1.8 endocriene hypertensie

Question 1

wat zijn oorzaken van hypertensie?

Answer 1

primaire hypertensie

renovasculair

endocrien

• syndroom van cushing
• primair hyperaldosteronisme
• feochromocytoom

Question 2

hoe gaat de steroïd hormoon synthese?

Answer 2

cholesterol is de grondstof voor aldosteron, cortisol en bijnierandrogenen

Question 3

wat is RAAS?

Answer 3

angiotensinogeen wordt door renine omgezet tot angiotensine I
angiotensine I wordt met ACE omgezet tot angiotensine II
angiotensine II zorgt voor vasoconstrictie en aldosteron
aldosteron zorgt dat er meer natrium wordt gereabsorbeerd en meer kalium wordt uitgescheiden

Question 4

wat is het effect van aldosteron in de nier?

Answer 4

aldosteron bindt een mineralcorticoid receptor en gaat naar de kern. het heeft effect op DNA zoals transcriptie van genen reguleren.
je kan dan bijvoorbeeld een Na/K-ATPase krijgen: natrium wordt gereabsorbeerd in de bloedbaan en kalium wordt uitgescheiden in de urine

Question 5

wat is het gevolg van hyperaldosteronisme?

Answer 5

natrium reabsortpie gaat omhoog–> meer ECV–> meer HMV–>hypertensie–> renine omlaag

kalium en H+ excretie neemt toe–> hypokaliemie en metabole alkalose–> aldosteron secretie neemt af

Question 6

wat is een andere naam voor primair hyperaldosteronisme?

Answer 6

syndroom van Conn

Question 7

wat is de kliniek van primair hyperaldosteronisme ?

Answer 7

hypertensie
hypokaliemie (niet altijd)
verhoogd plasma aldosteron
onderdrukt plasma renine

Question 8

wat zijn oorzaken van primair hyperaldosteronisme?

Answer 8

aldosteron producerend adenoom

bilaterale bijnierhyperplasie

Question 9

wanneer screenen voor primair hyperaldosteronisme?

Answer 9

hypertensie en hypokaliemie
ernstige hypertensie 
behandeling met 3/meer antihypertensiva
hypertensie op jonge leeftijd
bijnierincidentaloom
hypertensie familieleden van Patienten met PHA

Question 10

hoe gaat de eerste screening op primair hyperaldosteronisme?

Answer 10

plasma aldosteron/ renine activiteit ratio

renine en aldosteron hoog–> secundaire hyperaldosteronisme

laag renine, hoog aldosteron–> primair hyperaldosteronisme

beide laag maar wel symptomen van hyperaldosteronisme–> tumor, syndroom van Cushing

Question 11

hoe kan syndroom van Cushing zorgen voor symptomen van hyperaldosteronisme?

Answer 11

cortisol kan op de MR receptor binden en zo allerlei dingen tot expressie brengen zoals ook weer die Na/K-ATPase. bij een hoge cortisol spiegel wordt cortisol niet meer omgezet tot cortison door 11b-HSD en krijg je dus ook meer Na/K-ATPases.

Question 12

wat is drop hypertensie?

Answer 12

in drop zit glycyrrhizine zuur. dit remt de 11-b-HSD waardoor cortisol niet meer goed kan worden omgezet tot cortison

Question 13

hoe wordt de diagnose primair hyperaldosteronisme bevestigd?

Answer 13

zoutbelastimgstest
- vocht infusie met zout, RAAS wordt onderdrukt. renine laag en aldo omlaag door negatieve feedback. bij een adenoom gaat dit aldosteron niet omlaag

Question 14

wat doe je bij primair hyperaldosteronisme na biochemische vaststelling?

Answer 14

MRI of CT scan van de bijnieren

bilaterale bijniervene sampling

Question 15

wat is de therapie van primair hyperaldosteronisme?

Answer 15

chirurgie: adrenalectomie
- normokaliemie
- 50% normtensie

medicamenteus

• mineralcorticoid receptor antagonist: spironolacton, eplerenon
• amiloride
• thiazide diuretica

Question 16

wat is een feochromocytoom?

Answer 16

het is een tumor

chromaffiene cellen zijn afkomstig uit neuroectodermale cellen en sympathisch zenuwstelsel

overproductie van adrenaline, noradrenaline, dopamine

Question 17

wat is de lokalisatie van de feochromocytoom?

Answer 17

bijnier 90%
extra-adresaal 10%
- para-aortaal
- lever-/nierhilus
- thorax

Question 18

hoe kan een feochromocytoom voorkomen?

Answer 18

solitair (zonder onderliggende oorzaak)

genetische oorzaken:

• MEN IIa/b syndroom
• neurofibromatosis type I
• M. von Hippel-Lindau
• SDH-, THEM en MAX-mutaties

Question 19

wat is de symptomatologie bij feochromocytoom?

Answer 19

hypertensie
hoofdpijn
transpireren
palpitaties
bleekheid
tremor
angst
buikpijn
gewichtsverlies
slushing

Question 20

wat is de DD van een feochromocytoom?

Answer 20

hyperthyreoidie
migraine
carcinoid syndroom
angststoornis
andere oorzaken hypertensie

Question 21

wanneer vermoeden feochromocytoom?

Answer 21

typische klachten patroon
refractaire hypertensie
maligne hypertensie
hypertensieve respons op b-blokkers
bloeddruk labiliteit 
paroxysmale hypertensie
Pos. familieanamnese voor geassocieerde aandoeningen
vastgestelde bijniertumor

Question 22

hoe gaat de diagnostiek van een feochromocytoom?

Answer 22

plasma: (nor)adrenaline, (nor)metanefrine
urine: (nor)metanefrine
CT of MRI bijnieren
123I-MIBG scan
geen punctie!!!

Question 23

wat is de therapie voor een feochromocytoom?

Answer 23

adrenalectomie:

• curatief
• 10% feochromocytomen–> malignę beloop
• na voorbehandeling

medicamenteus

• a-blokers
• calciumantagonisten
• nitroprusside, nitroglycerine

Question 24

wat is de behandeling