9-10_Æxli Flashcards
Líkjast góðkynja æxli upprunavef?
Já
Í hverju af eftirfarandi er hægt að fá góðkynja æxli?
1) Þekja/Kirtilvef
2) Stoðvef
3) Melanocyta
4) Eitilfrumur
5) Blóðfrumur
6) Glial frumur
1) Þekja/Kirtilvef
2) Stoðvef
3) Melanocyta
Hvað er adenoma?
Góðkynja æxli í kirtilvef
Hvað er papilloma?
Góðkynja totumyndandi æxli
Hvað merkir adenoma sem talað er um í meltingarvegi?
Forstigsbreytingar krabbameins sem eru oft totumyndandi
Hvað er Hamartoma?
Góðkynja fyrirferð úr vef sem á heima á þeim stað
Hvað er Choristoma?
Góðkynja fyrirferð úr vef sem á ekki heima á þeim stað
Hvað er Ectopia?
Sama og Choristoma.
Góðkynja fyrirferð úr vef sem á ekki heima á þeim stað
Hverjar eru hættur góðkynja æxla? (4)
1) Þrýstingseinkenni
2) Obstruction
3) Framleiðsla hormóna
4) Umbreyting í illkynja æxli
Hverjir eru hæfileikar krabbameinsfruma? (6)
1) Sjálfnæg um vaxtarboð
2) Ónæm fyrir anto-vaxtarboðum
3) Komast hjá apoptosis
4) Engin takmörk í fjölgun
5) Mynda angiogenesis
6) Ífarandi vöxtur og meinvarpandi
Eru góðkynja æxli úr mjúkum vef og illkynja úr hörðum vef?
Já
Hverju er magn meinvarpa háð? (2)
Stærð æxlis og æxlisgráðu
Um hvað dreifast meinvörp? (3)
Líkamshol, vessaæðar og blóðæðar
Hvaðan er meinvarp í hrygg líklega upprunið? (2)
Frá blöðruhálskirtli eða brjóstakrabbameini
Hverju er vaxtarhraði háður?
Æxlisgráðu
Við hvaða stærð og þyngd greinast æxli í fyrsta lagi?
1 cm3 eða 1 g.
Hvað heitir krabbamein í rákóttum vöðvum?
Rhabdomyosarcoma
Hvað heitir illkynja krabbamein í eitilvef?
Lymphoma
því góðkynja er ekki til
Hvað heitir krabbamein í beinmerg (hvítblæði)?
Leukemia
Hvað heitir illkynja æxli í melanocytum?
Melanoma
góðkynja er bara fæðingarblettur / mole
Hvort líkist meira vefnum í kring, illa eða vel differentierað æxli?
Vel differentierað
Hvað þýðir það ef æxli er pleomorphic?
Að frumurnar eru mjög breytilegar í stærð og lögun
Hvað þýðir það ef æxli er anaplastic?
Að frumurnar í æxlinu séu algjörlega ódifferentieraðar
Hvað eru góðar vísbendingar um að æxli sé illkynja (ef það er ekki hægt að nota ífarandi vöxt eða meinvörp sem greiningarskilyrði)? (2)
1) Ef frumurnar eru pleomporhic.
2) Ef frumurnar eru illa differentieraðar
Hvað segir æxlisgráða til um? Hvað er verst af I, II og III stigs krabbameini?
Æxlisgráða segir til um hversu differentierað æxli er.
I gráðu er vel differentierað.
III er mjög illa differentierað.
Hvað eru æxli kölluð sem eru á milli þess að vera góðkynja eða illkynja?
Hver eru góðkynja líkindi? Hver eru illkynja líkindi?
Borderline æxli.
Góðkynja líkindi: Meinvarpast sjaldan.
Illkynja líkindi: Hafa tilhneigingu til að koma aftur (recidivera)
Hvað er krabbamein in situ?
Krabbamein sem er ekki byrjað að vaxa ífarandi eða
meinvarpast
(Krabbamein “á sínum stað”)
Hvað er Paraneoplastic syndrome?
Einkenni krabbameins sem eru ekki frá massa æxlisins sjálfs heldur frá boðefnum, seytt af æxlinu eða ónæmiskerfinu
Hvað er Cachexia?
Þyngdartap.
Einkenni margra sjúkdóma (krabbamein, AIDS, Crohns)
Hvaða spurningum þarf að svara við fyrstu greiningu á æxli? (3)
1) Góðkynja eða illkynja?
2) Hver er uppruni þess
3) Af hvaða vefjagerð er það?
Hvað er aðallega notað til að meta hvort æxli er góðkynja eða illkynja?
Ljóssmásjá
Hvernig tengjast mítósur greiningu á æxli?
Þær eru fáar í góðkynja og oft margar í illkynja
Ef við notum sérlitun fyrir slím og það litast jákvætt, hvernig æxli erum við með
Adenocarcenoma (því bara kirtilvefur seytir slími)
Ef við notum sérlitun fyrir Cytokeratin og það er jákvætt, úr hvernig vef er þá æxlið?
Þekjuvef
Hvernig æxli erum við með ef það litast fyrir S-100?
Melanoma
Hvað segir stig krabbameins til um?
Útbreiðslu
Hvað eru stig krabbameins mörg?
I-IV
