3.5 hypofyse adenomen

Question 1

welke hormonen produceren de hypofyse voorkwab?

Answer 1

ACTH
TSH
LH en FSH
GH
prolactine

Question 2

welke verschillende hypofyse adenomen zijn er te onderscheiden (ze ontstaan altijd vanuit hypofyse voorkwab)?

Answer 2

NFA (ontstaat uit cellen die LH of FSH produceren)
prolactioom/ prolactioma (prolactine)
acromegalie (GH)
ziekte van Cushing (ACTH)
TSH-oma of hyperthyreoïdie (TSH)

Question 3

wat is pathofysiologie van hypofyse adenomen?

Answer 3

massa effect van de adenomen (als hij groeit):

• hoofdpijn
• druk op chiasma opticum: zichtverlies, hemianopsie
• druk op de hersenzenuwen

adenomen zorgen ook voor

• verlies hypofyse klier reserve
• tekenen en symptomen van hypopituïtarisme (hypofyse maakt onvoldoende hormonen)

Question 4

wat is een bitemporale hemianopsie?

Answer 4

een hypofysetumor die op het chiasma optica drukt

mensen met hypofysetumor zien de buitenkant niet meer

Question 5

wat zijn kenmerken van niet functionele hypofyse adenomen?

Answer 5

ze zijn moeilijk te onderscheiden van andere niet-endocriene tumoren in de hypofyse regio

geen vastgestelde medische behandeling

chirurgisch verwijderen is meestal incompleet

Question 6

wat is de behandeling van hypofysetumoren?

Answer 6

transsphenoidale selectieve adenomectomie (via neus)

radiotherapie

medicamenteuze therapie

Question 7

wat is de DD van niet functionele hypofyse tumoren?

Answer 7

cel rest tumoren
primitieve germ-cell tumoren
gliomen
meningiomen
metastatische tumoren
vasculaire laesies
granulomen
CSF gerelateerd

Question 8

waartoe leidt tumor die ACTH produceert?

Answer 8

ziekte van cushing

Question 9

waartoe leidt tumor die GH produceert?

Answer 9

GH gaat naar lever en zorgt voor IGF-I productie–> acromegaltie

Question 10

waartoe leidt tumor die TSH produceert?

Answer 10

TSH naar schildklier–> veel T4–> hyperthyreoïdie door TSH-oma

Question 11

wat zijn niet functionele hypofyse tumoren?

Answer 11

gonadotropinoma (FSH, LH)

Question 12

wat zijn symptomen van een hyperprolactinoma?

Answer 12

osteoporose
galactorroe (melk geproduceerd in niet-fysiologische periode)
verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen (remming FSH, LH)
libidodaling
hoofdpijn

Question 13

wanneer gaat prolactine omhoog?

Answer 13

hypothyreoidisme 
levercirrose
zwangerschap
medicatie 
- phenothiazine
- haloperidol
- verapamil
- cocaine
- antidepressiva
- metoclopramine

Question 14

om prolactine afgifte te dalen kan je welk medicijn geven?

Answer 14

dopamine agonist
dopamine zorgt dat de afgifte van prolactine wordt geremd

bijv: bromocriptine, cabergoline, pergolide, quinagolide

Question 15

wat zijn klachten van acromegalie?

Answer 15

hoofdpijn
excessief transpireren
gewrichtsklachten 
moeheid
paresthesiën

Question 16

hoe stel je diagnose acromegalie?

Answer 16

alleen bij PT’s die acromegaal lijken

verhoogd IGF-I simpel, 1 monster nodig

GH na 75 mg glucose (oGTT)- meer belastend; gedoe voor PT’s

Question 17

wat is de behandeling voor iemand met acromegalie?

Answer 17

afgifte GH gestimuleerd door GHRH en geremd door SRIF

er worden analoge somastostatines gegeven

somastostatine zorgt overal, behalve in de hersenen, voor verlaging allerlei hormoon concentraties en verlaging van andere processen

Question 18

is bij een TSH-oma het TSH verhoogd?

Answer 18

bij een TSH oma is een tumor die TSH produceert wat zorgt voor teveel FT4
TSH is meestal niet verhoogd, maar wel inadequaat hoog gezien FT4