3.2 Bindweefsel 1: Cellen, vezels en matrix

Question 1

Wat zijn de functies van bindweefsel?

Answer 1

• Structuur, vorm, ondersteuning en bescherming
• Verbinding van cellen en andere weefsels (Geleiding bijv. bloedvaten en zenuwen)
• Transport van nutriënten en afvalstoffen van cellen naar bloed en andersom

Question 2

Wat zijn de 4 hoofdelementen van bindweefsel?

Answer 2

• Cellen
• Vezels
• Tussenstof
• Weefselvloeistof

ECM-vezels, tussenstof en weefselvloeistof
Er is altijd meer ECM dan cellen

Question 3

Wat zijn bindweefselcellen en waar komen ze vandaan?

Answer 3

Fibroblasten uit mesenchym: Ze maken ECM componenten (vezels en tussenvloeistof) en hebben een actieve synthese van deze moleculen in vergelijking met fibrocyten
Adipocyten blijven in weefsel

Plasmacellen uit beenmerg
Macrofagen (Transiënt)
Mestcellen (van/naar bloed en lymfe)
Neutrofielen
Eosinofielen
Basofielen
Lymfocyten

Question 4

Wat is een fibrocyt?

Answer 4

Inactieve vorm van bindweefselcellen (fibroblasten) en hebben een kleinere heterochromatische celkern

Question 5

Welke 3 typen weefsels zijn er en waar bestaan ze uit?

Answer 5

Collagene vezels
- Collageen type I of III

Reticulaire vezels
- Collageen type III (Sterk geglycosileerd)

Elastische vezels
- Elastine

Question 6

Welke 2 soorten collageen vezels zijn er?

Answer 6

Dikke collageen vezels:
- Type I collageen, zorgt voor weerstaan trekkrachten en frictie

Dun collageen vezels:
- Type III collageen, geeft en behoud structuur in organen

Question 7

Wat vormt collageen type I?

Answer 7

Eerst fibrillen dan vezels en dan bundels (Vezels en bundels worden gevormd o.a. door linkage met andere collagenen)

Question 8

Wat is de functie van tussenstof?

Answer 8

• Vult de ruimten tussen vezels en cellen in bindweefsel
• Sterk gehydrateerd, kleurloos mengsel van macromoleculen
• Visceus karakter waardoor het dient als smeermiddel en barrière tegen indringers
• Maakt diffusie mogelijk van nutriënten en afvalstoffen in bindweefsel
• Reservoir groeifactoren (rol bij weefselschade herstel)

Question 9

Wat zijn de 3 macromoleculen die deel uitmaken van de tussenstof?

Answer 9

Glucosaminoglycanen (GAG):
- Onvertakt lang polymeer wat bestaat uit repeterende disaccharide eenheden. GAG’s zijn sterk hydrofiel en kunnen goed water binden

Proteoglycanen:
- Eiwitkernstructuur waaraan GAG’s moleculen covalent zijn gebonden. Proteoglycanen binden ook collageen vezels. Ze koppelen dus meerdere delen van het ECM met elkaar

Multi-adhesieve glycoproteïnen:
- Faciliteren adhesie van cellen aan ECM moleculen
- Laminine: Specifieke regio’s van het molecuul hebben hoge affiniteit voor celmembraan receptoren (integrines), type IV collageen of heparaan sulfaat

Question 10

Wat is weefselvloeistof?

Answer 10

Een transportmiddel:
- Voedingsstoffen vanuit bloed naar cellen en afvoeren van metabole afvalstoffen

Het lijkt sterk op bloedplasma door de samenstelling van de ionen en hebben een lage MW plasma eiwitten

Question 11

Welke 2 krachten zijn belangrijk voor het transport van voedingsstoffen en metabole afvalstoffen in weefselvloeistof?

Answer 11

De hydrostatische kracht en de osmotische druk

Question 12

Hoe kan bindweefsel worden ingedeeld?

Answer 12

• In engere zin
• Gespecialiseerd
• Steunweefsel

Relatieve hoeveelheden en kwaliteiten bepalen eigenschap Bindweefsel

Question 13

Welk bindweefsel valt onder de bindweefsel in engere zin?

Answer 13

• Losmazig
• Vezelig: Regulair, Irregulair

Question 14

Welk bindweefsel valt onder gespecialiseerd bindweefsel?

Answer 14

• Vetweefsel (adipose)
• Elastisch
• Reticulair
• Muceus
• Hematopoetisch (bloed) en lymfatisch weefsel

Question 15

Welk bindweefsel valt onder steunweefsel?

Answer 15

• Kraakbeen
• Bot

Question 16

Wat zijn de 5 kenmerken van losmazig bindweefsel?

Answer 16

1) Alle componenten komen in dezelfde hoeveelheden voor
2) Komt veel voor
3) Flexibel van karakter, bevat veel vaten en is goed doorbloed
4) Niet erg resistent tegen fractie, het kan beschadigd raken
5) Het zit bij de structuren die onder druk staan, maar niet veel frictie hebben

Question 17

Waar kan je losmazig bindweefsel vinden?

Answer 17

In ruimtes rondom spiercellen, ondersteunt epitheel, schede rond bloed en lymfevaten

In de dermis (mesenterium), serosa van peritoneale en pleurale holten

Klieren en muceuze membranen die epitheelcellen ondersteunen

Question 18

Welke cellen zijn vooral aanwezig in losmazig bindweefsel?

Answer 18

Fibroblasten (produceren collageen)

Question 19

Wat zijn de 4 kenmerken van algemeen vezelig bindweefsel?

Answer 19

1) Minder cellen dan losmazig bindweefsel
2) Collageen vezels overheersen
3) Minder flexibel, maar meer resistent tegen frictie dan losmazig bindweefsel
4) Biedt weerstand en bescherming

Question 20

Wat zijn 3 kenmerken van vezelig onregelmatig bindweefsel?

Answer 20

1) Collageen vezels vormen een 3D netwerk (want ze zitten kriskras, onregelmatig)
2) Het is bestand tegen stress uit alle richtingen
3) Bijvoorbeeld in de dermis of kapsels rond organen

Bevat vele dikke collageen bundels in random oriëntatie, relatief weinig tussenstof en beperkt aantal cellen (fibroblasten)

Question 21

Wat zijn 3 kenmerken van regulair vezelig bindweefsel?

Answer 21

1) Collageen vezels liggen parallel aan fibroblasten
2) Grote weerstand tegen fractie in 1 richting
3) Is bijvoorbeeld te vinden in pezen (veel collageen bundels, weinig tussenstof)

Question 22

Wat zijn de 4 kenmerken van elastisch bindweefsel?

Answer 22

1) Het is zeldzaam: Gele ligamenten wervelkolom (elastische banden binnenzijde wervelkanaal), Ligamenten penis (bindweefselbanden aan schaambeen)
2) Bundels van dikke parallelle elastine vezels vandaar de Gele kleur en Grote elasticiteit
3) Dunne collageen vezels
4) Afgeplatte fibroblasten

Elastine vezels ook in bindweefsel van huid, longen, buikvlies en grote bloedvaten

Question 23

Wat zijn de 5 kenmerken van reticulair bindweefsel?

Answer 23

1) Ze bestaan uit collageen type III (sterk geglycosileerd) en geproduceerd door de gespecialiseerde fibroblasten (reticulaire cellen)
2) Reticulum: Fijnmazig delicaat 3D netwerk
3) Ondersteuning van cellen die in het netwerk zitten
4) Vrije beweging van cellen en vloeistof
5) Micro-omgeving van hematopoietische en lymfoïde weefsels en klieren (bijv. beenmerg, lymfeklier milt en speekselklier)

Question 24

Wat zijn de 3 kenmerken van muceus bindweefsel?

Answer 24

1) Veel tussenstof, vooral hyaluronan
2) Gelei-achtig weefsel met weinig vezels
3) Bijvoorbeeld in Wharton’s Jelly in navelstreng, pulpa van jonge tanden en glasachtig lichaam in het oog

Question 25

Welke soorten vetweefsels zijn er?

Answer 25

Wit vetweefsel en bruin vetweefsel

Question 26

Wat zijn de 4 kenmerken van wit vetweefsel?

Answer 26

• 1 vetdruppel per cel -> Drukt kern en cytoplasma naar buiten (uniloculair)
• Opslag energie in vorm van triglyceride
• Dient als isolatie, bescherming en vormgevend element van het lichaam

Question 27

Wat zijn de 4 kenmerken van bruin vetweefsel?

Answer 27

• Vele vetdruppels per cel: Multiloculair
• Celkern ligt meer in het midden ipv. aan de buitenkant
• Zorgt voor warmte productie (omzetten triglyceriden)
• Veel mitochondriën, bevat ook bloedvaten (belangrijk)

Komt voor in de bijnieren bij volwassenen, komt vooral veel voor bij nieuwgeboren baby’s

Recent ook ontdekt immuunfunctie en endocriene functies

Question 28

Waarom is er hematopoetisch bindweefsel en waarom is bloed een bindweefsel?

Answer 28

Het bevat dezelfde eigenschappen als bindweefsel
- Tussenstof/vloeistof is overheersend
- Bloedcellen ontstaan uit stamcellen afgeleid uit mesenchym (net als bij fibroblasten)
- Vooral extracellulaire bestanddelen
- Bevat cellen (rood, wit), vezels, amorfe tussenstof (albumine), weefselvloeistof

Question 29

Welke soorten Glucosaminoglycanen (GAG’s) zijn er?

Answer 29

• Hyaluronan
• Dermataan-sulfaat
• Chondroïtine-sulfaat
• Kerataan-sulfaat
• Heparaan-sulfaat