionet vizuele dhe auditive , crregullimet e gjumit dhe konfuzioni
interaksioent e l dopa me barnat e tjera
nuk duhet te merret me MAO i dhe FENELZINE se shfaqet kriza hipertenzive dhe hiperpireksi
vit B6 e pakeson efektin
nuk mirret me barna antipsikotike
agonistet e dopamines
BROMOKRIPTINA
ROPINROLI
PERGOLIDI
PRAMIPEKKSOLI (krejt kto peros)
APOMORFINA (innjeksion)
koha me e madhe e veprimit 8-24 ore , me pak diskinezione dhe fluktuacione motorike
perdoren per vonimin e terapise me levodopa
ea : te ngjashme me levodopa
amantadina
antiviral per parandlim dhe trajtim te influenza A , ka edhe veprim modest antiparkinsonian
rrit lirimin e dopamines dhe bllokon rec kolinergjik dhe te glutamatit
SELEGILINA
inhibues ireverzibil i MAOb
merret bashke me l dopa
barnat antikolinergjike (antimuskarinike)
bllokohet aktiviteti ekstitues
BENZOTROPINA, TRIHEKSIFENIDILI
BIPERIDENI
PROCIKLIDINA
gjate stadeve te hershme ose si adjuvans
**te vetmit qe perdoren te parkinsoni iatrogjen (nga barnat antipsikotike)
ea: efekte antimuskarinike: turbullim i te parit, tharje goje, kosntipacion, retencion urinar )
trajtimi i alzheimer
inhibuesit e acetikolinesterazes
takrina
donepezili
rivastagmina
galantamina
skleroza amiotrofike laterale
riluzoli
bllokon lirimin e glutamatit , bllokon rec NMDA dhe kanalet e natriumit