1.2 werkingsmechanisme ACTH en cortisol biosynthese Flashcards

1
Q

waaruit bestaat de bijnier?

A

cortex en medulla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

waaruit bestaat de cortex van buiten naar binnen ?

A

zona glomerulosa
zona fasciculata
zona reticularis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

waarvoor zijn de zones in de cortex belangrijk?

A

zona glomerulosa: aldosteron (mineralcorticoiden)
zona fasciculata: cortisol (glucocorticoiden)
zona reticularis: androgenen

medulla: adrenaline (catecholamines)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

welke zone stimuleert ACTH?

A

zona fasciculata–> cortisol
zona reticularis–> androsteendion
een beetje de zona glomerulose–> aldosteron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hoe gaat de biosynthese van bijnier steroiden?

A

cholesterol vormt de bouwsteen voor androgenen, cortisol, aldosteron

cholesterol wordt opgenomen in de darm en in de lever verpakt in VLDL. VLDL omgezet naar LDL. LDL gaat oa naar bijniercel waar het wordt afgebroken tot cholesterol en wordt gebruikt voor hormoonsynthese (80%)

cel kan zelf ook cholesterol maken uit acetylCoA, dit is 20%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat is StAR?

A

StAR kan cholesterol naar mitochondrium transporteren waar het kan worden omgezet met P450SCC. hieruit ontstaat uiteindelijk d5 pregnelonon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wat doet CYP17 en waar komt het voor?

A

speelt een rol bij de omzetting van cholesterol tot hormonen (en cortisol)

het komt alleen voor in de zona fasciculata en zona reticularis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

op welke receptoren werken ACTH en CRH?

A

G eiwit gekoppelde receptoren
ACTH op de melanocortin-2 receptor
CRH op de CRH receptor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

hoe gaat de regulatie van cortisol afgifte?

A
  • ACTH (hypothalamus-hypofyse-bijnier as)
  • stress (verwonding, ziekte, lage temperatuur)
  • biochemische stress (hypoglycemie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

wat is cortisol?

A

een glucocorticoid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

wat doet cortisol?

A

het beïnvloedt glucose, vet en eiwit metabolisme

  • remming eiwit synthese
  • stimulering gebruik vetzuren als energiebron en verlaging gebruik glucose
  • stimulering gluconeogenese en verhoging bloed glucose spiegel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wat zijn de metabole effecten van cortisol in vet?

A

verlaagd de insuline gevoeligheid
verlaagd verestering van vetzuren
verhoogd de lipolyse
verhoogd de glucose spiegel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wat zijn de metabole effecten van cortisol in skeletspier?

A

verlaagd de insuline gevoeligheid
verlaagd de eiwit synthese
verhoogd de eiwit afbraak
verhoogd de glucose spiegel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wat zijn de metabole effecten van cortisol in de lever?

A

verlaagd de insuline gevoeligheid
verhoogd de glycogenolyse
verhoogd de gluconeogenese
verhoogd de glucose spiegel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hoe komt cortisol voor in de circulatie?

A

95% gebonden aan transcortine (CBG) en albumine

voornamelijk gemetaboliseerd in de lever (reductie dubbele bidingen) en nier (oxidatie 11beta-hydroxylgroep)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hoe gaat de regulatie van de aldosteron afgifte?

A

ACTH
verhoging plasma kalium
angiotensine 2

17
Q

hoe zorgt angiotensine II voor aldosteron afgifte/ hoe werkt RAAS?

A

juxtaglomerulaire cellen geven renine af
renine zet angiotensinogeen om in angiotensine I
angiotensine I wordt omgezet in angiotensine II door ACE
angiotensine II stimuleert de bijnier tot afgifte van aldosteron
aldosteron werkt op de nier

18
Q

wat is aldosteron?

A

een mineralcorticoid

19
Q

wat doet aldosteron?

A

het reguleert de concentratie Na en K
- nier houdt Na vast en scheidt K uit

reageert op veranderingen in de samenstelling van plasma (extracellulair K)

is gekoppeld aan RAAS

20
Q

wat is potency en waardoor wordt het bepaald?

A

potency is de kracht waarmee een hormoon werkt/ hoe sterk het kan koppelen aan een bepaalde receptor

het wordt bepaald door de biologische halfwaardetijd van de stof en door de affiniteit voor de glucocorticoid of mineralcorticoid receptor

21
Q

hoe zorgen we ervoor dat een glucocorticoid zoals cortisol niet gaat werken op de mineralcorticoid receptor?

A

door cortisol oiv HSDII om te zetten naar cortison. het kan nu niet aan de mineralcorticoid receptor binden

HSDI zet cortison weer om tot cortisol

22
Q

wat doet prednison?

A

prednison heeft een glucocorticoid werking. het zorgt dat ACTH wordt onderdrukt. dit leidt tot mindere cortisol en androsteendion productie

23
Q

hoe gaat de catecholamine synthese?

A

medulla produceert adrenaline of noradrenaline

aminozuur wordt omgezet tot dopamine wat uiteindelijk leidt tot de productie van catecholamines

24
Q

hoe wordt de catecholamine productie door de medulla gestimuleerd?

A
angst
boosheid
stress
bloeding
hypoxie
hypoglycemie
25
Q

wat zijn de gevolgen van verhoogd (nor)adrenaline?

A
hartslag omhoog
bloedtoevoer neemt toe
meer CO
verwijde luchtwegen
hogere metabolic rate