1.8 endocriene hypertensie Flashcards
wat zijn oorzaken van hypertensie?
primaire hypertensie
renovasculair
endocrien
- syndroom van cushing
- primair hyperaldosteronisme
- feochromocytoom
hoe gaat de steroïd hormoon synthese?
cholesterol is de grondstof voor aldosteron, cortisol en bijnierandrogenen
wat is RAAS?
angiotensinogeen wordt door renine omgezet tot angiotensine I
angiotensine I wordt met ACE omgezet tot angiotensine II
angiotensine II zorgt voor vasoconstrictie en aldosteron
aldosteron zorgt dat er meer natrium wordt gereabsorbeerd en meer kalium wordt uitgescheiden
wat is het effect van aldosteron in de nier?
aldosteron bindt een mineralcorticoid receptor en gaat naar de kern. het heeft effect op DNA zoals transcriptie van genen reguleren.
je kan dan bijvoorbeeld een Na/K-ATPase krijgen: natrium wordt gereabsorbeerd in de bloedbaan en kalium wordt uitgescheiden in de urine
wat is het gevolg van hyperaldosteronisme?
natrium reabsortpie gaat omhoog–> meer ECV–> meer HMV–>hypertensie–> renine omlaag
kalium en H+ excretie neemt toe–> hypokaliemie en metabole alkalose–> aldosteron secretie neemt af
wat is een andere naam voor primair hyperaldosteronisme?
syndroom van Conn
wat is de kliniek van primair hyperaldosteronisme ?
hypertensie
hypokaliemie (niet altijd)
verhoogd plasma aldosteron
onderdrukt plasma renine
wat zijn oorzaken van primair hyperaldosteronisme?
aldosteron producerend adenoom
bilaterale bijnierhyperplasie
wanneer screenen voor primair hyperaldosteronisme?
hypertensie en hypokaliemie ernstige hypertensie behandeling met 3/meer antihypertensiva hypertensie op jonge leeftijd bijnierincidentaloom hypertensie familieleden van Patienten met PHA
hoe gaat de eerste screening op primair hyperaldosteronisme?
plasma aldosteron/ renine activiteit ratio
renine en aldosteron hoog–> secundaire hyperaldosteronisme
laag renine, hoog aldosteron–> primair hyperaldosteronisme
beide laag maar wel symptomen van hyperaldosteronisme–> tumor, syndroom van Cushing
hoe kan syndroom van Cushing zorgen voor symptomen van hyperaldosteronisme?
cortisol kan op de MR receptor binden en zo allerlei dingen tot expressie brengen zoals ook weer die Na/K-ATPase. bij een hoge cortisol spiegel wordt cortisol niet meer omgezet tot cortison door 11b-HSD en krijg je dus ook meer Na/K-ATPases.
wat is drop hypertensie?
in drop zit glycyrrhizine zuur. dit remt de 11-b-HSD waardoor cortisol niet meer goed kan worden omgezet tot cortison
hoe wordt de diagnose primair hyperaldosteronisme bevestigd?
zoutbelastimgstest
- vocht infusie met zout, RAAS wordt onderdrukt. renine laag en aldo omlaag door negatieve feedback. bij een adenoom gaat dit aldosteron niet omlaag
wat doe je bij primair hyperaldosteronisme na biochemische vaststelling?
MRI of CT scan van de bijnieren
bilaterale bijniervene sampling
wat is de therapie van primair hyperaldosteronisme?
chirurgie: adrenalectomie
- normokaliemie
- 50% normtensie
medicamenteus
- mineralcorticoid receptor antagonist: spironolacton, eplerenon
- amiloride
- thiazide diuretica
wat is een feochromocytoom?
het is een tumor
chromaffiene cellen zijn afkomstig uit neuroectodermale cellen en sympathisch zenuwstelsel
overproductie van adrenaline, noradrenaline, dopamine
wat is de lokalisatie van de feochromocytoom?
bijnier 90% extra-adresaal 10% - para-aortaal - lever-/nierhilus - thorax
hoe kan een feochromocytoom voorkomen?
solitair (zonder onderliggende oorzaak)
genetische oorzaken:
- MEN IIa/b syndroom
- neurofibromatosis type I
- M. von Hippel-Lindau
- SDH-, THEM en MAX-mutaties
wat is de symptomatologie bij feochromocytoom?
hypertensie hoofdpijn transpireren palpitaties bleekheid tremor angst buikpijn gewichtsverlies slushing
wat is de DD van een feochromocytoom?
hyperthyreoidie migraine carcinoid syndroom angststoornis andere oorzaken hypertensie
wanneer vermoeden feochromocytoom?
typische klachten patroon refractaire hypertensie maligne hypertensie hypertensieve respons op b-blokkers bloeddruk labiliteit paroxysmale hypertensie Pos. familieanamnese voor geassocieerde aandoeningen vastgestelde bijniertumor
hoe gaat de diagnostiek van een feochromocytoom?
plasma: (nor)adrenaline, (nor)metanefrine
urine: (nor)metanefrine
CT of MRI bijnieren
123I-MIBG scan
geen punctie!!!
wat is de therapie voor een feochromocytoom?
adrenalectomie:
- curatief
- 10% feochromocytomen–> malignę beloop
- na voorbehandeling
medicamenteus
- a-blokers
- calciumantagonisten
- nitroprusside, nitroglycerine
wat is de behandeling
