3.3 Bindweefsel 2: Kraakbeen, bot en botvorming

Question 1

Wat zijn de 5 functies van kraakbeen?

Answer 1

• Weerstaan van mechanische stress (Doordat het veel water bevat) (druk en trekkrachten) (Bevat veel hyaluronan proteoglycanen)
• Ondersteuning zachte weefsels
• Schokopvang en schuiven bij de gewrichten
• Ontwikkeling en groei van lange botten (pre en post partum)
• Avasculair: geen zenuwen en lymfevaten (slechte regeneratie na beschadiging)

Question 2

Welke 3 typen kraakbeen zijn er?

Answer 2

• Hyaline (bijvoorbeeld op de gewrichtskoppen)
• Vezelig (bijvoorbeeld op de schaambeenvoeg, tussenwervelschijven)
• Elastisch (bijvoorbeeld in je oorschelp, strottenklepje)

Question 3

Wat is de meest voorkomende kraakbeen?

Answer 3

Hyalien kraakbeen

Question 4

Waaruit bestaat hyalien kraakbeen?

Answer 4

Voor 75% uit water
Collageen type II

Question 5

Waar zit hyalien kraakbeen?

Answer 5

• Het vormt het tijdelijke skelet van de embryo
• Op oppervlakte van bewegelijke gewrichten, Grotere luchtwegen, Rib en sternum, Epifysair schijf (groei van lange beenderen)

Question 6

Wat zijn kraakbeencellen?

Answer 6

Chondrocyten (Rondom de chondrocyten kleurt een preparaat heel paars aan, dus zuur)

Ze zijn avasculair en hebben lage metabole activiteit

Question 7

Waarmee wordt de buitenkant van hyalien kraakbeen bedekt?

Answer 7

Vezelig onregelmatig bindweefsel

Question 8

Hoe ontstaan chondrocyten?

Answer 8

Uit voorlopercellen, de chondroblasten in het perichondrium

Ze zijn gelokaliseerd in lacunes in de matrix en gegroepeerd

Question 9

Wat doet het perichondrium?

Answer 9

Het perichondrium bevat bloedvaten (en lymfevaten en zenuwvezels) Levert via diffusie de voedingsstoffen die worden toegevoegd aan het bloed

Question 10

Waaruit bestaat het ECM van hyalien kraakbeen?

Answer 10

Collageen type II, GAG en proteoglycanen

Question 11

Welke type collageen bevat elastisch kraakbeen?

Answer 11

Type II
Het is omgeven met perichondrium

Question 12

Wat zijn de 6 kenmerken van vezelig kraakbeen?

Answer 12

1) Het is een combinatie van hyalien kraakbeen en vezelig bindweefsel
2) Collageen type I: weerstaan van trekkrachten
3) Graduele overgang tussen kraakbeen en vezelig bindweefsel
4) Komt voor in tussenwervelschijven, gewrichtsbanden-bot hechtingen en in de symphysis pubica
5) Geen duidelijke scheiding van het peritoneum
6) Chondrocyten en fibroblasten in het weefsel naast elkaar in een rijtje. Fibroblasten maken collageen type I

Question 13

Wat is chondrogenese?

Answer 13

Vorming van al het kraakbeen in een embryo vanuit het mesenchym

Question 14

Wat zijn de 5 stappen van de chondrogenese?

Answer 14

1) Differentiatie in mesenchym
2) Proliferatie en verdere differentiatie tot chondroblast
3) Productie ECM, waterbinding en toename ECM volume
4) Deling chondroblasten -> Chondronen groepen
5) Omgeven mesenchymaal weefsel vormt het perichondrium

Question 15

Op welke 2 manieren kan de groei en reeds gevormd kraakbeen plaatsvinden?

Answer 15

Interstitiële groei:
- Groei van binnenuit. In het kraakbeen vindt deling van chondrocyten plaats. De cellen zetten matrix af -> Volume toename. In rijp kraakbeen is er geen interstitiële groei

Appositionele groei:
- Groei van buitenaf. Differentiatie van voorlopercellen uit het perichondrium tot chondroblast. Er is een secretie van matrix door chondroblasten uit het perichondrium. Als kraakbeen volgroeid is kan je zeggen dat chondroblasten chondrocyten zijn geworden

Question 16

Wat zijn de 5 functies van bot?

Answer 16

1) Steun
2) Bescherming
3) Beweging
4) Bloedcelvorming (beenmerg)
5) Reservoir voor calcium en fosfaat

Question 17

Wat zijn de 4 componenten van het bot?

Answer 17

• Gecalcificeerd ECM
• Osteoblasten: matrixproductie
• Osteocyten: onderhoud
• Osteoclasten: resorptie gecalcificeerde botmatrix, remodelering botweefsel

Question 18

Wat doen osteoblasten?

Answer 18

Ze vormen de botmatrix (tegen reeds bestaande botweefsel)

Ze geven osteoïd af wat mineraliseert tot bot. Ze bevatten osteocalcine wat calcium kan binden

Ze scheiden vesicles uit met alkalische fosfatase. Deze maken fosfaat vrij

Fosfaat en calcium vormt samen hydroxy-apatiet en wordt osteocyt genoemd als het rondom osteoblast is gevormd

Appositionele groei -> Bij bot

Question 19

Wat doen osteocyten?

Answer 19

Ze onderhouden de verkalkte botmatrix. Ze liggen in de lacunae

Question 20

Wat doen osteoclasten?

Answer 20

Matrix resorptie. Afbraak van botweefsel
Ze zorgen er lokaal voor dat er een laag pH wordt gevormd

Ze zijn meerkernig, fusiecel van monocyten en hebben een hematopoietische oorsprong

Question 21

Waar bestaat de botmatrix vooral uit?

Answer 21

• 50% anorganisch materiaal
• Calcium
• Fosfor

Calcium en Fosfor vormen samen hydroxyapatiet kristallen welke bestaan uit collageen type I

Tussenstof met proteoglycanen en glycoproteïnen

Question 22

Welke type bot zijn er?

Answer 22

Macroscopisch:
- Compact of spongieus

Microscopisch:
- Rijp (Lamellair bot)
- Onrijp (Geweven bot): Eerste botweefsel in embryonale ontwikkeling en als eerste gevormd bij het herstel van botbreuken. Ze hebben een onregelmatige collageen (type I), lage dichtheid mineralen en tijdelijk veel osteocyten

Question 23

Welke 2 soorten botvorming zijn er?

Answer 23

Intramembraneuze ossificatie:
- Mesenchym verdikt (membraan)
- Directe mineralisering van de matrix
- Gesecreteerd door osteoblasten (voor meeste platte botten zoals de schedel)

Endochondrale ossificatie:
- Depositie van botmatrix op pre-existent hyalienkraakbeenmodel (voor korte, lange botten)

Eerst vorming van geweven bot dat vervolgens wordt vervangen door sterker lamellair bot

Question 24

In welke 5 stappen gaat de intramembraneuze ossificatie?

Answer 24

1) Condensatie mesenchymcellen
2) Differentiatie tot osteoprogenitor cellen die delen
3) Verdere differentiatie tot osteoblasten
4) Osteoblasten gaan osteoid afzetten rond de ontwikkelende bloedvaten in het verbeningscentrum
5) Periost en endost ontstaat uit omliggend mesenchym (bindweefselvlies die bot bedekt)

Question 25

Hoe gaat de endochondrale ossificatie?

Answer 25

Botgroei komt vanuit hyalien kraakbeen

• Verkalking tussen perichondrium en hyaliene kraakbeen
• Matrix in elkaar gedrukt
• Cellen in apoptose
• Ingroei vaten door periost
• Er ontstaat een holte waar beenmerg zijn plek krijgt
• Bij epifyse vind ook ingroei en verkalking plaats
• Epifysair schijf verdwijnt

Question 26

Wat zijn de epifysair schijven?

Answer 26

Ze dienen voor de lengtegroei van het bot. Er zitten verschillende zones in

Question 27

Hoe gaat de lengtegroei van pijpbeenderen?

Answer 27

Door de epifysair schijf
In de rustzone gebeurt er niets

Proliferatiezone:
- Chondrocyten delen zich en er is een sterkte secretie van collageen type II en proteoglycanen. Stapeling van chondrocyten

Hypertrofe zone: Gaan chondrocyten opzwellen (hypertrofie). Ze gaan dood en de afgezette matrix verkalkt

Verkalkingszone: Verkalken van de matrix

Ossificatiezone: Hyalinekraakbeen gaat zich daar afzetten

Bot wordt gevormd door osteoblasten via osteoid depositie en mineralisatie

Question 28

Wat is het enige soort kraakbeen wat niet wordt omgeven door het perichondrium?

Answer 28

Het articulaire kraakbeen. Het zorgt dat gewrichten soepel langs elkaar kunnen bewegen en kan schokken opvangen. Het bevat geen perichondrium en er is een interstitiële groei

Hij krijgt zijn voedingsstoffen vanuit de synoviale vloeistof

Question 29

Wat zijn de kenmerken van een Lamellair bot?

Answer 29

Ze hebben een osteon: Concentrische cirkels botlamellen rond een kanaal met bloedvaten

Extern botoppervlak wordt omgeven door een periost
Intern botoppervlak wordt omgeven door een endost

Ze hebben osteocyten en canaliculi

De osteocyten liggen in lacunae met cytoplasmatische uitlopers in de canaliculi. Via de canaliculi worden nutriënten getransporteerd vanuit de bloedvaten naar de osteocyten en door de uitlopers kan er communicatie plaatsvinden tussen osteocyten onderling

Question 30

Wanneer is er in de pijpbeenderen wel lengtegroei en wanneer niet meer?

Answer 30

Lengtegroei: Als er in de epifysairschijf een evenwicht ontstaat van proliferatie en apoptose chondrocyten waardoor er geen verandering van de dikte is

Geen lengtegroei meer mogelijk: Apoptose chondrocyten > Proliferatie chondrocyten&raquo_space; Epifysairschijf groeit dicht

Question 31

Wat zijn de kenmerken van de tussenwervelschijf?

Answer 31

Komt voor in de staart van een rat

Het bestaat uit concentrische lagen van vezelig kraakbeen (annulus fibrosus) en is gelegen rond de nucleus pulposus

Nucleus pulposus is erg visceus en heeft veel hyaluronan