3.5 Embryologie overzicht en algemene principes

Question 1

Wat zijn somieten?

Answer 1

Tijdelijke structuur van de wervelkolom en skeletspieren

Question 2

Wat zijn de kieuwbogen?

Answer 2

Tijdelijke structuren van delen van hals-kaak regio

Question 3

Wanneer is het een foetus/embryo?

Answer 3

Embryo voor 8 weken
Foetus na 8 weken (na de bevruchting)

Embryogenese vindt plaats op een schaal van 0.1 - 10 mm

Question 4

Wat is de zwangerschapsduur?

Answer 4

Bevruchting + 2 weken in de kliniek, want duurt 2 weken voordat de eisprong (laatste menstruatie) en bevruchting is plaatsgevonden
In de embryologie worden die 2 weken niet geteld

Pas levensvatbaar na 24 weken, zwangerschapsduur is 40 weken (38 weken ontwikkeling, 2 weken van de bevruchting)

Question 5

Wat gebeurd er in week 1?

Answer 5

Spermacel bevrucht de eicel. Er is regeneratie en deling van chromosomen (klievingsdeling) met op het einde 32 identieke cellen. Na 80 uur zijn er 8-16 cellen en is er een Morula

Na 5 dagen ontstaat er een blastula (cel waarin deel cellen aan binnenkant ligt en deel aan buitenkant)

Daarna ontstaat er een embryoblast met embryonale stamcellen waaruit het embryo ontstaat

Dag 6: De eicel verlaat uiteindelijk de zona pellucida en gaat zich innestelen

Question 6

Waaruit bestaat de blastocyt?

Answer 6

Embryoblast:
- Hieruit ontstaat de embryo en andere structuren

Trofoblast:

• Belangrijk voor de innesteling
• Ze pompen water en zouten in de vrucht waardoor er een holte ontstaat (Blastocytholte) -> En wordt de vrucht ook groter door de zwelling blastocytholte

Question 7

Wat ontstaat er uit het mesoderm en wat uit het ectoderm?

Answer 7

Mesoderm:
- Skelet, spieren, nieren en het hart

Ectoderm:
- Epidermis en zenuwweefsel

Question 8

Wat gebeurd er in week 2 tijdens het ontstaan van de tweelagige schijf?

Answer 8

Embryo ligt tussen 2 holten:
- Epiblast (primitieve ectoderm) en hypoblast (primitieve endoderm)

Embryo ligt tussen 2 holten:
- Dooierzak (extra-embryonale darm) en amnionhote (extra-embryonale huid)

Er is ook een chorion holte (extra-embryonaal coeloom) -> hieruit ontstaat de placenta

Question 9

Door wat is de amnionholte gevormd en door wat is de dooierzak gevormd?

Answer 9

• Amnionholte door epiblastcellen
• Dooierzak door hypoblastcellen en bekleding van de blastocyt

Question 10

Hoe ontwikkelen de chorionholte, amnionholte en dooierzak zich in week 3-8?

Answer 10

Dooierzak:
- Wordt langzaam kleiner en vormt een primitief maagdarmstelsel (Verdwijnt op een gegeven moment)

Amnionholte:
- ‘Blaast op’ met vruchtwater tot de hele embryo wordt omringd

Chorionholte:
- Wordt langzaam weggedrukt door de amnionholte en verdwijnt uiteindelijk

Question 11

Hoe ziet het embryo er aan het einde van de 2e week eruit?

Answer 11

Embryo is een tweelagige schijf bestaande uit een epiblast met daaraan een amnionholte en een hypoblast met daaraan de dooierzak. Het is omringd door de chondrionholte

Question 12

Wat gebeurd er in week 3?

Answer 12

In de tweelagige schijf die bij week 2 is ontstaan ontstaat een primitiefstreek (aan de caudale zijde)

Hier vindt de gastrulatie plaats:
- Rond het gebied delen veel cellen waardoor er een ophoping ontstaat

Cellen in het midden van de embryo laten elkaar los en kruipen naar binnen. Er ontstaat een laag tussen de primitieve endoderm en primitieve ectoderm -> Het mesoderm

In de primitiefstreek wordt eerst endoderm gevormd en dan mesoderm. Het embryo wordt uiteindelijk 3-lagig

Question 13

Op welke 2 plaatsen blijft de embryo tweelagig?

Answer 13

• Oropharyngaele/buccopharyngaele membraan
• Cloacale membraan (Hier ontstaat de anus later uit)

Dit is de overgang van buiten naar binnenkant bij de keel en anus

Ectoderm gaat over naar Endoderm en er is geen mesoderm aanwezig

Question 14

Wat vormt het endoderm, mesoderm en ectoderm?

Answer 14

Endoderm:
- Vormt binnenbekleding van longen, blaas en het maagdarmstelsel

Ectoderm (epiblast):
- Vormt later de huid, zenuwstelsel en zintuigen

Mesoderm:
- Vormt het skelet, skeletspieren en het hart

Question 15

Wanneer wordt er gesproken van een vroege foetus, mid-term foetus, late foetus?

Answer 15

Vroege foetus:
8-16 weken (5-14 cm)

Mid-term foetus:
17-30 weken (15-28 cm)

Late foetus:
31-38 weken (28-36 cm)

Gedurende week 3-8 ontstaan de belangrijkste organen, hierdoor is kans op aangeboren afwijkingen in die periode het hoogst. Na 44 dagen is het bouwplan af

Question 15

Wanneer wordt er gesproken van een vroege foetus, mid-term foetus, late foetus?

Answer 15

Vroege foetus:
8-16 weken (5-14 cm)

Mid-term foetus:
17-30 weken (15-28 cm)

Late foetus:
31-38 weken (28-36 cm)

Gedurende week 3-8 ontstaan de belangrijkste organen, hierdoor is kans op aangeboren afwijkingen in die periode het hoogst. Na 44 dagen is het bouwplan af

Question 16

Wat is het Notochord?

Answer 16

Het is belangrijk in de organisatie van het embryo, het is stevig en dient als een wervelkolom in de embryo

Question 17

Welke structuren zijn er op deze plaatje te herkennen?

Question 18

Welke structuren zijn er op deze plaatje te herkennen?

Question 19

Welke structuren zijn er op deze kaartje te herkennen?